Wrzesień jak co roku przyniesie ze sobą coraz dłuższe noce. W nadchodzącym miesiącu jasnych planet poszukiwać będziemy na niebie porannym. Będą to Wenus i Saturn. Przez kilka dni dojrzeć będzie można także Merkurego.

Najpierw spojrzenie na nocne niebo w połowie miesiąca około północy. Dokładnie nad południowym horyzontem, lecz bardzo nisko, odnajdziemy Rybę Południową z jasnym Fomalhautem. Ponad nią – Wodnika, Ryby i Pegaza. Trójkąt Letni, utworzony przez najjaśniejsze gwiazdy Lutni, Łabędzie i Orła, odpłynie nad zachodni widnokrąg, a nad wschodnim ukażą się Byk, Woźnica, Baran i Perseusz. Wielki Wóz świecić będzie nisko na północy.

Dni sukcesywnie będą się skracać. 1 września Słońce świeci od 5:55 do 19:29, w połowie miesiąca – od 6:19 do 18:54, a ostatniego dnia – od 6:42 do 18:22. 22 września o 18:30 wejdzie w znak Wagi i rozpocznie się astronomiczna jesień. Poruszając się wśród gwiazd, tarcza słoneczna przejdzie 16 września z Lwa do Panny.

Układ faz Księżyca: ostatnia kwadra 6 września o 17:11, nów 14 września o 16:29, pierwsza kwadra 21 września o 17:54 i pełnia 28 września o 15:09. 10 września nad ranem odnajdziemy Srebrny Glob w pobliżu Saturna, dobę później – niedaleko Wenus. 13 września dojdzie do złączenia z Merkurym. 8 września o 4:43 Księżyc znajdzie się w apogeum, a 22 września o 22:55 – w perygeum.

Zaćmień we wrześniu nie będzie.

9 września w maksymalnej zachodniej elongacji (wynoszącej 18 stopni) znajdzie się Merkury. O świcie (około 5:30) odnajdziemy go 9 stopni ponad wschodnim horyzontem. Warto poszukać planety 10 września. Znajdzie się ona wtedy zaledwie 5 minut kątowych od Regulusa, najjaśniejszej gwiazdy Lwa. W momencie maksymalnej elongacji odległość planety od Ziemi to 140 milionów kilometrów, średnica kątowa 7 sekund, a jasność -0,3 magnitudo.

Wciąż rano w oczy rzuca się Wenus. Przez cały miesiąc o świcie widzimy ją 30 stopni nad wschodnim horyzontem. Na początku miesiąca w Bliźniętach (tuż obok Saturna), a pod koniec – w Lwie (w pobliżu Regulusa). W tym czasie odległość Ziemi od tej planety rośnie ze 123 do 155 milionów kilometrów, kątowa średnica maleje z 20 do 16 sekund kątowych, a faza wzrasta z 58 do 70 procent. Wenus świeci cały czas nieco jaśniej niż -4 magnitudo.

Mars jest niewidoczny. 15 września wypada jego górne złączenie ze Słońcem.

Niewidoczny jest także Jowisz. Jego złączenie wypada 22 września.

Saturn jest coraz lepiej widoczny na porannym niebie, świecąc wśród gwiazd Bliźniąt. 1 września o świcie (5:15) odnajdziemy go 31 stopni ponad wschodnim horyzontem. Z odległości 1,455 miliarda kilometrów świecić będzie blaskiem 0,2 magnitudo. Pod koniec nadchodzącego miesiąca wysokość o świcie (6:00) wysokość wzrośnie do 52 stopni, odległość zmaleje do 1,394 miliarda kilometrów, a jasność praktycznie nie zmieni się.

Urana i Neptuna szukać należy w pogodne i bezksiężycowe wieczory odpowiednio w Wodniku i Koziorożcu. Ich jasności to 5,7 oraz 7,9 magnitudo. Odległości od Ziemi (w połowie miesiąca) to 2,858 i 4,383 miliarda kilometrów.

Pluton (o jasności 13,9 magnitudo) znajduje się w Wężu i zachodzi coraz wcześniej. Poszukiwać mogą go mogą bardzo doświadczeni obserwatorzy.

13 września w opozycji znajdzie się planetoida Westa (4). Jej jasność to 6,1 magnitudo. Przebywać będzie wtedy w konstelacji Wodnika w pobliżu jej granicy z Wielorybem.

Dobę później opozycję osiągnie Metis (9). Jego jasność to 9,1 magnitudo. Odnaleźć go będzie można także w Wodniku, zaledwie 2 stopnie od Westy.

Najaktywniejszy wrześniowy rój to Piscidy. Jego radiant znajduje się w Rybach, a maksimum aktywności wypada 19 września.

I jeszcze kartka z kalendarza. 1 września minie 35 lat od przelotu Pioniera 11 w pobliżu Saturna. Dzień później wypada dwusetna rocznica odkrycia planetoidy Juno przez Karla Hardinga. 12 września to 45-a rocznica startu Łuny 2, 14 września – 30 rocznica odkrycia księżyca Jowisza, Ledy przez Charlesa Kowala. 17 września upłynie 215 lat od zaobserwowania Mimasa krążącego wokół Saturna. Odkrycia tego dokonał William Herschel.

Zachęcamy do obserwacji nieba!