Spirit kontynuuje badania przeszłości Marsa. Dzięki jego najnowszym odkryciom wiemy już nieco więcej na temat burzliwej przeszłości tej planety. W tym czasie Opportunity stara wydostać się z piaskowej wydmy. Odkąd w niej utkwiła, poruszyła się tylko o około 35 centymetrów. Jest to o dość zaskakujące, bo przechodziła już po podobnym terenie dziesiątki razy. Gdy tylko uda się jej uwolnić, pierwszym zadaniem będzie zbadanie, co stanowiło przyczynę tych kłopotów.

Lekki piasek spowalnia Opportunity już prawie trzy tygodnie. 26 kwietnia wjechała w wydmę o nieregularnym kształcie, zbudowaną przez naniesiony przez wiatr kurz. Od tego czasu starała się wydostać, lecz udało jej się dopiero przejechać 35 centymetrów. Gdyby Opportunity nie ślizgała się na piasku, prawdopodobnie przejechałaby w tym czasie około 65 metrów. Oprócz walki o wydostanie się z wydmy, Opportunity zajmuje się badaniem marsjańskiej atmosfery.

Lecz Opportunity musiała pogodzić się z tym, że uwaga nauwkoców nie jest skupiona tylko na jej problemach, ale też zwrócona na drugiego łazika, Spirita, z powodu jego niecodziennych odkryć.

„Spirit nareszcie znalazł coś naprawdę wartego uwagi” – powiedział Steve Squyres z Cornell University, którego funkcją jest nadzorowanie przyrządów znajdujących się na łazikach. Według niego wiele znalezionych przez Spirita warstw skalnych przypomina skały magmowe poddane długotrwałemu działaniu wody lub wiatru.

Przez ostatnie miesiące Spirit wspinał się na zbocze najwyższego w okolicy Wzgórza Husbanda. Niestety, nachylenie zbocza i warstw skalnych było zgodne, przez co było bardzo trudno rozróżnić poszczególne warstwy. Gdy Spirit osiągnął pozycję – miejsce zwane „Larry’s Lookout”, obrócił się. „ W tym momencie wszystko zaczęło stawać się jasne” – twierdzi Squyres. – „Gdy patrzy się w dół wzgórza, widzi się wyraźne warstwy skalne i zaczyna się to wszystko rozumieć„.

Spirit badał skały pochodzące z wielu miejsc. Niektóre z próbek zawierały ilmenit. Nigdy wcześniej nie znaleziono tego minerału na Marsie. Ilmenit tworzy się podczas krystalizacji magmy. Jego obecność świadczy o różnorodności skał wulkanicznych w tym obszarze.

Skały z różnych warstw mają podobny skład – są bogate w tytan i ubogie w chrom. Sugeruje to wspólne pochodzenie. Różni je jednak faktura, oraz to jak bardzo uległy działaniu wody.

„Prawdopodobnie są to popioły i odłamki, które zostały wyrzucone przez wulkan, a potem osiadły w różny sposób” – twierdzi Squyres. – „Jednak nie możemy wykluczyć, że te odłamki powstały przy wybuchu związanym ze zderzeniem, a nie wybuchem wulkanu„. Pewne jest jednak, że miejsce w którym znajduje się teraz Spirit ma bardzo burzliwą historię. Miały tu miejsce olbrzymie eksplozje, a wokoło było dużo wody.

Na zakończenie warto przypomnieć, że Spirit i Opportunity już ponad rok zbierają informacje po przeciwnych stronach Marsa. Ich misja była pierwotnie przewidziana na trzy miesiące, jednak została przedłużona ze względu na ich niezawodność.