445 lat temu, 15 lutego 1564 roku, urodził się Galileo Galilei. Astronom, astrolog, fizyk. Jako jeden z pierwszych zastosował lunetę do obserwacji astronomicznych.

Galileusz przyszedł na świat w Pizie. Studiował (lecz nie skończył) medycynę na uniwersytecie w tym samym mieście. Później wykładał matematykę, astronomię, mechanikę na uniwersytetach w Pizie i Padwie.

W 1600 roku udowodnił (rzucając ciała z Krzywej Wieży w swoim rodzinnym mieście), że czas spadku swobodnego nie zależy od masy spadających ciał.

Około 1606-1607 roku skonstruował termometr wykorzystujący rozszerzalność cieplną substancji. W roku 1609 (400 lat temu) jako jeden z pierwszych zastosował lunetę do obserwacji astronomicznych. Rok później udoskonalił budowę mikroskopu.

7 stycznia 1610 roku, korzystając z lunety, odkrył trzy księżyce Jowisza: Io, Europę i Kallisto, a 4 dni później – Ganimedesa. Odkrycie to miało duży wpływ na filozofię nauki, pokazało że nie wszystkie ciała we Wszechświecie muszą krążyć wokół Ziemi.

Jesienią tego samego roku zaobserwował kwadry Wenus, co było silnym potwierdzeniem teorii heliocentrycznej Kopernika.

Sformułował prawo, które znamy obecnie jako pierwszą zasadę dynamiki. Przeprowadzając eksperymenty, Galileusz doszedł do wniosku, że warunkiem ruchu jednostajnego prostoliniowego jest brak sił (lub ich równoważenie się), a nie (jak sądzono wcześniej) – niezrównoważone oddziaływanie innych ciał.

W 1616 roku w konflikt z Galileuszem wszedł kościół katolicki. Uczonemu nakazano wyparcie się głoszonej przez niego teorii heliocentrycznej. Jeszcze w tym samym roku „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaja Kopernika znalazło się w indeksie ksiąg zakazanych (pozostało tam do 1822 roku).

Inkwizycja po raz drugi zainteresowała się Galileuszem w 1632 roku, gdy opublikował on „Dialog o dwóch najważniejszych systemach świata: ptolemeuszowym i kopernikowym„. W następnym roku skazano uczonego na dożywotni areszt domowy oraz cotygodniowe odmawianie siedmiu psalmów pokutnych przez trzy lata. „Dialog…” również znalazł się w indeksie ksiąg zakazanych (do 1835 roku).

Od tego wyroku aż do śmierci Galileusz kontynuował pracę naukową. Odkrył librację Księżyca oraz skonstruował zegar wahadłowy. Galileo Galilei zmarł 8 stycznia 1642 roku w Arcetri.

W roku 1992 kościół oficjalnie zrehabilitował Galileusza. Między innymi dla uczczenia jego wkładu w naukę, bieżący rok 2009 ogłoszono Międzynarodowym Rokiem Astronomii.

Źródła:

Autor

Michał Matraszek