Ponad rok temu brytyjscy radioastronomowie obawiali się, że niektóre z ich instalacji zostaną zlikwidowane w wyniku cięć budżetowych. Okazało się wtedy, że niebezpieczeństwo wyłączenia i zakonserwowania nigdy nie zagroziło sławnemu, 76-metrowemu radioteleskopowi Lovella w Obserwatorium Jodrell Bank. Inne instalacje astronomiczne były jednak zagrożone, a szczególnie dotyczyło to Wieloelementowej, połączonej sieci interferometru radiowego (Multi-Element Radio Linked Interferometer Network – MERLIN). Na szczęście czas przyniósł zgoła odmienne decyzje.

Sieć „Multi-Element Radio Linked Interferometer Network” powstała z połączenia siedmiu radioteleskopów w celu uzyskania anteny o długości 217 kilometrów. Wykorzystuje ona technikę interferometrii bardzo długich baz (ang. Very-Long-Baseline Interferometry – VLBI).

W ubiegłym tygodniu Brytyjski Komitet Fizyki Cząstek i Badań Astronomicznych (Particle Physics and Astronomy Research Council – PPARC) ogłosił, że MERLIN nie tylko zostanie ocalony, ale również unowocześniony. Projekt modernizacji kosztujący 11 milionów dolarów doprowadzi do 30-krotnego zwiększenia czułości tej instalacji. Dyrektor MERLINa Philip Diamond wyjaśnia, że zmiany „pozwolą na uruchomienie instrumentu o większych możliwościach nazwanego e-MERLIN, pozwalającego na znacznie głębszą penetrację Wszechświata i uzyskiwanie w ciągu jednego dnia tego co obecnie mogłoby wymagać trzech lat ciągłej obserwacji„.

Zakończenie realizacji projektu zakładającego przede wszystkim umowocześnienie sieci połączeń między antenami przy wykorzystaniu światłowodów, jest planowane na rok 2007.

W innej opublikowanej informacji, PPARC zarysował kolejne kroki Zjednoczonego Królestwa na drodze do wstąpienia do międzynarodowego konsorcjum Europejskiego Obserwatorium Południowego (European Southern Observatory – ESO). Brytania zostanie oficjalnie 10 członkiem ESO w lipcu 2002 roku. Jako partnerzy, brytyjscy astronomie uzyskają dostęp do instalacji ESO w Chile, łącznie z Very Large Telescope (VLT) i pomogą sfinansować realizację przyszłych projektów takich jak Atacama Large Millimeter Array – ALMA (instalacja 64 anten na Chlijskiej pustyni Atacama) czy proponowany 100-metrowy Overwhelmingly Large Telescope.

Przystąpienie do ESO jest korzystne dla nauki w Zjednoczonym Królestwie” – mówi Królewski Astronom Martin Rees. – „To przywraca Zjednoczonemu Królestwu pełne możliwości współzawodnictwa w astronomii optycznej„.

Autor

Marcin Marszałek