W lipcu dni stawać się będą coraz krótsze. 1 lipca Słońce świecić będzie od 4:28 do 21:05, a trzydzieści dni później – od 5:03 do 20:34. Ubędzie więc 66 minut dnia. Mimo to nadal noce będą krótkie i jasne. Spośród jasnych planet najłatwiej będzie w nadchodzącym miesiącu obserwować wciąż jaśniejącego Marsa.

W połowie miesiąca o północy nisko ponad południowym horyzontem dostrzeżemy Strzelca, a ponad nim Wężownika i Orła. Trójkąt Letni, złożony z Wegi, Deneba i Altaira, znajdować się będzie ponad południowo-wschodnim widnokręgiem. Szczególnie łatwo odnaleźć pierwszą z tych gwiazd – świecić ona będzie wysoko ponad głowami. Za zachód przesuną się konstelacje wiosenne – Wolarz, Herkules, Korona Północna. Nad wschodnim widnokręgiem dojrzymy Pegaza, Andromedę i wyłaniające się spod horyzontu Ryby, a nad północno-wschodnim – Kasjopeję i Perseusza.

Słońce wita lipiec w Bliźniętach, a 22 dnia tego miesiąca znajdzie się w Raku. Natomiast 23 lipca o 8:05 wejdzie w zodiakalny znak Lwa. Wszystkie momenty w tym artykule podano w czasie wschodnioeuropejskim (letnim), a momenty wschodów i zachodów obliczono dla Łodzi.

4 lipca około 8:00 Ziemia znajdzie się w punkcie orbity położonym najdalej od Słońca (aphelium). Odległość ciał niebieskich wynosić wtedy będzie 1,016730 jednostki astronomicznej.

Układ faz Księżyca: Pierwsza kwadra 7 lipca o 4:32, pełnia 13 lipca o 21:21, ostatnia kwadra 21 lipca o 9:01 i nów 29 lipca o 8:52. 11 lipca o 0:04 Księżyc znajdzie się w perygeum, a 22 lipca o 21:37 – w apogeum. 2 lipca wieczorem Księżyc mija Jowisza w odległości 5 stopni, 17 lipca rano Marsa w odległości 0,3 stopnia, a 27 lipca po północy Saturna w odległości około 4 stopni.

Zaćmień w lipcu 2003 roku nie będzie.

Merkury pozostaje niewidoczny. Rozpoczyna miesiąc w Bliźniętach, 5 lipca około 10:00 jest w górnym złączeniu ze Słońcem (1,3 stopnia). Jego odległość od Ziemi wynosi wówczas 199 milionów kilometrów. 13 lipca planeta znajdzie się w Raku, a 23 lipca – w Lwie. 26 lipca około 6:00 minie Jowisza w odległości 0,4 stopnia, a przedostatniego dnia miesiąca znajdzie się 10 minut kątowych od Regulusa. Szkoda że nie będziemy mogli obserwować tych złączeń.

Niewidoczna jest również Wenus. Prześledźmy jednak jej ruch. Miesiąc rozpoczyna w Byku w odległości 13 stopni od Słońca. 4 lipca wchodzi w Bliźnięta, 8 lipca mija Saturna w odległości 0,4 stopnia. W swojej pogoni za Słońcem od 27 lipca jest już w Raku. Do końca miesiąca jej elongacja maleje do 5 stopni. Odległość od Ziemi zwiększa się w lipcu z 250 do 258 milionów kilometrów. Praktycznie cały czas jest w pełni.

Coraz piękniej na porannym niebie świeci Mars. W ciągu miesiąca jego jasność rośnie od -1,4 do -2,3 magnitudo, odległość od Ziemi maleje z 84 do 63 milionów kilometrów, średnica kątowa wzrasta z 17 do 22 sekund kątowych. Przez cały miesiąc planeta przebywa w Wodniku. 1 lipca Mars wschodzi o godzinie 23:48, a na godzinę przed wschodem Słońca znajduje się 23 stopnie ponad horyzontem. 31 lipca liczby te wynoszą odpowiednio 22:09 i 24 stopnie (planeta widoczna jest wtedy nad południowym horyzontem).

Kończy się okres wieczornej widoczności przebywającego w Lwie Jowisza. 1 lipca godzinę po zachodzie Słońca znajduje się on zaledwie 7 stopni nad horyzontem i świeci blaskiem -1,8 wielkości gwiazdowej. Z dnia na dzień jest gorzej. W drugiej połowie miesiąca obserwacje są już niemożliwe.

W drugiej połowie miesiąca na porannym niebie można już poszukać świecącego w Bliźniętach Saturna. 31 lipca na godzinę przed wschodem Słońca znajduje się on 12 stopni nad północno-wschodnim horyzontem.

Przez całą noc obserwować można dwie zbliżające się do opozycji planety: Urana i Neptuna. Pierwsza z nich ma jasność 5,7 magnitudo i przebywa w Wodniku. Druga, świecąca blaskiem 7,8 wielkości gwiazdowej, znajduje się w sąsiednim Koziorożcu.

Pluton przebywa w Wężowniku i jest widoczny wieczorami. O ile do obserwacji Urana i Neptuna wystarczy dobra lornetka, to aby dojrzeć Plutona potrzebny jest teleskop o średnicy co najmniej 15 centymetrów.

Lipcowe meteory to Pegazydy (7-13 lipca), południowe delta-Akwarydy i alfa-Kaprikornidy (oba roje w drugiej połowie miesiąca). W obserwacjach dwóch ostatnich rojów (mających maksimum aktywności 28 lipca) nie będzie przeszkadzał Księżyc.

Życzymy udanych obserwacji w ciepłe lipcowe noce!

Na koniec lipcowa kartka z kalendarza: 3 lipca minie 5 lat od wystrzelenia w kierunku Marsa japońskiej sondy Nozomi. 6 lipca przypada 65 rocznica odkrycia przez Setha Nicholson’s jowiszowego księżyca Lysithei. 30 lipca, również 65 lat temu ten sam uczony odkrył kolejny księżyc Jowisza – Carme. 12 lipca upłynie 15 lat od wystrzelenia w kierunku Marsa rosyjskiej misji Fobos 2, 21 lipca – 30 lat od startu Marsa 4, a 4 dni później również 30 lat od startu Marsa 5. Dzień później mija 40 lat od umieszczenia w Kosmosie pierwszego satelity geostacjonarnego – Syncom 2.