W ubiegłym tygodniu przerwał pracę jeden z instrumentów naukowych Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Inżynierowie starają się wyjaśnić przyczynę tych problemów.

Space Telescope Imaging Spectrograph (Spektrometr Obrazowy, STIS) został zainstalowany w 1997 roku w czasie drugiej misji serwisowej i miał pracować przez 5 lat. Zdążył więc już wykonać powierzone mu zadania.

Pozostałe instrumenty naukowe Teleskopu działają prawidłowo. Są to: Near Infrared Camera and Multi-Object Spectrometer (NICMOS), Advanced Camera for Surveys oraz Wide Field/Planetary Camera 2.

Wymiana uszkodzonego w zeszłym tygodniu przyrządu nie była przewidziana dla żadnej przyszłej misji serwisowej.

NASA powołała specjalny zespół, który ustalić ma przyczyny problemów i ewentualne możliwości ich usunięcia.

Wstępne ustalenia wskazują, że pojawił się problem z urządzeniem dostarczającym zasilanie do STIS. Podobna awaria, z drugim z zasilaczy, wystąpiła już w 2001 roku.

Ostateczne ustalenia dotyczące obecnych problemów powinny być gotowe w ciągu kilu tygodni.

W obecnym cyklu obserwacyjnym HST dla STIS przewidziano około 30 procent czasu. Stan w którym znalazło się urządzenie wymaga przeniesienia tego czasu na inne instrumenty. Wypełni to powstałą lukę.

Wysoka czułość i rozdzielczość STIS umożliwiła astronomom poszukiwanie masywnych czarnych dziur i dokładne badanie powstawania gwiazd, planet, mgławic i galaktyk.

Instrument został zbudowany przez Ball Aerospace pod kierownictwem dr Bruce’a E. Woodgate’a z Laboratory for Astronomy and Solar Physics w NASA’s Goddard Space Flight Center, Greenbelt, Md.

Osiągnięcia STIS to między innymi:

  • Niezależne potwierdzenie wieku Wszechświata przez znalezienie najchłodniejszych i najstarszych białych karłów znajdujących się w naszej Galaktyce.
  • Wydajne katalogowanie supermasywnych czarnych dziur w centrach galaktyk. Ustalenie, że odsetek galaktyk posiadających je jest zaskakująco wysoki.
  • Przeprowadzenie pierwszych pomiarów składu chemicznego atmosfer planet pozasłonecznych.
  • Odkrycie magnetycznych „śladów stóp” tworzonych w zorzach polarnych Jowisza przez jego księżyce i wykonanie szczegółowych zdjęć zórz na Saturnie.
  • Badanie dynamiki dysków gwiazdowych otaczających młode gwiazdy i będących miejscami, w których mogą powstawać planety.
  • Znalezienie pierwszego dowodu zderzeń superszybkiego gazu w pozostałości po wybuchu supernowej SN1987A.

Autor

Michał Matraszek