Po wielu miesiącach pracy bez obrazów, gigantyczny teleskop Lovella w Jodrell Bank Observatory w Cheshire przy University of Manchester ponownie przeszukuje niebo dzięki całkiem nowej, śnieżnobiałej powierzchni. Po dwóch sezonach letnich prace przy instalowaniu i malowaniu nowej, galwanizowanej stalowej powłoki nareszcie dobiegły końca, teleskop może więc sie pokazać światu. To krok milowy w wartym 2.5 miliona funtów programie rozbudowy teleskopu finansowanym przez brytyjski rząd i Wellcome Foundation.

Ze znacznie dokładniejszym układem celowania, teleskop będzie działał lepiej niż kiedykolwiek w blisko czterdziestopięcioletniej historii. Profesor Andrew Lyne, kierujący Jodrell Bank powiedział, że jest bardzo zadowolony z przywrócenia do użycia sztandarowego instrumentu i spogląda z nadzieją w przyszłość, ponieważ „odmłodzony” teleskop pozwoli obserwatorium utrzymać się w astronomicznej czołówce badawczej przez najbliższe lata.

Kolejnego lata dojdzie do finalnej już fazy upgrade’u podczas której każdy z 340 paneli tworzących powierzchnię czaszy o średnicy 76 metrów zostanie tak skorygowany, aby powierzchnia ta była optymalnie paraboliczna, co pozwoli na uzyskanie dokładności rzędu 1-2 mm. Po zakończeniu tego ulepszenia, teleskop uzyska dostęp do czterokrotnie szerszego pasma częstotliwości, co umożliwi znaczne poszerzenie pola badań.

Fotografia przedstawia Lovell Telescope w Jodrell Bank Observatory po głównej części modernizacji wartej 2.5 miliona funtów. Pozostało jeszcze skorygowanie ustawień każdych z 340 płyt tworzących powierzchnię teleskopu o srednicy 76 metrów tak, by kszałt był optymalnie zbliżony do paraboli, co zapewni lepszą dokładność pomiarów.

Sir Bernard Lovell, pierwszy kierownik Jodrell Bank Observatory, obserwował odsłanianie nowej powierzchni. Powiedział, że nigdy nie oczekiwał, że teleskop będzie działał dłużej niż 15 lat, wyrażając przy tym dużą radość z faktu, że urządzenie jest jeszcze sprawne.

Nowy Teleskop Lovella będzie używany do wykrywania odległych pulsarów, badania formowania się gwiazd w naszej galaktyce oraz poszukiwania ciemnych galaktyk i kwazarów w odległych zakątkach Wszechświata.

Poza swymi zastosowaniami jako samodzielnego teleskopu, Lovell Telescope jest kluczowym elementem brytyjskiego programu MERLIN – wysokorozdzielczościowego radiorejestrowania w National Facility. Upgrade poprawi niemal dwukrotnie czułość MERLINa i otworzy nowe działki do studiów astrofizycznych, wytwarzając zdjęcia o większej szczegółowości niż zdjęcia wykonywane przez Hubble Space Telescope (HST). Teleskop Lovella jest również połączony siecią z teleskopami na całym świecie, dzięki czemu powstają zdjęcia o najwyższej w całej astronomii rozdzielczości. Ulepszony teleskop bedzie również odgrywać ważną rolę w przyszłych badaniach radiowych obiektów.

Autor

Łukasz Wiśniewski