W lutym zaczyna się bardzo dobra widoczność Księżyca na wieczornym niebie. Srebrny Glob będzie się zbliżał do I kwadry i przez prawie cały tydzień bardzo dobrze widoczne będzie światło popielate Księżyca. Poza nim na nocnym niebie można obserwować słabnącego Marsa, jaśniejącego Saturna i będącą w opozycji Westę.

Miesiąc przed końcem zimy ekliptyka wieczorem jest nachylona pod dużym kątem do horyzontu (i będzie tak aż do początku lata). Dlatego Księżyc i planety będące wtedy w niezbyt dużej elongacji wschodniej są bardzo dobrze widoczne wieczorem. W tym tygodniu będziemy się o tym mogli przekonać obserwując Księżyc, a na przełomie marca i kwietnia – Merkurego i Wenus (oprócz Księżyca oczywiście).

Srebrny Glob był w nowiu 14 lutego o godzinie 3:51 naszego czasu, a w poniedziałkowy wieczór, niecałe 40 godzin po nowiu, będzie już bardzo dobrze widoczny tuż po zachodzie Słońca, w fazie jedynie 2%. W chwili zmierzchu cywilnego (Słońce 6° pod horyzontem, około 17:30) odnajdziemy Księżyc około 10° nad widnokręgiem. Na mapce pokazane jest położenie naturalnego satelity Ziemi 45 minut później, gdy już niewiele czasu pozostało do jego zachodu.

Następnego wieczoru faza Księżyca wzrośnie do 6% i zbliży się on na odległość około 5° do Urana. Planeta świeci obecnie z jasnością +5,9 magnitudo i znajduje się niecałe półtora stopnia na zachód od gwiazdy 20 Psc. Jednak jasne tło nieba i niskie położenie nad horyzontem może uniemożliwić dostrzeżenie Urana, a na pewno nie będzie to zadanie łatwe.

W piątek 19 lutego Srebrny Glob przejdzie już do konstelacji Barana, zwiększy przy tym fazę do 27%. Będzie go można odnaleźć w sąsiedztwie najjaśniejszych gwiazd konstelacji: 7° od Hamala (α Ari), 4° od Sheratana (β Ari) i około 2,5 stopnia od Mesarthim (γ Ari). Ostatnia z gwiazd jest dość łatwym do rozdzielenia układem podwójnym: gwiazdy o jasnościach +4,8 mangitudo każda znajdują się w odległości 8″ od siebie.

W niedzielę 21 lutego dojdzie do zakrycia Plejad przez Księżyc. Szczęście do jego zaoberwowania będą mieli mieszkańcy Afryki oraz południowej Europy (państwa basenu Morza Śródziemnego). Z naszego kraju da się zobaczyć jedynie zakrycie charakterystycznego łańcuszka słabych gwiazd w południowo-wschodniej części Plejad (widocznych na miniaturce mapki tuż nad Księżycem). W tym celu trzeba obserwować niebo około godziny 20:20.

Na mapce zaznaczony jest gwiazdozbiór Erydana i jedna z jego gwiazd (oprócz drugiej co do jasności Cursy) – ε Eridani. Jest to gwiazda niezbyt wyróżniająca się blaskiem (jasność +4,7 magnitudo), ale jest o tyle ciekawa, że jest na 13 miejscu (jeśli policzyć również składniki układów wielokrotnych) na liście gwiazd położonych najbliżej Słońca. Dodatkowo w 1960 roku wycelowany w nią był radioteleskop programu Ozma, w którym poszukiwano śladów cywilizacji pozaziemskiej (drugą gwiazdą obserwowaną w tym eksperymencie była τ Ceti). Niestety bez powodzenia.

Mapka pokazuje położenie Marsa i Westy w trzecim tygodniu lutego 2010.

Rysunek wykonano na podstawie map z programów Starry Night (http://www.starrynighteducation.com) i AstroJaWil (http://www.astrojawil.pl/astrojawil.htm.

Mars wschodzi po południu i w momencie zmierzchu jest już wysoko nad horyzontem. Niestety wyraźnie widać oddalanie się Czerwonej Planety od Ziemi. Pod koniec tego tygodnia jasność Marsa będzie wynosiła -0,8 magnitudo (ponad pół magnitudo mniej niż w czasie opozycji), zaś średnica kątowa marsjańskiej tarczy będzie wynosić 13″.

Czerwona Planeta kontynuuje poruszanie się ruchem wstecznym i w tym tygodniu zbliży się do Polluksa na odległość 9° i do Kastora – 13°. Oddali się za to od gromady otwartej gwiazd M44 na odległość 6°.

18 lutego w opozycji znajdzie się najjaśniejsza z planetoid na naszym niebie – Westa. Będzie wtedy świecić z jasnością +6,1 magnitudo i przez najbliższe kilka tygodni będzie łatwym celem dla posiadaczy lornetek. W tym tygodniu bardzo dużym ułatwieniem dla jej identyfikacji będzie fakt, że Westa będzie przechodzić między Algiebą a 40 Leonis – gwiazdami łatwo dostrzegalnymi gołym okiem (a przynajmniej pierwsza z nich). W momencie największego zbliżenia 16 lutego odległość planetoidy od Algieby będzie wynosić około 20', zaś od 40 Leonis – około 10 minut kątowych.

Westę łatwo zidentyfikujemy, gdy będziemy obserwowali ją przez kilka kolejnych nocy, ponieważ przesuwa sie ona wyraźnie po niebie (w tempie 16' na dobę) i łatwo dokonać identyfikacji Westy po zmianie jej położenia z nocy na noc.

Mapka pokazuje położenie Saturna w trzecim tygodniu lutego 2010.

Rysunek wykonano na podstawie programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Około 20:00 nad horyzontem pojawia się Saturn (góruje około 2:00). Planeta zwiększa swoją jasność i rozmiary kątowe, ponieważ zbliża się do opozycji 22 marca 2010. W tym tygodniu Saturn będzie świecił z jasnością +0,6 magnitudo, natomiast tarcza planety będzie miała średnicę 19″.

Saturn w dalszym ciągu porusza się ruchem wstecznym i oddali się od gwiazdy Zaniah już na odległość ponad 1°.

Maksymalna elongacja Tytana (zachodnia), który ma jasność +8,3 magnitudo wypada w tym tygodniu w poniedziałek 15 lutego.

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher