Odkrywanie najjaśniejszej galaktyki we Wszechświecie, poszukiwania związków organicznych w przestrzeni kosmicznej, śledzenie burz magnetycznych w ziemskiej magnetosferze, badanie wybuchów na Słońcu – te misje NASA wybrała do programu Explorer. W ramach tego programu finansowane są stosunkowo niedrogie projekty o ściśle wytyczonych celach. Agencja rozważa też włączenie się w zaplanowaną przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) misję umieszczenia teleskopu na ISS.

W październiku 2001 roku NASA wyłoniła 42 projekty. Z tych projektów wybrała cztery powyższe, jako te, które mają największą wartość naukową. Każdy z nich dostanie teraz 450 tysięcy dolarów na czteromiesięczne badania nad możliwościami ich wdrożenia. Są to kandydaci do misji Medium-class Explorer (MIDEX). Z czterech projektów zostaną następnie wybrane dwa, których uruchomienie planuje się na 2007-2008 rok.

Programy MIDEX są znakomitą okazją, by znaleźć odpowiedzi na fundamentalne pytania z zakresu fizyki i technologii” – mówi Ed Weiler z kwatery głównej NASA. – „Wybraliśmy misje, które najlepiej odpowiadają priorytetom NASA. Dotyczą badań Ziemi, eksploracji Wszechświata i poszukiwań form życia poza naszą planetą„.

The Astrobiology Explorer (ABE) to projekt teleskopu, który zidentyfikuje związki organiczne w przestrzeni międzygwiezdnej, określi ich ilość oraz rozmieszczenie. Autorem projektu jest Scott Sandford z Ames Research Center. Całkowity koszt misji jest określany jako 180 milionów dolarów.

The Next Generation Sky Survey (NGSS) to projekt teleskopu podczerwonego, który będzie 1000 razy bardziej czuły niż wcześniejsze. Projektem kierować będzie Edward L. Wright z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles. Koszt misji to 180 milionów dolarów.

The Time History of Events and Macroscale Interactions during Substorms (THEMIS) to misja, która składać się ma z pięciu mikrosatelitów, które będą penetrować różne rejony magnetosfery, obserwując rozpoczęcie i przebieg burz w różnych regionach magnetosfery. Projekt jest dziełem Vassilisa Angelopoulosa z Uniwersytetu Kalifornijskiego z Berkeley. Przewidywane koszty to 150 milionów dolarów.

The Advanced Spectroscopic and Coronagraphic Explorer (ASCE) to projekt obserwatorium słonecznego, które zbada procesy fizyczne zachodzące w zewnętrznej warstwie atmosfery Słońca. Procesy te prowadzą do powstawania wiatru słonecznego i koronalnych wyrzutów materii. Na ASCE znalazłyby się instrumenty 100 razy lepsze niż na wcześniejszych podobnych obserwatoriach. Autorem projektu jest John L. Kohl z Smithsonian Astrophysical Observatory, a jego koszty szacuje się na 177 milionów dolarów.

NASA przeznaczyła też 250 tysięcy dolarów na zbadanie projektu ESA, The Extreme Universe Space Observatory (EUSO). Umieszczony na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej teleskop będzie wychwytywał cząstki wysokoenergetycznego promieniowania kosmicznego, posługując się Ziemią jako detektorem. teleskop będzie obserwował niebieskie światło, jakie emitują cząstki promieniowania przechodząc przez ziemską atmosferę. Dla NASA udział w projekcie oznaczać będzie koszty 21 milionów dolarów.

500 tysięcy dolarów otrzyma również Stephan S. Meyer z Uniwersytetu Chicago. Pieniądze przeznaczone mają być na dwa lata badań nad opracowaniem bolometru, który zbada pyłowe galaktyki pochodzące z początku istnienia Wszechświata. Ten czuły przyrząd ma zostać umieszczony w obserwatorium na Antarktydzie.

Obecnie MIDEX prowadzi dwa projekty. Są to: Imager for Magnetopause-to-Aurora Global Exploration (IMAGE), uruchomiony w 2000 roku i Microwave Anisotropy Probe (MAP), rozpoczęty w 2001 roku. W sierpniu 2003 roku ma się rozpocząć misja Swift Gamma-Ray Burst Explorer.

Programem Explorer zarządza działające przy NASA, Goddard Space Flight Center.

Autor

Anna Marszałek