W pierwszym kwartale br Wenus była ozdobą zachodniego nieboskłonu wieczorem, świecąc naprawdę długo po zachodzie Słońca. Natomiast od ładnych kilku dni można dostrzec tę planetę rano i będzie tak aż do połowy listopada, kiedy zniknie w zorzy porannej dążąc do koniunkcji ze Słońcem 11 stycznia przyszłego roku. W tym czasie będą jej towarzyszyć (choć nie jednocześnie) wszystkie jasne planety Układu Słonecznego.

Odwrotnie niż podczas widoczności wieczornej tym razem planeta przesuwa się od Planety dolne na ziemskim niebie„>koniunkcji dolnej (była w tym roku 27 marca) do Planety dolne na ziemskim niebie„>koniunkcji górnej (będzie 11 stycznia 2010) ze Słońcem. W związku z tym przez pozostałą część roku Wenus będzie oddalać się od Ziemi, zmniejszając swoje rozmiary kątowe i jasność (choć początkowo trochę pojaśnieje, gdyż mając ciągle dużą średnicę kątową coraz większa część widocznej z Ziemi tarczy będzie oświetlona przez Słońce).

Maksymalną elongację (46°) planeta osiągnie 9 czerwca (czyli 2,5 miesiąca po koniunkcji dolnej), a potem 7 miesięcy zajmie jej wędrówka od maksymalnej elongacji do koniunkcji górnej ze Słońcem. Ma to związek z tym, że w tych dniach Wenus jest blisko Ziemi i dlatego porusza się po niebie dużo szybciej, niż pod koniec roku.

Niestety podczas tej elongacji zachodniej Wenus nie będzie świecić tak wysoko, jak na początku roku: 45 minut przed wschodem Słońca planeta maksymalnie wzniesie się na około 20° w sierpniu, choć będzie pojawiać się wtedy ponad 3 godziny przed naszą Gwiazdą Dzienną, a później znowu zacznie zbliżać się do horyzontu.

Początkowo faza planety będzie w miarę łatwa do dostrzeżenia nawet przez lornetki, ponieważ wynosić będzie prawie 50″, a faza będzie miała wartość 15%. Jednak to się będzie szybko zmieniać na niekorzyść i już w lipcu tarcza będzie mniejsza niż 20″. Dlatego posiadacze lornetek muszą się spieszyć, jeśli chcą przekonać się na własne oczy, że tarcza Wenus ma fazę, ponieważ następna taka okazja będzie dopiero na jesieni przyszłego roku i to w dużo gorszych warunkach niż obecnie.

Do listopada Wenus spotka się ze wszystkimi planetami Układu Słonecznego z tych łatwych do ujrzenia nieuzbrojonych okiem. W kwietniu będzie świecić przed brzaskiem razem z Jowiszem, ale w dużej odległości około 40°. W maju, czerwcu i lipcu planecie towarzyszył będzie Mars, świecąc z jasnością 1,1 magnitudo (w czerwcu dołączy do nich Merkury, ale trudno obserwowalny), natomiast w paździeniku Wenus wykona skomplikowany taniec z Merkurym i Saturnem.

21 czerwca odległość między Wenus a Marsem wyniesie niecałe 2°. Jednak na prawdziwie bliskie koniunkcje planet trzeba będzie poczekać do października: 13 dnia tego miesiąca odległość kątowa między Wenus a Saturnem zmniejszy się do 36 minut kątowych (wcześniej, bo 8 października Merkury zbliży się do Saturna na jedynie 20′!), lecz o tym będzie wpis na Astronecie w odpowiednim czasie.

Oczywiście Księżyc też nie będzie próżnował przez te kilka miesięcy i dojdzie do kilku efektownych zbliżeń naturalnego satelity Ziemi z planetami. To najbliższe dzisiejszego i jutrzejszego poranka nie będzie zbyt atrakcyjne (wbrew temu, co powiedzieli wczoraj w radiu TOK FM), ponieważ będzie na jasnym tle nieba i nisko nad horyzontem, ale szczególnej uwadze należy polecić daty: 21 maja, 19 i 20 czerwca, 18-19 lipca, 16-18 sierpnia, 16-17 września oraz 16 października. Również te zbliżenia doczekają się notatek na naszym portalu.

Niektóre z tych koniunkcji są widoczne na zamieszczonej poniżej animacji, która pokazuje położenie Wenus nad wschodnim horyzontem co 5 dni 45 minut przed wschodem Słońca. W tym układzie odniesienia planeta wykonuje taki dziwny zygzak, choć jakby zrobić wykres położenia planety nad horyzotem dla stałej wysokości Słońca pod widnokręgiem, to wyszedłby regularny łuk:

Animacja pokazuje położenie planet na porannym niebie od 20 kwietnia do 16 listopada 2009 roku. Każda klatka animacji obrazuje wygląd wschodniego nieba na 45 minut przed wschodem Słońca w środkowej Polsce.     Animację wykonano na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Natomiast tabela przedstawia szczegółowe informacje na temat wyglądu Wenus w ciągu całego okresu widoczności:

Warunki widoczności Wenus w 2009 roku, 45 minut przed wschodem Słońca
dzieńwysokość

[°]

średnica

[″]

faza [%]jasność

[mag]

20 kwietnia4,04715-4,5
30 kwietnia4,34024-4,5
10 maja4,73432-4,5
20 maja5,42939-4,4
30 maja6,62646-4,3
9 czerwca8,32351-4,3
19 czerwca10,42156-4,2
29 czerwca12,81961-4,1
9 lipca15,31765-4,1
19 lipca17,51669-4,0
29 lipca19,11573-4,0
8 sierpnia20,11476-4,0
18 sierpnia20,41379-4,0
28 sierpnia20,01382-4,0
7 września19,01285-3,9
17 września17,51287-3,9
27 września15,71189-3,9
7 października13,71191-3,9
17 października11,51193-3,9
27 października9,21195-3,9
6 listopada6,81096-3,9
16 listopada4,51097-3,9

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher