Badacze NASA twierdzą, że w próbkach pyłu pobranych z ziemskiej stratosfery odkryli pozostałości dawnych gwiazd. Cząsteczki pyłu międzyplanetarnego (IDP) były gromadzone przez ponad 20 lat z górnych warstw atmosfery przez samolot ER-2.

ER-2 (zmodyfikowane U-2) należące do Dryden Flight Reseach Center NASA wykorzystywane są do badań na dużych wysokościach. Poruszając się na granicy atmosfery i przestrzeni kosmicznej, obserwują linię brzegową, poziom wód, pomagają w walce z pożarami lasów, oceniać szkody wywołane przez powodzie, wreszcie badają atmosferę między innymi pobierając próbki ze stratosfery.

Ziarna pyłu jakie odkryliśmy są typową materią, jaka występowała na początku historii Układu Słonecznego i z której powstało Słońce i planety” – mówi dr Lindsay Keller, badacz z Centrum Kosmicznego im. Johnsona NASA w Houston. Według niego pył kosmiczny zachował się w kometach, które powstały w obszarach nieobjętych rozległymi procesami, jakie wpłynęły na pozostałą materię Układu Słonecznego.

Zanim powstało Słońce, nasz układ był wirującą chmurą pyłu i gazu, pozostałości po dawnych gwiazdach z innych części Galaktyki. Część tego pyłu zachowała się w kometach. Obecnie niosą one ze sobą szczątki, będące składnikami budującymi wcześniejsze gwiazdy. „Fakt, że IDP zawierają duże ilości pyłu gwiezdnego i materiału obłoków molekularnych wskazuje na to, że przetrwały one w gruncie rzeczy niezmienione przez czas powstawania Układu Słonecznego 4,5 miliarda lat temu” – powiedział dr Scott Messenger, astrofizyk z Uniwersytetu Waszyngtona w St. Louis.

Odkrycie było możliwe dzięki nowej mikrosondzie jonowej Uniwersytetu Waszyngtona, która mierzy skład izotopowy na znacznie mniejszych próbkach, niż to było dotychczas możliwe. Było to kluczowe dla rozpoznania ziaren pyłu gwiezdnego, gdyż to właśnie skład izotopowy odróżnia je od czegokolwiek innego w Układzie Słonecznym. Większość zebranych IDP (cząsteczek pyłu międzyplanetarnego) ma wielkość od 5 do 50 mikronów i często zawierała kryształy zbite w grudki wielkości 0,1-0,5 μm.

Autor

Wojciech Rutkowski