Teleskop kosmiczny Spitzera wykrył nietypowy ruch gazu i pyłu wokół młodej gwiazdy LRLL 31 w Perseuszu.

W normalnej sytuacji, gdy wokół świeżo „upieczonej” gwiazdy zaczynają się formować planety, ruch gazu i pyłu w obłoku otaczającym gwiazdę powinien odbywać się bardzo wolno, w skali milionów lat. Przypadek LRLL 31 jest diametralnie inny – na podstawie pięciomiesięcznych obserwacji zmian jasności stwierdzono, że mają tam miejsce procesy o skali zaledwie tygodnia.

Jedno z możliwych wyjaśnień to spychanie materii przez bliskiego towarzysza gwiazdy – inną gwiazdę lub rozwijającą się planetę. W tym drugim przypadku naukowcy mieliby niepowtarzalną okazję obserwowania formacji planet na żywo.

LRLL 31 była jednym z obiektów wybranych do badania tzw. dysków przejściowych, tworzących się wokół gwiazd, których protoplanety są na tyle duże, by przecierać puste przestrzenie w materii wokółgwiezdnej. Formacje te istnieją dość krótko, zastępowane później przez dyski odłamków pochodzących ze zderzeń planet i planetoid.

Dyski przejściowe są zatem dość rzadkie, a egzemplarz intrygujący jak ten wokół LRLL 31 to prawdziwy biały kruk. Wydaje się, że musi poruszać się w nim ciężki obiekt, który jak spychacz przesuwałby materię, która na przemian zasłaniałaby i odsłaniała światło gwiazdy w określonych przedziałach energetycznych, co dokładnie zostało zaobserwowane przez Spitzera.

Ponieważ hipotetyczny towarzysz musiałby znajdować się w odległości raptem 1/10 jednostki astronomicznej od LRLL 31, może okazać się, że jego obecność powodowałaby „zataczanie się” gwiazdy. Ta możliwość zostanie sprawdzona w najbliższym czasie przez teleskopy naziemne.

Autor

Paweł Laskoś-Grabowski