Elektronikę dla czeskiego centrum naukowego ELI przygotowała firma Creotech Instruments.

Odbiorcą sprzętu jest Instytut Fizyki Czeskiej Akademii Nauk. Projekt badawczy, w którym wykorzystane zostaną podzespoły wyprodukowane w Polsce, jest realizowany przy udziale naukowców z całego świata i nosi nazwę ELI-Beamlines.

Celem przedsięwzięcia jest budowa najpotężniejszego na świecie lasera o nazwie HAPSL (High Repetition-Rate Advanced Petawatt Laser System). Czesi nazwali swój laser „Bijov” po mitycznym czeskim siłaczu, ale światowe media ochrzciły go mianem „Gwiazdy Śmierci” nawiązując do motywu z kultowej serii filmów ze świata Gwiezdnych Wojen. Laser ma ważyć 20 ton, a jego koszt sięga 48 mln dolarów. Instrument powstaje w placówce badawczej w Dolní Břežany, w okolicach Pragi.

„Moc lasera ma docelowo przekroczyć 10 petawatów, co odpowiada mocy 10 biliardów żarówek 100 watowych. Urządzenie nie będzie jednak służyło do siania terroru w naszej galaktyce i niszczenia zbuntowanych planet. Wręcz przeciwnie – przysłuży się ludzkości i rozwojowi nauki” – uspokaja dyrektor produkcji w Creotech Instruments S.A. Tomasz Krzaczek. „Laser pozwoli na prowadzenie niedostępnych do tej pory eksperymentów z różnych dziedzin, od astrofizyki po medycynę. W naukowym świecie będzie laserowym odpowiednikiem Wielkiego Zderzacza Hadronów – Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN” – dodaje Krzaczek.

Jak informuje Creotech Instruments wartość zrealizowanego zlecenia, obejmującego wyprodukowanie i dostawę niemal 150 podzespołów zaawansowanej elektroniki, przekracza 250 tys. złotych. Kolejne zlecenie dla czeskiego partnera, które jest obecnie na wstępnym etapie realizacji, obejmie dostawę kolejnych 30 modułów pomiarowych, o wartości przekraczającej 250 tys. złotych.

W zleceniu dla Czech wykorzystano podsystemy rozwijane w ramach projektu HETMAN, współfinansowanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. HETMAN ma umożliwić zbudowanie polskiej platformy kontroli i sterowania procesami wymagającymi szybkiego przetwarzania olbrzymiej ilości danych. „W najbliższych miesiącach kolejne elementy zostaną dostarczone do Szwajcarii, Niemiec oraz Brazylii” – mówi prezes Creotech Instruments S.A. dr Grzegorz Brona.

W ostatnich latach jego firma realizowała zlecenia między innymi dla Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN w Genewie, Instytutu Badań Ciężkich Jonów GSI i Centrum Badawczego DESY w Niemczech.