Koniec pierwszego miesiąca tego roku będzie zdominowany przez Księżyc, który będzie zmniejszał swoją fazę po pełni. Na początku lutego blask Księżyca będzie już mniej przeszkadzał w obserwacjach, a w weekend Srebrny Glob zbliży się do Spiki i Saturna. Przez większą część nocy wciąż można obserwować Jowisza, natomiast po zmierzchu powoli kończy się wieczorna widoczność Marsa.
Pełnia Księżyca miała miejsce w zeszłą sobotę, zatem w najbliższych dniach naturalny satelita Ziemi będzie zbliżał się do III kwadry, którą osiągnie w niedzielę 3 lutego o godzinie 14:56 naszego czasu. Na początku tygodnia Księżyc będzie świecił jeszcze przez większą część nocy, natomiast pod koniec tygodnia jego wschód będzie następował sporo po północy i Księżyc będzie widoczny nad ranem. Srebrny Glob dąży do najbardziej na południe wysuniętego punktu swojej orbity, dlatego każdej kolejnej nocy będzie wędrował wyraźnie niżej nad widnokręgiem.
W nocy z niedzieli 27 stycznia na poniedziałek 28 stycznia Księżyc przebywał na pograniczu gwiazdozbiorów Raka, Hydry i Lwa. Jego faza wynosiła 99%, a najbliższą jasną gwiazdą był Regulus, który świecił około 13° na wschód od Księżyca. Dobę później Księżyc jeszcze przybliży się do Regulusa, choć tej nocy Srebrny Glob odwiedzi sąsiedni gwiazdozbiór Sekstantu. O godzinie podanej na mapce tarcza Księżyca będzie miała fazę 96% i będzie świeciła ponad 6° na południe od Regulusa.
Kolejne ciekawe spotkania Księżyca z innymi ciałami niebiańskimi będą miały pod koniec tygodnia. W piątek 1 lutego Księżyc dotrze już gwiazdozbioru Panny i wejdzie głęboko do wnętrza gwiazdozbioru. Około godziny 2:15 faza Srebrnego Globu będzie wynosić 76%, a niecałe 10° na północ od niego świecić będzie Porrima, czyli jedna z jaśniejszych gwiazd tej konstelacji.
Dobę później Księżyc przemieści się kolejne kilkanaście stopni na południowy wschód i dotrze w okolice najjaśniejszej gwiazdy w całej konstelacji Panny, czyli Spiki. Do tego czasu faza Księżyca spadnie o kolejne 10% (do 66%) i o godzinie podanej na mapce świecić on będzie niewiele ponad 1° na południe od Spiki. Oba ciała niebiańskie będą zatem stanowić dość ciasną parę. Więcej szczęście będą mieli mieszkańcy Madagaskaru i południowo-zachodniej Afryki, którzy będą mogli obserwować
Nieco ponad godzinę później Księżyc zakryje i odkryje gwiazdę 68 Virginis. Nie jest to bardzo jasna gwiazda (jej jasność obserwowana wynosi +5,2 wielkości gwiazdowej), dlatego do obserwacji tego zjawiska potrzebna będzie przynajmniej lornetka. Dodatkowo do zakrycia dojdzie tylko w północno-wschodniej części naszego kraju. Zjawisko będzie widoczne m.in. w Gdańsku i Suwałkach, natomiast już w Łodzi i Poznaniu do zakrycia nie dojdzie i Księżyc przejdzie tuż na północ od tej gwiazdy. Zakrycie nastąpi około godziny 3:07, zaś odkrycie (lepiej widoczne, bo przy ciemnym brzegu) – 35 minut później.
Noc z soboty 2 lutego na niedzielę 3 lutego Księżyc spędzi już w gwiazdozbiorze Wagi i nad ranem będzie świecił niedaleko Saturna oraz gwiazdy Zuben Elgenubi. O godzinie 2 po północy Księżyc będzie znajdował się na wysokości ponad 15° nad południowym horyzontem. W tym momencie faza jego tarczy spadnie już do 55% i od Saturna będzie dzieliło go prawie dokładnie 5°, zaś od drugiej co do jasności gwiazdy Wagi – niecałe 7.
Sam Saturn zbliża się do opozycji i jest widoczny coraz lepiej: planeta wschodzi niewiele po północy, zaś góruje mniej więcej 5 godzin później na wysokości około 25°. Obecnie Saturn świeci z jasnością +0,5 magnitudo, a jego tarcza ma średnicę 17″. Maksymalna elongacja Saturna (wschodnia) przypada w tym tygodniu w poniedziałek 28 stycznia.
Mapka pokazuje położenie Marsa na przełomie stycznia i lutego 2013 roku.
Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
Wieczorem, tuż po zmierzchu w dalszym ciągu można obserwować Marsa, ale tak będzie jeszcze tylko przez kilka tygodni, ponieważ już całkiem blisko Marsa znajduje się Słońce (oba ciała niebiańskie znajdują obecnie się w tym samym gwiazdozbiorze Koziorożca, ale pod koniec tygodnia Mars przejdzie do Wodnika; Słońce zrobi to samo w połowie lutego). Obecnie Mars znajduje się nieco mniej niż 18° od Słońca i ta odległość będzie się zmniejszać aż do 18 kwietnia, kiedy Mars znajdzie się w koniunkcji ze Słońcem.
Jasność Czerwonej Planety jest w zasadzie stała: wynosi +1,2 magnitudo, wielkość jej tarczy również prawie się nie zmienia i wynosi 4″. Pod koniec stycznia Mars minie gwiazdę ι Aquarii w odległości około 1°.
Mapka pokazuje położenie Jowisza na przełomie stycznia i lutego 2013 roku.
Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
Największa planeta Układu Słonecznego świeci bardzo jasno przez większą część nocy i pod nieobecność Wenus jest drugim co do jasności (po Księżycu) obiektem nocnego nieba. Jowisz wciąż jest widoczny bardzo dobrze, ale powoli jego warunki obserwacyjne się pogarszają. W środę 31 stycznia Jowisz zmieni kierunek ruchu z wstecznego na prosty, co oznacza, że w następnych tygodniach będzie już dość szybko oddalał się od naszej planet. Na razie jednak będzie się to objawiać przede wszystkim coraz wcześniejszym znikaniem Jowisza za horyzontem oraz niewielkim słabnięciem jego blasku. Obecnie planeta ma jasność -2,5 magnitudo, a jego tarcza ma średnicę 43″ (już 6″ – ponad 12% – mniej niż podczas opozycji na początku grudnia zeszłego roku).
W układzie księżyców galileuszowych będzie można dostrzec następujące zjawiska:
- 28 stycznia, godz. 16:28 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
- 28 stycznia, godz. 16:50 – Ganimedes chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 28 stycznia, godz. 19:02 – wyjście Ganimedesa zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
- 28 stycznia, godz. 21:30 – wejście Ganimedesa w cień Jowisza (początek zaćmienia),
- 28 stycznia, godz. 23:56 – wyjście Ganimedesa z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
- 30 stycznia, godz. 22:48 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 1 lutego, godz. 1:58 – wejście Io na tarczę Jowisza,
- 1 lutego, godz. 3:10 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
- 1 lutego, godz. 17:48 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
- 1 lutego, godz. 20:12 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
- 1 lutego, godz. 20:18 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
- 1 lutego, godz. 22:46 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
- 1 lutego, godz. 23:18 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 2 lutego, godz. 2:44 – wyjście Io z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
- 2 lutego, godz. 20:26 – wejście Io na tarczę Jowisza,
- 2 lutego, godz. 21:40 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
- 2 lutego, godz. 22:36 – zejście Io z tarczy Jowisza,
- 2 lutego, godz. 23:54 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
- 3 lutego, godz. 17:10 – wyjście Europy z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
- 3 lutego, godz. 17:46 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 3 lutego, godz. 21:12 – wyjście Io z cienia Jowisza (koniec zaćmienia).
