Antarktyczne jezioro Wostok skupiło na sobie wiele uwagi. Naukowcy sądzą, że jest ono bliską analogią tego, co spodziewają się znaleźć na Europie. Uważają oni, że pokryty prawie czterema kilometrami lodu Wostok jest bardzo podobny do domniemanego oceanu znajdującego się pod powierzchnią zamarzniętego księżyca Jowisza. Być może Wostok powie nam także, co znajdziemy w podlodowych jeziorach Marsa.

W obu przypadkach przyczyną pojawienia się wody w stanie ciekłym było najprawdopodobniej ciepło geotermalne, a gruba pokrywa lodowa izolowała oba zbiorniki przed światłem słonecznym i wpływem atmosfery przez miliony lat. Tak więc, jeśli istnieje życie w jeziorze Wostok, to prawdopodobnym jest istnienie życia również na Europie. Wiercenia w pokrywie lodowej jeziora Wostok prawie dotarły do ciekłej wody.

Jednak inna grupa naukowców uważa, że jezioro Wostok bardziej odpowiada warunkom jakie panują na Marsie – innej planecie podejrzewanej o to, że może istnieć na niej życie. Według Natalii Duxbury z Jet Propulsion Laboratory i jej kolegów, jezioro Wostok wcale nie powstało pod wpływem ciepła geotermalnego. W alternatywnym modelu naukowcy uważają, że jezioro Wostok pierwotnie było otwartym zbiornikiem wodnym, który został pokryty lodem w okresie od 30 do 5 milionów lat temu. Tak więc jakiekolwiek formy życia znalezione w jeziorze mogą być starsze niż pokrywa lodowa Antarktydy.

Drugi model wykazuje uderzające podobieństwo do Czerwonej Planety jeśli spojrzeć na pokryty lodem północny biegun Marsa. Oś obrotu planety zmieniała się jednak znacznie w historii planety, a jej obszary polarne przed tymi zmianami były znacznie cieplejsze. Bardzo prawdopodobnym jest zatem przyjęcie modelu zamarzającego jeziora Wostok autorstwa N. Duxbury. Jeśli założyć obecność życia w jeziorze Wostok wtedy gdy był to otwarty zbiornik wodny i znajdując tam to życie dzisiaj, możliwym wydaje się obecność form życia w podlodowych jeziorach Marsa jeśli były one tam w przeszłości.

Poszukiwania zagrzebanych zbiorników ciekłej wody na biegunach Marsa będzie prowadził sztuczny satelita Marsa – Mars Express należący do Europejskiej Agencji Kosmicznej. Start tej sondy jest przewidziany na rok 2003. Rozważa się również ewentualne przeprowadzenie podobnego eksperymentu na Europie. Szczegóły tych projektów można znaleźć w wydaniu magazynu Journal of Geophysical Research z 25 stycznia b.r.

Autor

Marcin Marszałek