Od miesiąca na naszym niebie możemy obserwować unikalne zjawiska zakryciowe w układzie księżyców Jowisza. W grudniu ich liczba powiększy się, ale na kulminację poczekamy do stycznia przyszłego roku.
Na podobnego typu zjawiska trzeba czekać nawet kilkadziesiąt lat, dlatego warto wykorzystać szansą jaką daje nam natura w obecnym czasie. Tak małe szanse obserwacji zakrycia księżyców galileuszowych, spowodowane są tym, że bardzo rzadko Ziemia przecina płaszczyznę ruchu tych obiektów.
Z punktu widzenia czysto teoretycznych rozważań matematycznych, gdyby przyjąć, że Ziemia oraz cztery największe księżyce Jowisza są punktami w przestrzeni kosmicznej, prawdopodobieństwo zajścia takiego zjawiska byłoby równe zero (co wcale nie oznacza, że nie mogłoby zajść!!!). Na szczęście ruch w Układzie Słonecznym nie jest zupełnie chaotyczny, a wszystkie obiekty o których mowa mają niezerowe rozmiary, co znacznie zwiększa szansę obserwacji podobnych zjawisk.
W poniższej tabeli podaję dane potrzebne do obserwacji tych zjawisk na miesiąc grudzień.
Dzień | Godzina | Czas trwania | Ciało zakrywane | Ciało zakrywające | Spadek jasności układu | Rodzaj |
6 grudnia | 00:53:30 | 8 min. | Io | Europa | 0,44 mag. | częściowe |
6 grudnia | 02:58:06 | 5 min. | Io | Europa | 0,04 mag. | częściowe |
7 grudnia | 23:10:00 | 13 min. | Callisto | Io | 0,18 mag. | częściowe |
13 grudnia | 03:18:00 | 9 min. | Io | Europa | 0,5 mag. | obrączkowe |
16 grudnia | 03:06:42 | 7 min. | Io | Callisto | 0,67 mag. | całkowite |
20 grudnia | 05:45:54 | 11 min. | Io | Europa | 0,72 mag. | obrączkowe |
20 grudnia | 21:59:48 | 13 min. | Io | Europa | 0,21 mag. | częściowe |
20 grudnia | 23:28:00 | 1 min. | Io | Europa | 0,11 mag. | częściowe |
20 grudnia | 23:28:06 | 1 min. | Io | Europa | 0,13 mag. | częściowe |
23 grudnia | 01:15:00 | 8 min. | Ganimedes | Europa | 0,23 mag. | obrączkowe |
24 grudnia | 04:52:48 | 6 min. | Callisto | Io | 0,17 mag. | częściowe |
25 grudnia | 02:45:06 | 9 min. | Callisto | Ganimedes | 0,08 mag. | częściowe |
26 grudnia | 04:02:54 | 17 min. | Io | Ganimedes | 0,06 mag. | częściowe |
28 grudnia | 03:56:06 | 15 min. | Io | Europa | 0,06 mag. | częściowe |
30 grudnia | 06:54:48 | 29 min. | Ganimedes | Europa | 0,20 mag. | częściowe |
30 grudnia | 21:38:12 | 13 min. | Io | Europa | 0,58 mag. | częściowe |
30 grudnia | 22:12:24 | 13 min. | Ganimedes | Callisto | 0,28 | częściowe |
Na szczególną uwagę zasługują trzy zjawiska a mianowicie całkowite zaćmienie Io przez Callisto 16 grudnia, oraz dwa następujący bezpośrednio po sobie zjawiska zakrycia Io przez Europę (drugie z nich następuje zaraz po nawrocie Io).
Do obserwacji tychże zjawisk nieodzownym wydaje się teleskop, który zamontowany na nieruchomym statywie, nie powoduje chaotycznych ruchów obiektów astronomicznych w obiektywie. Jednak dla żądnego wrażeń miłośnika obserwacji nieba, dobra będzie również lornetka – efekt nieco gorszy, ale zawsze lepsze to niż nic.