We wrześniu 2014 roku, po latach obserwacji, zespół naukowców prowadzony przez panią profesor Daryl Haggard z Amherst College zaobserwował największy zanotowany dotychczas rozbłysk promieni X z supermasywnej czarnej dziury w centrum Drogi Mlecznej. Wydarzenie to, wykryte przez teleskop Chandra należący do NASA (pracujący w zakresie promieni rentgenowskich), przybliżyło naukowcom naturę i zachowanie supermasywnych czarnych dziur.

Autorami artykułu są Szymon Fryczkowski oraz Bernadetta Fryczkowska.

Haggard i jej współpracownicy omówili rozbłysk na konferencji American Astronomical Society w Seattle w dniu 5 stycznia 2015 roku.

Supermasywne czarne dziury są największe ze swojego rodzaju, a każda duża galaktyka ma taką. Ta w środku Drogi Mlecznej nazywana jest Sagittarius A* (w skrócie Sgr A*), a naukowcy twierdzą, że waży ona około czterech i pół miliona mas Słońca.

Naukowcy obserwowali Sgr A* przez teleskop Chandra od czasu, gdy został on umieszczony w przestrzeni kosmicznej w 1999 roku. Haggard i inni astronomowie używali go początkowo aby zobaczyć czy Sgr A* pochłonie fragmenty chmury gazu zwanej G2.

Chmura G2 nie wytworzyła takich fajerwerków jakich się spodziewaliśmy podczas jej zbliżania się do Sgr A*” mówi profesor Haggard. „Jednakże, natura często nas zaskakuje. Tym razem także zaobserwowaliśmy coś innego”.

Haggard wraz z współpracownikami mają dwa pomysły dlaczego Sgr A* wybucha w tak potężny sposób. Jedna hipoteza mówi o tym, że grawitacja supermasywnej czarnej dziury rozbiła kilka planetoid przelatujących za blisko. Pozostałości po takim spotkaniu rozgrzały się i wypromieniowały fale promieniowania rentgenowskiego tuż przed zniknięciem na zawsze za „horyzontem zdarzeń” (miejscem w pobliżu czarnej dziury spoza którego nawet światło nie jest w stanie wrócić).

Jeżeli planetoidy zostałyby rozerwane, mogłyby krążyć wokół czarnej dziury przez kilka godzin – jak woda przy odpływie – zanim wpadną” – twierdzi współpracownik profesor Haggard i jeden z głównych badaczy Fred Baganoff z the Massachusetts Institute of Technology w Cambridge w stanie Massachusetts. “To jest ten czas, kiedy możemy zaobserwować najjaśniejsze rozbłyski promieni X. Dlatego właśnie ten okres jest dla nas najistotniejszy”.

Jeżeli ta teoria jest prawdziwa, to znak że odkryliśmy największą planetoidę jaka była pochłonięta przez czarną dziurę Drogi Mlecznej.

Druga teoria mówi, że gdy materia leci w kierunku Sgr A*, czarna dziura ma niespotykanie ciasno upakowane linie fal magnetycznych. Jeżeli tak jest, to mogą one się od czasu do czasu łączyć i przekonfigurowywać. Gdy to się wydarzy, ich magnetyczna energia zmienia się w energię kinetyczną, ciepło oraz służy do przyspieszenia cząsteczek – które mogą wytworzyć mocny strumień promieniowania X. Takie same rozbłyski są widziane na Słońcu. Te z Sgr A* mają podobną jasność do tych słonecznych.

Profesor Daryl Haggard

W tym momencie nie jesteśmy w stanie określić, która z teorii jest prawdziwa” – mówi Haggard. „Fascynujące jest obserwowanie, który model jest tym właściwym. Cieszę się, że mam szansę to odkrywać dzięki teraźniejszym i przyszłym obserwacjom”.

Poza odkryciami na temat olbrzymich rozbłysków, Haggard i jej zespół zebrali informacje o magnetarze (neutronowej gwieździe o silnym polu magnetycznym) znajdującym się niedaleko Sgr A*. Ten magnetar jest długotrwale poddawany napromieniowaniu promieniami rentgenowskimi, a Chandra dostarcza naukowcom danych do lepszego zrozumienia tego niezwykłego obiektu.

A jeżeli chodzi o G2: Astronomowie obliczyli że chmura gazu przesunęła się bliżej krawędzi czarnej dziury – jednakże ciągle jest to około 24 miliardów kilometrów (dane z wiosny 2014). Badania mówią o tym, że rekordowe rozbłyski promieniowania X były wyprodukowane około 100 razy bliżej krawędzi Sgr A*, czyniąc mało prawdopodobnym teorię, iż były one związane z G2.

Autor

Avatar photo
Redakcja AstroNETu

Komentarze

  1. remi    

    Interpunkcja cytatów — Po co na dwa sposoby wyróżniać cytat: i za pomocą pochylenia, i za pomocą cudzysłowu?

    1. fantom    

      Wiadomość usunięta — Wiadomość naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

  2. Cyborg Technologic    

    Cyborg Technologic — Myślę że biorąc pod uwagę z jakim mamy do czynienia tworem czyli z czarną dziurą szczególnie w centrach galaktyk to nie była to jakaś planetoida a nawet planeta wielkości ziemi czy saturna. możliwe że to był brązowy karzeł .

Komentarze są zablokowane.