Centralny region Warkocza Bereniki o wielkości 1,5 miliona lat świetlnych został ostatnio wnikliwie przebadany przez obserwatorium rentgenowskie Chandra. Tysiące galaktyk zanurzonych w chmurze gazowej o temperaturze 100 milionów stopni Celsjusza udowodniło, że jeszcze nie wszystkie ich tajemnice zostały odkryte.

Naukowcy byli zainteresowani bąblami zimniejszego gazu (temperatura: 10 do 20 milionów stopni Celsjusza) wokół olbrzymich galaktyk NGC 4889 (na zdjęciu powyżej po lewej) i NGC 4874 (po prawej). Chłodniejsze obszary o przeciętnej średnicy 10 tysięcy lat świetlnych prawdopodobnie są wynikiem emisji materii z tych dwóch galaktyk na przestrzeni miliarda lat.

Według Aleksieja’a Wichlinin’a i współpracowników z Centrum Astrofizycznego Harvard-Smithson w Cambridge, Massachusetts chłodny gaz wokół tych galaktyk wskazuje na ich duży wiek. Chłodne chmury znajdują się w niepewnej równowadze, w której energia emitowana w promieniowaniu X jest dokładnie rekompensowana przez energię otrzymaną z okolicznego, gorętszego gazu.

A dlaczego temperatura chłodniejszego gazu po prostu nie wyrówna się z temperaturą otoczenia? Najprawdopodobniej unikalna konfiguracja pól magnetycznych powoduje taki stabilny rozdział materii wokół galaktyk – twierdzą naukowcy.

Autor

Andrzej Nowojewski