Teraz wiemy, skąd wziął się lodowiec w zamarzniętym „sercu Plutona”. Głęboka na 4 km i szeroka na 1 tys. km płyta zamarzniętego azotu pokrywa region Równiny Sputnika. Nowy model matematyczny tłumaczy, w jaki sposób prawdopodobnie uformował się ten lodowiec oraz inne lodowe formy terenu na tym obszarze.

Overview_reduced91715NASA / JHUAPL / SwRI

Naukowcy Tanguy Bertrand i François Forget z Uniwersytetu w Paryżu przeprowadzili symulację zmian pokrywy lodowej na powierzchni Plutona w ciągu minionych 50 tys. ziemskich lat. Ich model pomógł w wytłumaczeniu obserwacji tego małego, mroźnego świata uzyskanych dzięki sondzie New Horizons.

Równina Sputnika jest bardzo głębokim basenem ukrytym pod lodową powierzchnią. Ciśnienie atmosferyczne na jego dnie jest dużo wyższe niż w wyżej położonych okolicach zbiornika, co oznacza, że azot może skroplić się z atmosfery w wyższych temperaturach. Dzięki temu połacie zimnego azotu zmieszanego z tlenkiem węgla i metanem łatwiej mogą się powiększać na dnie Równiny.

To sprawia, że krater jest zimną pułapką” – powiedział Bertrand. Ten efekt jest spotęgowany przez bardzo niskie temperatury na dnie basenu, co powoduje szybsze stygnięcie lodu i skraplanie większych ilości azotu z atmosfery.

W artykule opublikowanym w „Nature” Bertrand i Forget twierdzą, że ich model przewidział wzrost ciśnienia atmosferycznego na Plutonie w ciągu ostatnich 30 lat, jak również powstawanie jasnych warstw zamarzniętego metanu na biegunach w czasie zimy. Według nich te jasne czapy polarne powinny zaniknąć w ciągu następnej dekady lub po nadejściu wiosny na półkuli północnej.

„Zimą na półkuli północnej naszej planety tworzy się pokrywa lodowa na obszarze Oceanu Arktycznego. Na Plutonie jest tak samo: podczas zimy na półkuli północnej tworzy się pokrywa z zamarzniętego metanu, która topnieje wraz z nadejściem wiosny.” – kontynuuje Bertrand. „Różnica jest taka, że na Plutonie pory roku są bardzo długie; jeden rok na Plutonie trwa 248 ziemskich lat, więc jedna pora roku trwa kilka dekad.”

W przeciwieństwie do czap polarnych, lodowiec na Równinie Sputnika nigdzie się nie wybiera. Jest na tyle duży, aby w znacznym stopniu ignorować zmiany pór roku, które zmniejszają czapy polarne na biegunach. Lodowiec powoli płynie na zewnątrz równiny i kurczy się ok. 1 km w ciągu roku, lecz na dłuższą metę jest stabilny.

Nawet jeśli w ciągu roku sublimuje się metr azotu z jednej strony lodowca, skrapla się on w innej jego części. Jest to niewiele w porównaniu do wielkości całego lodowca, więc jest on naprawdę bardzo trwały.

Autor

Avatar photo
Mateusz Kierepka