24 czerwca o 23:43 Księżyc znajdzie się w pełni. Znajdując się w gwiazdozbiorze Strzelca, świecić będzie nisko ponad południowym horyzontem. Dlaczego latem Księżyc w pełni świeci nisko i krótko, a zimą wysoko i długo?

Przyczyną tego zjawiska jest fakt, że w momencie pełni Księżyc znajduje się na niebie mniej więcej „naprzeciwko” Słońca (Ziemia znajduje się na odcinku łączącym Księżyc i Słońce). Słońce latem chowa się płytko pod horyzontem, zaledwie na kilkanaście stopni. Na takiej samej wysokości ponad horyzontem musi wtedy świecić Księżyc.

Zimą sytuacja się zmienia: Słońce nocą chowa się głęboko pod horyzont. W związku z tym, o północy Księżyc w pełni świeci wysoko na niebie.

Z tego samego faktu („Księżyc po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce”) wynika wniosek, że w czasie pełni (bez względu na porę roku) Księżyc wschodzi w momencie zachodu Słońca i zachodzi w momencie jego wschodu. W czasie wschodów i zachodów oba ciała znajdują się w przeciwnych punktach horyzontu.

W rzeczywistości orbity Księżyca wokół Ziemi i Ziemi wokół Słońca nie leżą w jednej płaszczyźnie lecz tworzą między sobą kąt około 5 stopni. Czasami więc wysokość górowania Księżyca jest nieco mniejsza (lub nieco większa) niż wysokość dołowania Słońca. Również z powodu tego nachylenia w okresie nie każdej pełni dochodzi do zaćmienia Księżyca.

Wzór na wysokość na jakiej górują ciała niebieskie ma postać:

h = 90 – f + d

gdzie:

f – szerokość geograficzna miejsca obserwacji

d – deklinacja ciała niebieskiego.

24 czerwca o 23:43 naszego czasu deklinacja Księżyca wynosić będzie -25d43m.

Autor

Michał Matraszek