Niewielka grawitacja to wielkie wyzwanie dla ludzkiego ciała. Przebywanie w mikrograwitacji powoduje zanik mięśni, osłabienie kości, pogorszenie wzroku, a do tego, jak się okazuje po przeprowadzonych badaniach – zmiany w mózgu.

Jak przeprowadzono badania?

Przebadano mózgi 26 astronautów, korzystając z obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (MRI). Grupa ta obejmowała 12 astronautów, którzy przebywali 2 tygodnie w mikrograwitacji oraz 14 astronautów, którzy przebywali na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) od 5 do 6 miesięcy. We wszystkich przebadanych mózgach znaleziono zmiany – były one większe dla astronautów z ISS.

Na czym polegają zaobserwowane zmiany?

Objętość substancji szarej uległa w pewnych regionach powiększeniu, a w innych zmniejszeniu. Regiony mózgu, które są odpowiedzialne za kontrolę ruchu nóg oraz przetwarzanie informacji od zmysłów z dolnej części, uległy powiększeniu i naukowcy przypuszczają, że zaobserwowano w ten sposób proces uczenia się umiejętności poruszania się przez 24 godziny na dobę w mikrograwitacji (kolor pomarańczowy na obrazku). Natomiast zmniejszenie się objętości substancji szarej w innych regionach jest prawdopodobnie spowodowane przemieszczaniem się płynu mózgowo-rdzeniowego w organizmie pod wpływem mikrograwitacji – dla niewielkiej grawitacji, płyny w organizmie są ściągane w dół ciała z mniejszą siłą (kolor niebieski na obrazku).

Koppelmans et al./Nature Microgravity

Nie jest jeszcze jasne, jak długo po powrocie na Ziemię zmiany będą się utrzymywać oraz jak wpłyną na zdolności poznawcze. Grupa naukowców z Uniwersytetu Michigan, odpowiedzialna za przeprowadzenie pierwszej części badań, zamierza kontynuować ten temat, aby móc odpowiedzieć na te i wiele innych pytań.