„Najciemniej pod latarnią” – to powiedzenie doskonale tutaj pasuje. Nieznana do 1994 roku, leżąca w Strzelcu karłowata galaktyka eliptyczna najwyraźniej znajduje się tuż obok Drogi Mlecznej i na dodatek jest to fragment Wielkiego Obłoku Magellana.

Galaktyka karłowata Strzelec znajduje się w odległości 75000 lat świetlnych od Ziemi i 50000 lat świetlnych od centrum Drogi Mlecznej. Obserwacje tego obiektu są utrudnione przez gęste pole gwiazd okalające centrum naszej galaktyki – dlatego do 1994 roku nie wiedziano nawet o istnieniu tej galaktyki. Naukowcy sądzą, że w tej chwili Strzelec jest rozrywany na strzępy przez potężne siły grawitacyjne Drogi Mlecznej.

Jak na ironię te same siły prawdopodobnie stworzyły tę samą galaktykę. Po dokładnej analizie składu chemicznego galaktyki Strzelec i Wielkiego Obłoku Magellana francuscy naukowcy doszli do wniosku, że obie galaktyki wcześniej tworzyły jedno większe zgrupowanie gwiazd, które za bardzo zbliżyło się do Drogi Mlecznej, przez co część gwiazd zostało „wydartych” przez siły grawitacyjne Drogi Mlecznej. Gwiazdy te utworzyły później galaktykę karłowatą w Strzelcu.

Galaktyki karłowatej w Strzelcu nie odkryto do 1994 ze względu na wiele gwiazd i pyłu znajdującego się w Drodze Mlecznej i przeszkadzającego w obserwacjach.

Patrick Cseresnjes wraz z zespołem z Obserwatorium Paryskiego zbadał 3700 gwiazd RR Lyrae w gwiazdozbiorze Strzelec. Po określeniu precyzyjnych odległości do tych obiektów stwierdził, że 2000 z nich znajduje się poza Drogą Mleczną właśnie w galaktyce Strzelec.

Następnie Cseresnjes zmierzył dokładnie różne parametry tych 2000 gwiazd i sporządził dokładną charakterystykę RR Lyrae w omawianej galaktyce karłowatej. Porównał te dane z charakterystykami RR Lyrae w galaktykach sąsiednich Drogi Mlecznej i okazało się, że te z Wielkiego Obłoku Magellana doskonale odpowiadają otrzymanym danym.

Histogramy porównujące populacje gwiazd RR Lyrae w galaktyce karłowatej w Strzelcu (kolor żółty) i w 6 okolicznych galaktykach (Galaxie – Droga Mleczna, LMC – Wielki Obłok Magellana). Oś pionowa odnosi się do okresów gwiazd tych zmiennych zaś pozioma do ilości RR Lyrae w danej galaktyce o odpowiednim okresie.

Przyszłe badania nad galaktyką Strzelec będą polegały nad stworzeniem symulacji ewolucji powstania Wielkiego Obłoku i galaktyki karłowatej z jednego wspólnego obiektu oraz ustalenie kiedy to nastąpiło.

Autor

Andrzej Nowojewski