Po podpisaniu umowy akcesyjnej w lutym tego roku i dokończeniu wszystkich spraw administracyjnych, Finlandia oficjalnie wstąpiła do ESO 7 lipca. W skład organizacji zarządzającej trzema obserwatoriami w Chile i koordynującej badania astronomiczne wchodzi teraz już jedenaście krajów Europy.

Pracownicy ESO ciepło witają nowy kraj członkowski i jego środowisko naukowe, znane ze swoich osiągnięć w wielu dziedzinach. Powstające możliwości z dużym prawdopodobieńśtwem uczynią badania prowadzone na mocnym sprzęcie ESO bardziej owocnymi. ESO szczególnie oczekuje współpracy z fińskim high-tech.

Dla Finlandii członkostwo w ESO jest umotywowane względami zarówno naukowymi i technologicznymi. Ważnym celem jest też poprawienie rozumienia nauki, w tym astronomii, przez społeczeństwo.

Jednocześnie rząd fiński zobowiązał się do zwiększenia wydatków na publiczne badania naukowe. Stwierdzono, że ważne jest by polepszyć jakość i zwiększyć wpływ badań naukowych, oraz uczynić je przedsięwzieciami bardziej międzynarodowymi.

Członkostwo w ESO daje fińskim naukowcom dostęp do unikalnych zasobów sprzętowych, dotąd dla nich niedostępnych. Przewiduje się też udział w projektach technologicznych, szczególnie z dziedzin ICT (Information Communication and Technology) i optyki.

ESO, czyli Europejskie Południowe Obserwatorium (European Southern Observatory), utworzono w 1962 roku by „założyć i kierować obserwatorium astronomicznym wyposażonym w silne urządzenia na południowej półkuli, oraz wspierać i organizaować współpracę w zakresie astronomii.”

Kilka słów o Europejskim Obserwatorium Południowym

Po wstąpieniu jedenastego kraju do konwencji ESO, jej członkami są: Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Portugalia, Szwecja, Szwajcaria, oraz Wielka Brytania.

ESO zarządza trzema obserwatoriami w Atacama, pustynnym rejonie Chile.

VLT (Very Large Telescope) to cztery 8,2-metrowe i kilka 1,8-metrowych teleskopów. Znajdują się na 2600-metrowej górze o nazwie Paranal, 130 kilometrów na południe od Antofagasta. Teleskopy te mogą być wspólnie użyte jako interferometr (VLTI). Był on użyty po raz pierwszy w marcu 2001 roku.

Obserwatorium La Silla znajduje się 600 kilometrów na północ od Santiago de Chile, na wysokości 2400 metrów. W jego skład wchodzi seria teleskopów optycznych o średnicach do 3,6 metrów.

Trzecie obserwatorium znajduje się na górze o wysokości 5000 metrów, Llani de Chajnantor, niedaleko San Pedro de Aracama. Tutaj, nowy submilimetrowy teleskop o nazwie APEX jest w końcowych fazach konstrukcji. Powstaje też duży submilimetrowy interferometr, ALMA, składający się z 64 anten.

Siedziba ESO znajduje się w Archigonie koło Monachium w Niemczech. ESO zatrudnia około 320 międzynarodowych pracowników naukowych w Europie i Chile, oraz około 160 pracowników technicznych w Chile.

Autor

Karol Langner