Komisja powołana w celu wyjaśnienia przyczyn katastrofy rakiety Ariane 5 ECA 11 grudnia 2002 roku przedstawiła wczoraj wyniki dochodzenia w tej sprawie.

Komisja dokładnie przeanalizowała dane telemetryczne zarejestrowane podczas lotu, a także dokumentację dotyczącą procesu produkcyjnego, testów przedstartowych i procedur przygotowujących felerny egzemplarz Ariane 5 do lotu. Nie stwierdzono żadnych uchybień podczas przygotowań i odliczania, jak również podczas pierwszej fazy lotu – do momentu odrzucenia pomocniczych rakiet na paliwo stałe.

Komisja doszła do wniosku, że w pierwszych minutach lotu nastąpił wyciek z obwodu chłodzącego dyszę głównego silnika Vulcain 2. Potwierdzają to odczyty telemetryczne, sygnalizujące spadek ciśnienia.

Na skutek niewydolności układu chłodzącego, dysza przegrzała się i przepaliła. Wywołało to znaczącą nierównowagę ciągu i w rezultacie utratę kontroli nad trajektorią lotu rakiety.

Zdaniem komisji, najbardziej prawdopodobną przyczyną katastrofy było jednoczesne wystąpienie dwóch czynników: przegrzania dyszy wskutek pęknięcia przewodu chłodzącego oraz nie do końca zbadanych i trudnych to zasymulowania na Ziemi anomalnych obciążeń, którym poddany był silnik.

Konstrukcja dyszy silnika Vulcain 1 (ten typ jest instalowany w podstawowej wersji Ariane 5) różni się od dyszy Vulcaina 2 kształtem rurek tworzących układ chłodzący oraz systemem elementów usztywniających dyszę. Rakiety wyposażone w Vulcaina 1 odbyły dotychczas 12 udanych lotów, podczas których nie stwierdzono problemów z chłodzeniem dyszy. Mimo to komisja zaleciła wykonanie szczegółowych testów i symulacji zachowania się systemu chłodzenia dyszy podczas pracy tego silnika. Czynności te zostały już rozpoczęte.

Decyzją komisji dochodzeniowej, konstrukcja dyszy Vulcaina 2 zostanie zmodyfikowana. Wykorzystane zostaną przy tym doświadczenia zdobyte podczas projektowania dyszy Vulcaina 1. Ponadto, zostaną podjęte próby zasymulowania na Ziemi opisanych wyżej obciążeń silnika.

Ariane 5 ECA wróci do służby prawdopodobnie w drugiej połowie tego roku.

W związku z dodatkowymi testami podstawowej wersji Ariane 5 i jej silnika Vulcain 1, nadal nie wiadomo, kiedy wystrzelona zostanie Rosetta. Arianespace ma podjąć decyzję w tej sprawie we wtorek, 14 stycznia.

Autor

Tomasz Lemiech