Spoko! Nie jesteś jedyną osobą, która pomyślała, że to kolejne amatorskie zdjęcie Saturna! Jednak wzajemne położenia i stosunki jasności mogą wyglądać dziwnie… system pierścieni zdaje się być niezwykle jasny w porównaniu z dyskiem planety.
To jednak nie jest Saturn, to kolejny olbrzym w Układzie Słonecznym – Uran, znajdujący się około 3 miliardów kilometrów od Słońca, 20 razy dalej niż Ziemia.
Zdjęcie ukazuje planetę otoczoną przez jej pierścienie i kilka księżyców. Zostało ono wykonane w bliskiej podczerwieni 19 listopada 2002 roku o 4:00 naszego czasu przez instrument ISAAC zainstalowany na 8,2-metrowym teleskopie VLT w Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO) w Chile. Naświetlanie trwało 5 minut, a kątowa średnica planety wynosiła 3,5 sekundy.
Obserwatorem byli Emmanuel Lellouch i Therese Encrenaz z Observatoire de Paris we Francji oraz Jean-Gabriel Cuby i Andreas Jaunsen z ESO.
Pierścienie Urana odkryto w 1977 roku podczas obserwacji zakrycia gwiazdy przez planetę w Kuiper Airborne Observatory oraz w Perth Observatory. Krótko przed i po zakryciu obiektu przez tarczę planety obserwowano krótkotrwałe osłabienia blasku gwiazdy. W 1986 roku przelatująca w pobliżu planety sonda Voyager 2 przesłała obrazy pierścieni.
Na wykonanych przez VLT zdjęciach kontrast pomiędzy pierścieniami i planetą został w sprytny sposób wzmocniony. W tej szczególnej długości fali, w której wykonano obserwacje, światło słoneczne jest prawie całkowicie pochłaniane przez gazowy metan znajdujący się w planetarnej atmosferze. Dlatego dysk planety zdaje się być ciemny. Jednocześnie pierścienie odbijają to światło i zdają się być jasne.
Oś obrotu Urana leży prawie w płaszczyźnie ekliptyki (dla porównania – ziemska jest nachylona pod kątem 66,5 stopnia). W 1986 roku, gdy Voyager przelatywał w pobliżu planety, była ona zwrócona w naszą stronę południowym biegunem. Od tamtego czasu minęła 1/5 roku uranowego (Rok temu Polska odzyskała niepodległość„>84 razy dłuższego od ziemskiego). Obecnie płaszczyzna pierścieni Urana tworzy z kierunkiem obserwacji kąt podobny do tego który obserwujemy u Saturna. Stąd podobieństwo prezentowanego zdjęcia do dobrze znanych zdjęć szóstej planety.
Na zdjęciu zidentyfikowano 7 księżyców. Dwa z nich (Titania i Oberon) mają jasności około 14 magnitudo i były zaobserwowane już przez odkrywcę Urana – Williama Herschela. Ariel i Umbriel zostały odkryte w 1851 roku przez Williama Lassella, Miranda w 1948 roku przez Gerarda Kuipera.
Mniejsze i słabsze satelity – Puck i Portia (o jasności 21 magnitudo) odkryto w czasie misji Voyager 2.
