Po zakryciu Aldebarana Księżyc podąży ku spotkaniu ze Słońcem, które ma zaplanowane na piątkowe popołudnie 14 sierpnia. Stąd w pierwszych trzech dniach tego tygodnia będzie można go dostrzec nisko nad wschodnim widnokręgiem, jak wędruje przez gwiazdozbiory Byka, Oriona i Bliźniąt, zbliżając się do powracającego na poranne niebo Marsa. Czerwona Planeta na razie widoczna jest słabo, ale z każdym kolejnym tygodniem jej warunki obserwacyjne będą się poprawiać. Przez całą noc promieniują mające w środku tygodnia swoje maksimum meteory z roju Perseidów. W drugiej połowie nocy widoczne są planety Neptun i Uran, natomiast wieczorem nisko nad południowo-zachodnim widnokręgiem świeci jeszcze planeta Saturn.

W najbliższych prawie 10 dniach Księżyc będzie niewiele przeszkadzał w obserwacjach innych ciał niebiańskich. Na początku tego tygodnia jego faza będzie bardzo mała, natomiast w przyszłym tygodniu niekorzystne nachylenie ekliptyki do wieczornego widnokręgu spowoduje, że dopiero w jego połowie Księżyc zacznie pojawiać się tuż po zmierzchu, nisko nad południowo-zachodnim horyzontem.

W poranek poniedziałkowy 10 sierpnia tarcza Srebrnego Globu będzie oświetlona w 19% i będzie zajmowała pozycję na pograniczu gwiazdozbiorów Byka i Oriona. Na godzinę przed wschodem Słońca Księżyc będzie się znajdował jeszcze w Byku, w ciągu dnia przetnie północno-wschodnie krańce gwiazdozbioru Oriona i następnego ranka będzie już w Bliźniętach. O godzinie podanej na mapce Księżyc będzie świecił 3,5 stopnia na południe od gwiazdy ζ Tauri (+3 magnitudo), czyli południowego rogu Byka.

Dobę później faza Księżyca spadnie do 12% i o tej samej porze będzie się on znajdował na wysokości ok. 15° nad wschodnim widnokręgiem. 1,5 stopnia, czyli 3 średnice Księżyca pod nim, będzie świecić Alhena, czyli trzecia co do jasności gwiazda Bliźniąt (jej jasność obserwowana to +1,9 wielkości gwiazdowej), oznaczana na mapach nieba grecką literą γ.

W środowy poranek Księżyc będzie wschodził już tylko nieco ponad 2 godziny przed Słońcem, a jego tarcza będzie oświetlona w 6%. Na godzinę przed świtem Księżyc będzie zajmował pozycję na wysokości mniejszej niż 10° nad wschodnim horyzontem, natomiast 2° na wschód od niego (na godz. 2) świecić będzie gwiazda λ Geminorum, której jasność obserwowana to +3,6 wielkości gwiazdowej. Jednocześnie mniej więcej 13° na lewo i w dół od Księżyca (na godz. 8) będzie można próbować szukać powracającej na poranne niebo po kilkumiesięcznej niewidoczności planetę Mars. Jednak nie będzie to łatwe, ponieważ Mars będzie na wysokości zaledwie 5°, a jego jasność, to tylko +1,7 wielkości gwiazdowej. Do jego odszukania przyda się na pewno lornetka. W szukaniu Czerwonej Planety pomogą gwiazdy Kastor i Polluks, które będą się znajdowały na wysokości odpowiednio 20 i 15°. Słabiej i wyżej świecący Kastor ma jasność niewiele większą od jasności Marsa i można jej użyć do wyobrażenia sobie, jak jasna jest obecnie Czerwona Planeta.

Nieduża jasność Księżyca w połowie tygodnia to bardzo dobra wiadomość, ponieważ w tych dniach maksimum swojej aktywności mają meteory ze słynnego roju Perseidów i naturalny satelita Ziemi w tym roku nie będzie przeszkadzał w ich obserwacjach. Niestety dla Europejczyków tegoroczne maksimum jest spodziewane 13 sierpnia, w godzinach 8:30 – 11:00 naszego czasu, kiedy to można się spodziewać nawet ponad 100 meteorów na godzinę, czyli prawie 2 na minutę. Jednak nie należy się tym martwić, ponieważ szerokie maksimum tego roju jest obliczone na godziny 3:30 – 16:00 naszego czasu i też mamy szansę na ujrzenie wielu zjawisk. Można też liczyć na to, że momenty maksimum nie są prognozowane bardzo dokładnie i będą nieco przesunięte. Ponadto niektórzy badacze przewidują, że już na początku nocy z 12 na 13 sierpnia (około godz. 20:39 naszego czasu, czyli już prawie pół godziny po zmierzchu, może wystąpić dodatkowe chwilowe maksimum aktywności tego roju. Więcej informacji o aktywności Perseidów można znaleźć m.in. na stronie IMO (po angielsku).

Mapka pokazuje położenie Saturna w drugim tygodniu sierpnia 2015 roku (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

Mapkę wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Coraz bardziej pogarszają się warunki obserwacyjne Saturna. Szósta planeta Układu Słonecznego o godzinie podanej na mapce, czyli niecałe 2 godziny po zachodzie Słońca, zajmuje pozycję na wysokości 10° nad południowo-zachodnim widnokręgiem, gdzie świeci z jasnością +0,5 magnitudo. Planeta chowa się pod widnokrąg już przed godziną 23:30, zatem na jej obserwacje zostaje mniej więcej godzina, gdy niebo jest już wystarczająco ciemne, a planeta jeszcze nie zeszła bardzo nisko nad horyzont. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem wschodnia, przypada w tym tygodniu we wtorek 11 sierpnia, ale niskie położenie Saturna na nieboskłonie będzie bardzo utrudniać próby dostrzeżenia jej księżyców.

Mapka pokazuje położenie Urana i Neptuna w drugim tygodniu sierpnia 2015 roku (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

Mapkę wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Dwa ostatnie gazowe olbrzymy, czyli Neptun i Uran, górują po północy i są widoczne coraz lepiej. Opozycja Neptuna przypada w tym roku 1 września, natomiast Uran tę samą konfigurację względem Słońca przyjmie miesiąc później. Z tego względu Neptun wschodzi już prawie w momencie zachodu Słońca i góruje ok. godz. 2, natomiast na wschód Urana trzeba poczekać do godz. 22, a najwyżej nad widnokręgiem ta planeta jest 2,5 godziny po Neptunie.

Bliska opozycja ostatniej planety Układu Słonecznego powoduje, że porusza się ona ruchem wstecznym, z prawie maksymalną prędkością, obecnie 10' na tydzień. W tym tygodniu Neptuna można odnaleźć 3° na południowy zachód od gwiazdy λ Aquarii, której jasność obserwowana to +3,7 magnitudo. Sam Neptun natomiast świeci o 4 magnitudo słabiej.

Uran także porusza się już ruchem wstecznym, ale jego zmiana zaszła niedawno i planeta dopiero się rozpędza. Obecnie Uran porusza się prawie 2 razy wolniej od Neptuna. Uran świeci blaskiem +5,8 magnitudo i powoli zbliża się do linii, łączącej gwiazdy ζ i 88 Piscium, których jasności obserwowane, to odpowiednio +5,2 oraz +6,0 magnitudo. W tym tygodniu Uran znajduje się około 27' na południowy wschód od pierwszej z wymienionych gwiazd, tworząc trójkąt prostkątny, z kątem prostym przy planecie, z drugą z nich.

Źródła:

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher