Podstawowym warunkiem rozwoju badań naukowych w Polsce jest skupienie budżetowych nakładów na naukę i angażowanie środków pozabudżetowych – oceniają członkowie sejmowej komisji edukacji, nauki i młodzieży. Posłowie komisji poparli główne założenia ministra nauki Michała Kleibera, dotyczące zmian w organizacji i finansowaniu badań naukowych.

O założeniach polityki finansowania badań naukowych opracowanej przez prof. Michała Kleibera Prof. Kleiber o pieniądzach na naukę w Polsce„>pisaliśmy już wcześniej.

Aby zachęcić przedsiębiorców do inwestycji w badania naukowe i ułatwić im finansowanie tych działań, należy ustanowić nowe rozwiązania – prawne, organizacyjne i ekonomiczne – stwierdzili posłowie.

W związku z tym posłowie popierają koncepcję utworzenia funduszu zarządzającego kredytami na wsparcie badań i prac rozwojowych, jakie prowadzą przedsiębiorstwa razem z jednostkami naukowymi.

Komisja popiera też propozycję Kleibera dotyczącą konsorcjów skupiających środowiska naukowe, samorządowe i gospodarcze. Konsorcja te zorientowane byłyby na inwestycje rozwojowe i zagospodarowanie środków pomocowych, przeznaczonych zwłaszcza na rozwój regionalny. Realizacja tych projektów, zdaniem komisji, wymaga zmian w ustawodawstwie podatkowym – chodzi o objęcia ulgą podatkową pieniędzy spoza budżetu, przeznaczanych na innowacje i badania oraz na transfer nowoczesnych technologii.

Posłowie zgadzają się też z potrzebą poprawy funkcjonowania instytutów naukowych i Jednostek Badawczo Rozwojowych. Ich dalsza restrukturyzacja i prywatyzacja wymaga jednak wsparcia finansowego i organizacyjnego ze strony władz.

Posłowie popierają też propozycję Kleibera, dotyczącą efektywności wydawania środków budżetowych na naukę. Proponują oni wykorzystywać te pieniądze do realizacji priorytetowych projektów celowych i zamawianych. Należy także wzmocnić konkurencję w ubieganiu się o te środki oraz wstrzymać finansowanie jednostek nie rokujących szans rozwoju – ustalili członkowie komisji.

Jednocześnie posłowie zauważają, że zmian systemowych wymaga kierowanie i organizowanie polityki naukowej państwa. Komisja oczekuje od ministra nauki wzmocnienia i usprawnienia nadzoru nad wydatkowaniem i rozliczaniem środków przeznaczanych na badania i prace rozwojowe.

Posłowie powołują się tu na wyniki kontroli NIK, przeprowadzonej w zakresie organizacji i finansowania badań naukowych realizowanych w formie projektów badawczych własnych za lata 1995-2000.

Autor

Marcin Marszałek