14 września z kosmodromu Bajkonur został wystrzelony bezzałogowy statek kosmiczny Foton-M3, który wyniósł na ziemską orbitę ponad 40 eksperymentów. Na jego pokładzie znajduje się także studencki eksperyment YES2, przy zaprojektowaniu którego brali udział m.in. studenci z Polski.

Foton został wyniesiony na orbitę przez rakietę Sojuz-U. Po ok. 9 minutach lotu statek oddzielił się od rakiety i został umieszczony na 90-minutowej orbicie o wysokości między 260 a 305 km. Pozostanie tam przez 12 dni i wykona łącznie 190 okrążeń Ziemi. Statek wyląduje w okolicy granicy rosyjsko-kazachskiej, niedaleko miasta Kustanaj (Kostanaj).

Łącznie na Fotonie znajduje się 400 kg sprzętu naukowego. Eksperymenty na pokładzie zostaną przeprowadzone w warunkach mikrograwitacji. Dotyczą różnorodnych dziedzin nauki, jak: fizyki płynów, biologii, egzobiologii, krystalizacji białek, inżynierii materiałowej czy technologii. Naukowcy zbadają m.in. wpływ nieważkości zarówno na organizmy żyjące w środowisku wodnym (Euglena gracilisOreochromis mossambicus), jak i komórki, odpowiedzialne za budowę ludzkich kości. Niektóre z doświadczeń zostaną przeprowadzone w otwartej przestrzeni kosmicznej – będą wystawione na bezpośrednie działanie próżni i promieniowania kosmicznego.

Eksperymenty zostały zaprojektowane przez naukowców z ESA oraz Niemiec, Belgii, Francji, Włoch, Kanady i Rosji. Na pokładzie statku znajduje się też studencki projekt YES2. Został w całości zbudowany przez międzynarodowy zespół studentów, w skład którego weszli też studenci Politechniki Warszawskiej. YES2 pozwoli sprawdzić skuteczność nowego sposobu powrotu małej kapsuły z orbity. Kapsuła o nazwie Fotino zostanie wprowadzona na niższą orbitę przy pomocy specjalnej liny (space tether) o długości 30 km, a następnie odczepiona. Jeśli kapsuła wyląduje pomyślnie, to zaznaczy swoją pozycję przy pomocy sygnału radiowego.

Przygotowanie statku Foton-M3 do wystrzelenia.

Foton-M3 to już dziewiąta misja, przy której współpracowały Roskosmos i ESA. Poprzednia, Foton-M2, odbyła się w 2005 roku. Współpraca obu agencji kosmicznych przy misjach Foton rozpoczęła się w 1991 roku, gdy rosyjski Foton-7 wyniósł na orbitę zaprojektowany przez ESA eksperyment dotyczący krystalizacji protein.

Autor

Teresa Kubacka