Od miesiąca na naszym niebie możemy obserwować unikalne zjawiska zakryciowe w układzie księżyców Jowisza. W grudniu ich liczba powiększy się, ale na kulminację poczekamy do stycznia przyszłego roku.

Na podobnego typu zjawiska trzeba czekać nawet kilkadziesiąt lat, dlatego warto wykorzystać szansą jaką daje nam natura w obecnym czasie. Tak małe szanse obserwacji zakrycia księżyców galileuszowych, spowodowane są tym, że bardzo rzadko Ziemia przecina płaszczyznę ruchu tych obiektów.

Z punktu widzenia czysto teoretycznych rozważań matematycznych, gdyby przyjąć, że Ziemia oraz cztery największe księżyce Jowisza są punktami w przestrzeni kosmicznej, prawdopodobieństwo zajścia takiego zjawiska byłoby równe zero (co wcale nie oznacza, że nie mogłoby zajść!!!). Na szczęście ruch w Układzie Słonecznym nie jest zupełnie chaotyczny, a wszystkie obiekty o których mowa mają niezerowe rozmiary, co znacznie zwiększa szansę obserwacji podobnych zjawisk.

W poniższej tabeli podaję dane potrzebne do obserwacji tych zjawisk na miesiąc grudzień.

DzieńGodzinaCzas

trwania

Ciało

zakrywane

Ciało

zakrywające

Spadek

jasności układu

Rodzaj
6 grudnia00:53:308 min.IoEuropa0,44 mag.częściowe
6 grudnia02:58:065 min.IoEuropa0,04 mag.częściowe
7 grudnia23:10:0013 min.CallistoIo0,18 mag.częściowe
13 grudnia03:18:009 min.IoEuropa0,5 mag.obrączkowe
16 grudnia03:06:427 min.IoCallisto0,67 mag.całkowite
20 grudnia05:45:5411 min.IoEuropa0,72 mag.obrączkowe
20 grudnia21:59:4813 min.IoEuropa0,21 mag.częściowe
20 grudnia23:28:001 min.IoEuropa0,11 mag.częściowe
20 grudnia23:28:061 min.IoEuropa0,13 mag.częściowe
23 grudnia01:15:008 min.GanimedesEuropa0,23 mag.obrączkowe
24 grudnia04:52:486 min.CallistoIo0,17 mag.częściowe
25 grudnia02:45:069 min.CallistoGanimedes0,08 mag.częściowe
26 grudnia04:02:5417 min.IoGanimedes0,06 mag.częściowe
28 grudnia03:56:0615 min.IoEuropa0,06 mag.częściowe
30 grudnia06:54:4829 min.GanimedesEuropa0,20 mag.częściowe
30 grudnia21:38:1213 min.IoEuropa0,58 mag.częściowe
30 grudnia22:12:2413 min.GanimedesCallisto0,28częściowe

Na szczególną uwagę zasługują trzy zjawiska a mianowicie całkowite zaćmienie Io przez Callisto 16 grudnia, oraz dwa następujący bezpośrednio po sobie zjawiska zakrycia Io przez Europę (drugie z nich następuje zaraz po nawrocie Io).

Do obserwacji tychże zjawisk nieodzownym wydaje się teleskop, który zamontowany na nieruchomym statywie, nie powoduje chaotycznych ruchów obiektów astronomicznych w obiektywie. Jednak dla żądnego wrażeń miłośnika obserwacji nieba, dobra będzie również lornetka – efekt nieco gorszy, ale zawsze lepsze to niż nic.

Autor

Gabriel Pietrzkowski