Na krajowym rynku wydawniczym ukazała się książka Przemysława Rudzia „Niebo na weekend. Przewodnik młodego astronoma„. Autor – członek Pomorskiego PTMA – wprowadza w fascynujący świat amatorskich obserwacji astronomicznych. Przyjrzyjmy się bliżej tej pozycji!

Przed wypłynięciem na głębokie wody, przewodnik krótko zapoznaje z elementami astronomii obserwacyjnej: stosowanymi układami współrzędnych, mówi o kalendarzach i mierzeniu czasu oraz o strefach czasowych.

Następnie kompleksowo przedstawione zostaje amatorskie instrumentarium – lornetki, teleskopy oraz ich budowa, rodzaje montaży, typy okularów. Ta część nie mogłaby się obejść bez wyjaśnienia zjawisk optycznych, jakie wykorzystuje sprzęt obserwacyjny oraz najważniejszych terminów (jak ogniskowa, magnitudo, powiększenie kątowe czy aberracje) – odpowiednie opisy znajdują się na stronach poprzedzających przegląd instrumentów; wszystko to klarownie i bogato ilustrowane. Z pewnością cennym dodatkiem jest tu instrukcja samodzielnego wykonania zwierciadła teleskopu, której autorem jest Janusz Wiland.

Cała książka jest bogato ilustrowana fotografiami wykonanymi w większości przez amatorów – miłośników astronomii. Mimo to, z tej tematyki umieszczono jedynie „astrofotografię w pigułce”. Zdaję sobie jednak sprawę, że wykonywanie zdjęć to już materiał na kolejną ksiązkę.

Kiedy mamy już podstawy astronomii obserwacyjnej, przechodzimy do kolejnej części książki – przewodnika po tym, co z naszymi umiejętnościami i sprzętem możemy zobaczyć na niebie. Poczynając więc od zjawisk nam najbliższych: halo, zorzy polarnej, błysków satelitów i meteorów, poprzez ciała Układu Słonecznego – planety, planetoidy, komety; wielokrotne układy gwiazd, ich gromady, po galaktyki i mgławice, zapoznajemy się z tym, co obserwatorowi oferuje niebo. Dużo uwagi poświęcono sposobom obserwacji gwiazd zmiennych oraz zakryć – domeny astronomów-amatorów. Znajdziemy tu także informacje o zaćmieniach, tranzytach, a nawet przewidywaniu pogody – niewątpliwie krytycznego elementu powodzenia obserwacji.

Najobszerniejszą część przewodnika stanowią charakterystyki 53 gwiazdozbiorów widocznych w Polsce. Znajdziemy tu historie powstania każdego z nich – wierzenia związane z mitologicznymi postaciami, cechy wyróżniające daną konstelację, jej mapkę oraz opisy najciekawszych do obserwacji obiektów.

Na zakończenie podano mnóstwo odniesień dla czytelników chcących dalej pogłębiać wiedzę astronomiczną: bogatą bibliografię, czasopisma, atlasy nieba a także adresy oddziałów i sekcji PTMA, planetariów i obserwatoriów. Zamieszczono też listę przydatnego oprogramowania i astronomicznych stron internetowych. Całość zamyka słowniczek i indeks obiektów astronomicznych.

Do książki dołączony jest komplet 18 map nieba widocznego z Polski. Wydrukowane są na wodoodpornym papierze, dzięki czemu nie zniszczą się podczas intensywnego używania w terenie. Arkusze są opisane nazwami gwiazdozbiorów, co ułatwia odnalezienie interesującego obszaru nieba. Niestety (być może ze względu na lepszą czytelność) brakuje oznaczeń gwiazd greckimi literami – są w ten sposób opisane tylko najciekawsze do obserwacji obiekty: znajdziemy gammę Delfina, ale nie wiemy, które z gwiazd to alfa i beta (przeczytać to możemy w treści książki). Są za to nazwy własne wielu gwiazd i obiektów mgławicowych.

Podsumowując – przewodnik świetnie się wywiązuje ze swojego zadania, jakim jest wprowadzenie początkującego czytelnika w świat astronomii obserwacyjnej. Przytoczone są niezbędne podstawy teoretyczne, nacisk położony jest na praktykę. Przewodnik jest skierowany przede wszystkim do polskiego odbiorcy. Przy tym świetne wydanie – w połączeniu z mapami nieba – czynią z tej książki pozycję wartą nabycia. Można powiedzieć, ze „Niebo – poradnik użytkownika” Davida Levy'ego ma w naszym kraju silnego konkurenta.

Przemysław Rudź

Niebo na weekend. Przewodnik młodego astronoma

Wydawca: Pascal, 2003

ISBN 83-7304-195-8, cena det.: 44,90 zł

165 mm x 225 mm, 304 stron, oprawa miękka + pudełko + mapy

Dziękujemy Wydawnictwu Pascal za nadesłanie egzemplarza książki.

Autor

Wojciech Rutkowski

Komentarze

  1. Małek    

    Książka na 5+ — Książka jest bardzo dobra, recenzja dokładnie opisuje jej najważniejsze atuty. Z całego serca polecam początkującym (i nie tylko), którzy chcą dowiedzieć się do czego tak naprawdę służy teleskop.

    1. D9>K8    

      Racja

      > Książka jest bardzo dobra, recenzja dokładnie opisuje jej
      > najważniejsze atuty. Z całego serca polecam początkującym (i nie
      > tylko), którzy chcą dowiedzieć się do czego tak naprawdę służy
      > teleskop.

      racja, racja. książka jest naj naj. pomaga w zrozumieniu podstaw. polecam!!!

      1. losiu    

        temperatura powierzchni — w tej ksiazce przeczytalem o plamach na sloncu, ze sa 1500 stopni chlodniejsze od otoczenia – a nie znalazlem ile to otoczenie ma! 🙂 moze przeoczylem, przepraszam z gory…

Komentarze są zablokowane.