Wraz z końcem stycznia przypomniała o sobie zima. Dotarł do nas zimny wyż rosyjski sprawiając, że niebo jest wolne od chmur, ale jednocześnie panuje bardzo niska temperatura. Najczęściej oznacza to bardzo stabilną atmosferę, dzięki czemu (pomijając temperaturę powietrza) występują bardzo dobre warunki obserwacyjne, w których można próbować dostrzec delikatne szczegóły tarcz ciał Układu Słonecznego oraz obiektów mgławicowych. W pierwszym prawdziwie mroźnym tygodniu tej zimy będzie okazja do obserwowania zbliżającego się do pełni Księżyca oraz czterech bardzo jasnych planet Układu Słonecznego.
W nadchodzących dniach Wenus przejdzie z gwiazdozbioru Wodnika do gwiazdozbioru Ryb, jednocześnie kontynuując wspinaczkę po wieczornym niebie. W momencie zachodu Słońca planeta będzie się znajdować około 30° nad południowo-zachodnim horyzontem, natomiast godzinę po zmierzchu (na tę godzinę wykonana jest powyższa animacja) zbliży się do widnokręgu o mniej więcej 5°.
Przez cały tydzień Wenus będzie świeciła blaskiem -4,1 magnitudo, a przez teleskopy można obserwować tarczę planety o średnicy 16″ i fazie 73%. W bezpośredniej bliskości Wenus nie będzie jasnych gwiazd. Ale w sobotę 4 lutego planeta przejdzie w odległości 40' od gwiazdy 20 Piscium (jasność +5,5 wielkości gwiazdowej), niedaleko której rok i 2 lata temu swoją pętlę po niebie zakreślał Uran. Druga i siódma planeta Układu Słonecznego spotkają się w przyszłym tygodniu.
Mapka pokazuje położenie Jowisza i Księżyca w pierwszym tygodniu lutego 2012 roku. Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
40° na wschód od Wenus znajduje się Jowisz. Wenus zbliża do Jowisza na tyle szybko, że da się to dostrzec z dnia na dzień. W trakcie tygodnia dystans między planetami zmniejszy się od 43° w poniedziałek 30 stycznia do 36° w niedzielę 5 lutego. Największa planeta Układu Słonecznego zachodzi około północy i cały czas traci na jasności. W tym tygodniu jej blask spadnie do -2,3 magnitudo, a średnica tarczy spadnie do 39″.
W układzie księżyców galileuszowych ciekawie będzie tylko w pierwszych trzech dniach tego tygodnia. Najwięcej będzie się działo w środę 1 lutego. Szczegóły w poniższej liście:
- 30 stycznia, godz. 16:00 Kalisto przechodzi 15″ na południe od tarczy Jowisza,
- 30 stycznia, godz. 19:47 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 30 stycznia, godz. 20:35 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 30 stycznia, godz. 23:08 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
- 30 stycznia, godz. 23:17 – wyjście Io z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
- 30 stycznia, godz. 23:23 – wejście Europy w cień Jowisza (początek zaćmienia),
- 31 stycznia, godz. 17:02 – wejście Io na tarczę Jowisza,
- 31 stycznia, godz. 18:22 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
- 31 stycznia, godz. 19:14 – zejście Io z tarczy Jowisza,
- 31 stycznia, godz. 20:32 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
- 1 lutego o zmierzchu Europa na tarczy Jowisza, Ganimedes tuż na wschód od tarczy,
- 1 lutego, godz. 17:43 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
- 1 lutego, godz. 17:47 – wyjście Io z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
- 1 lutego, godz. 17:51 – wejście Ganimedesa i cienia Europy na tarczę Jowisza,
- 1 lutego, godz. 20:04 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
- 1 lutego, godz. 20:16 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
- 1 lutego, godz. 23:23 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza.
W poniedziałek 30 stycznia Jowiszowi będzie towarzyszył Księżyc w fazie 45%. Wieczorem Srebrny Glob będzie znajdował się zaledwie 4° na północ od Jowisza, a do godziny podanej na mapce ta odległość wzrośnie do 6° Jeszcze bardziej na północ odnaleźć będzie można najjaśniejsze gwiazdy Barana: Hamala 7,5 stopnia odsiężyca, Sheratana – niecałe 7°, zaś Mesarthim – 6° od Księżyca.
Od środy 1 lutego, do piątku 3 lutego naturalny satelita Ziemi będzie przechodził przez gwiazdozbiór Byka, cały czas zwiększając fazę od 64 do 82%. W środę 1 lutego Księżyc przejdzie około 4° na południe od Plejad, kolejnej nocy – 6° na północ od Aldebarana, natomiast w piątek 3 lutego – zaledwie 42' na północ od gwiazdy ζ Tauri (jasność +3 magnitudo), czyli południowego rogu Byka. Jednak do zakrycia nie dojdzie.
Dwa ostatnie dni tego tygodnia Księżyc spędzi w Bliźniętach, a będzie wtedy świecił bardzo jasno, ponieważ jego faza urośnie do 89% w sobotę oraz 95% w niedzielę. Sobotni wieczór zastanie Księżyc między Alheną (γ Gem, jasność +1,9 magnitudo) a parą gwiazd Tejat Prior i Tejat Posterior (odpowiednio η oraz μ Geminorum) o jasnościach 2,8 oraz 3,3 wielkości gwiazdowe. Noc z niedzieli na poniedziałek Księżyc spędzi na południe od głównej figury Bliźniąt, a około 4,5 stopnia na północ od niego świecić będzie gwiazda Wasat (δ Gem) o jasności +3,5 magnitudo.
Mapka pokazuje położenie Marsa i Saturna w pierwszym tygodniu lutego 2012 roku. Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
W drugiej części nocy można obserwować dwie ostatnie planety przebywające po przeciwnych stronach gwiazdozbioru Panny: Marsa i Saturna, które są odległe od siebie o ponad 37°. Czerwona Planeta w nocy z czwartku 2 lutego na piątek 3 lutego wróci do gwiazdozbioru Lwa i cały czas będzie zwiększać swoją jasność oraz rozmiary kątowe. Do niedzieli 5 lutego Mars zwiększy jasność do -0,6 wielkości gwiazdowej i będzie zdecydowanie najjaśniejszym obiektem w tej części nieba, a po zachodzie Księżyca – najjaśniejszym obiektem naturalnym na nocnym niebie. Średnica marsjańskiej tarczy zwiększy się do ponad 12″, zaś jej faza – do 97%.
Ponad 7° na północny wschód od Spiki świeci Saturn. Jego warunki obserwacyjne również się poprawiają, ale świeci on blaskiem +0,6 magnitudo, czyli ponad 3 razy słabiej od Marsa. Za to średnica tarczy planety z pierścieniami jest o połowę większa niż w przypadku Czerwonej Planety, bo wynosi 18″. Natomiast dla ziemskich obserwatorów faza Saturna zmienia się bardzo niewiele i praktycznie przez cały czas wynosi 100%. Maksymalna elongacja Tytana (zachodnia) wypada w tym tygodniu w sobotę 4 lutego.
