W poniedziałek astronomowie poinformowali o odkryciu dwóch nowych księżyców. jeden z nich jest częścią dużej grupy satelitów Urana, a drugi obiega planetoidę Pasa Głównego, Hermione (121).

W informatorze numer 7980 Międzynarodowej Unii Astronomicznej (International Astronomical Union, IAU) trójka astronomów z Kanady i USA zaprezentowała elementy orbity obiektu zauważonego po raz pierwszy w zeszłym roku i nazwanego prowizorycznie S/2001 U1 (pierwszy księżyc Urana odkryty w 2001 roku). Jest to satelita „nieregularny” z orbitą silnie wydłużoną i nachyloną do płaszczyzny równika macierzystej planety. Przy założeniu, że albedo tego obiektu jest podobne jak w przypadku innych tego typu księżyców i wynosi około 0,06 (satelita odbija 6 procent padającego światła słonecznego), określono jego średnicę na 20 kilometrów. Oszacowania tego dokonał Matthew Holman z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA).

Holman i jego koledzy po raz pierwszy obserwowali nowy księżyc 13 sierpnia 2001 roku za pomocą 4-metrowego teleskopu Blanco Telescope w Cerro Tololo Inter-American University w Chile. W ciągu następnych 13 miesięcy przy pomocy wielu teleskopów na całym świecie badano orbitę tego obiektu.

Badanie orbit takich księżyców jest bardzo trudne. Jeśli nie zaobserwuje się go ponownie w ciągu 1 do 2 miesięcy od pierwszej obserwacji, trzeba uznać go za straconego i czekać na jego ponowne odkrycie” – powiedział Holman.

Ostatniej jesieni Uran miał 21 znanych księżyców. Jednak w grudniu IAU Uran stracił księżyc„>unieważniła „księżycowy” status obiektu 1986 U10 zmniejszając liczbę księżyców do 20. Nowe odkrycie ponownie podwyższa ją do 21.

W tej chwili jeszcze przynajmniej dwa obiekty czekają na uzyskanie potwierdzenia obserwacji i zaliczenia do rodziny Urana. Jednak złe warunki pogodowe uniemożliwiły obserwacje w zeszłym roku. Obiekty te muszą zostać ponownie odkryte.

Na zdjęciu znajdują się dwa teleskopy Keck i Keck II, znajdujące się na szczycie Manua Kea na Hawajach.

W tym samym informatorze, inna grupa z Francji i USA poinformowała o odkryciu księżyca obiegającego 209-kilometrową planetoidę Hermione (121). Obserwację wykonano za pomocą teleskopu Keck II 28 września, na pół godziny przed zajściem planetoidy za kopułę Kecka I. Nie było więc dość czasu na zbadanie ruchu księżyca względem planetoidy. Wiadomo na razie, że w momencie obserwacji oba obiekty dzieliła odległość 630 kilometrów.

Badacze oceniają, że księżyc ma około 13 kilometrów średnicy. Stwierdzono też, że żaden obiekt tła (gwiazda) nie mógł znajdować się w miejscu, gdzie znaleziono partnera Hermione.

Obserwacje Hermione to część poszukiwań księżyców wokół 750 planetoid. Nowo odkryty układ podwójny przypomina sześć innych – mały księżyc obiega znacznie większą planetoidę. Jedynie dwa podwójne obiekty obiekty wyglądają inaczej. Są to składające się z dwóch podobnych części Antiope (90) i Balam (3749).

Obserwacje mówią nam wiele o tym w jaki sposób powstają układy podwójne oraz o zderzeniach zachodzących w Pasie Głównym. Podobieństwa i różnice dają wgląd w mechanizmy powstawania tych układów.

Istnienie małego satelity daje możliwość określenia gęstości obieganej planetoidy. Gęstość zaś informuje o strukturze i składzie chemicznym obiektu.

Hermione będzie obserwowana ponownie kiedy tylko nadarzy się do tego okazja.

Autor

Michał Matraszek