Obserwacje radiowe otoczenia kwazara QSO I Zw 1 dostarczyły najbardziej szczegółowych danych dotyczących bezpośredniego otoczenia kwazara. Wskazują, że w pierścieniu zimnego gazu wokół niego zachodzi intensywna działalność gwiazdotwórcza. A ułamek materii dostaje się w pobliże czarnej dziury i staje się paliwem napędzającym kwazar. Naukowcy szukają teraz związku między działalnością gwiazdotwórczą a aktywnością kwazara.

Kwazary są niezmiernie odległe i ich badanie stanowi wyzwanie dla dotychczasowych możliwości obserwacyjnych” – mówi dr Johannes Staguhn, radioastronom z Science Systems and Applications (SSAI) w Lanham.

Wiele galaktyk posiada w centrum supermasywne czarne dziury, jednak kwazary to wśród nich prawdziwe smoki, które „zieją ogniem” posilając się znacznymi ilościami gazu, który dotrze do nich. Gaz ten wiruje wokół czarnej dziury zanim ostatecznie do niej wpadnie. Ponieważ rodzi to ogromne tarcie, następuje podgrzanie gazu, który w rezultacie jasno świeci.

QSO I Zw 1 jest jednym z najbliższych nam kwazarów, znajduje się w odległości 800 milionów lat świetlnych w gwiazdozbiorze Ryb. Naukowcy mierzyli promieniowanie radiowe tlenku węgla (CO) w chmurze gazu wokół kwazara. Chociaż kwazar jasno świeci w promieniowaniu widzialnym, w zakresie fal radiowych jest prawie niewidoczny i nie przeszkadzał w obserwacjach.

Naukowcy użyli zespołu teleskopów Berkeley Illinois Maryland Association (BIMA) znajdującego się w Hat Creek w Kalifornii, ze względu na jego dużą rozdzielczość przestrzenną. W kompleksie BIMA większą rozdzielczość osiąga się łącząc dane z kilku teleskopów za pomocą technik interferometrycznych, osiągając rezultaty odpowiadające obserwacją za pomocą 2 kilometrowego teleskopu. Przy obserwacjach QSO I Zw 1 przekładało się to na rozpoznawanie szczegółów o rozmiarach kiloparseków, co było najlepszym z dotychczasowych rezultatów.

Obserwacje wykazały, że pierścień gazu, rotuje w odległości 4000 lat świetlnych od czarnej dziury z prędkością 200 kilometrów na sekundę i zawiera masą miliardów Słońc. Jego cechy są typowe dla takich jasnych galaktyk.

Inne obserwacje wskazują, że QSO I Zw 1 oddziałuje z sąsiednią galaktyką. Jak wiadomo na podstawie obserwacji pobliskich galaktyk, takie oddziaływanie prowadzi do wybuchów działalności gwiazdotwórczej i naukowcy są teraz ciekawi, czy to samo dotyczy kwazara.

Pewne wskazówki pokazują, że część zimnego gazu może zmierzać w stronę centrum galaktyki, ale poziom sygnału jest na tym etapie zbyt mały w porównanie z szumem, abyśmy mogli to potwierdzić” – mówi Staguhn – „Bardziej szczegółowe obserwacje mogą ustalić związek między działalnością gwiazdotwórczą i kwazarami i obecnie musimy czekać na powstanie większych teleskopów takich jak Powstanie nowy radioteleskop„>Atacama Large Millimeter Array„.

Autor

Anna Marszałek

Komentarze

  1. Tomasz    

    Pierścień rotuje z prędkością 200km/h??? — Chyba 200km/s lub 200tyś.km/h… Jeżeli to ja się mylę przepraszam, jeśli mam rację, potwierdźcie.

    1. zbychu    

      Pomyłka — Tak rzeczywiście masz rację – to była pomyłka w tłumaczeniu; oczywiście chodziło o 200km/s.

Komentarze są zablokowane.