3 października 2005 roku nad Polską zaćmi się Słońce. Miłośnicy astronomii, najwyższy czas szykować sprzęt! Nów się zbliża! Będzie się działo!

Uwaga! Momenty podane w naszej informacji zapisane są w czasie letnim obowiązującym w Polsce (czas uniwersalny + 2 godziny). Natomiast momenty na rysunkach przygotowanych w innych serwisach zapisano w czasie uniwersalnym. Stąd pochodzi dwugodzinna rozbieżność.

Schemat obrączkowego zaćmienia Słońca z 3 października 2005 roku. W Polsce zjawisko widoczne jest jako częściowe.

Pierwszy kontakt półcienia z Ziemią (moment P1) nastąpi o 9:35:35. W całości półcień wkroczy na nasz glob o 11:59:15 (P2). Obszar zaćmienia obrączkowego dotyka naszej planety o 10:40:59 (U1), a o 10:45:03 (U2) jest już na niej w całości.

Animacja przedstawiająca przebieg obrączkowego zaćmienia Słońca 3 października 2005. Widać półcień obejmujący większość Afryki i całą Europę oraz przemierzający Półwysep Iberyjski i Afrykę obszar widoczności zjawiska obrączkowego.

Zjawisko widoczne będzie jako obrączkowe w pasie zaczynającym się na północnym Atlantyku, przecinającym Półwysep Iberyjski czyli Hiszpanię i Portugalię oraz kraje afrykańskie: Algierię, Tunezję, Libię, Czad, Sudan, Etiopię, Kenię, Somalię i kończącym się na Oceanie Indyjskim. Dokładniejszy przebieg przedstawiają załączone mapki.

Europejskie miasta „szczęściarze” to tym razem między innymi Braga (faza obrączkowa trwa 2 minuty i 26 sekund), Madryt (aż 4 minuty 11 sekund), i Walencja (3 minuty 40 sekund).

Droga pasa obrączkowego zaćmienia Słońca 3 października 2005 przez Półwysep Iberyjski. Zjawisko zobaczą między innymi mieszkańcy Bragi, Madrytu i Walencji.

Przebieg pasa obrączkowego zaćmienia Słońca przez Afrykę 3 października 2005.

Maksimum zjawisko osiąga o 12:31:42. Zaćmione centralnie Słońce świeci wtedy 71 stopni ponad horyzontem w Sudanie. Faza obrączkowa trwa tam 4:31 sekund.

Kontakty U3 i U4 kończące zjawisko obrączkowe na Ziemi wypadają o 14:18:36 i 14:22:35. Półcień rozpoczyna schodzenie z Ziemi (P3) o 13:04:40, a zjawisko ostatecznie kończy się (moment P4) o 15:27:53.

Na znacznej części globu widoczne będzie zjawisko częściowe. Obejmie ono swoim zasięgiem całą Europę (w tym oczywiście Polskę), Afrykę bez południowego jej skrawka oraz znaczą część Azji, między innymi Turcję, Irak, Iran, Arabię Saudyjską, Afganistan, Pakistan i Indie.

Warunki do obserwacji w Polsce zależą nieco od miejsca. Im bliżej pasa zaćmienia obrączkowego (czyli im dalej na południowy-zachód), tym faza zjawiska jest większa.

Poniższa tabela przedstawia najważniejsze informacje o zaćmieniu dla kilkunastu miejscowości w Polsce. I kontakt to moment zetknięcia się tarczy księżycowej i słonecznej. Faza to część promienia Słońca jaka przesłonięta będzie przez Księżyc w momencie maksimum. IV kontakt to koniec zjawiska, moment gdy Księżyc przestaje zasłaniać Słońce. W przypadku zjawiska częściowego nie ma II i III kontaktu, które odpowiadają początkowi i końcowi fazy obrączkowej lub całkowitej.

MiejscowośćI kontaktMaksimumMaksymalna

faza

IV kontakt
Chorzów10:07:3911:19:290,48012:34:19
Gdańsk10:12:0011:18:290,41112:27:20
Kraków10:08:5211:20:390,47212:35:19
Łódź10:09:5811:19:420,44812:32:06
Olsztyn10:13:5811:20:270,40012:29:09
Poznań10:07:1011:16:530,46512:29:32
Rzeszów10:12:0811:23:070,44612:36:38
Szczecin10:05:1611:14:230,47312:26:34
Toruń10:10:1411:18:320,43512:29:25
Warszawa10:12:5411:21:180,42112:32:04
Wrocław10:05:4411:17:080,48812:31:42
Załęcze Wielkie10:08:0411:18:580,46912:32:47

W momencie I kontaktu Słońce znajdować się będzie na wysokości około 27 stopni przy azymucie około 140 stopni. Maksimum wypada na wysokości około 32 stopni, azymut wynosi 160 stopni. Koniec zjawiska to wysokość 34 stopnie i azymut 180 stopni.

Zjawisko należy do sarosu 134 i jest 43. spośród jego 71 zaćmień powtarzających się co 18 lat i 11 dni. Pierwsze miało miejsce w poniedziałek 22 czerwca 1248 roku, a ostatnie nastąpi w środę 6 sierpnia 2510 roku. Saros zaczął się od 10 zjawisk częściowych, po których następują kolejno: 8 zjawisk całkowitych, 16 zaćmień hybrydowych, 30 zaćmień obrączkowych i 7 zjawisk częściowych.

Zachęcamy gorąco do obserwacji! Przypominamy, że na Słońce nie wolno patrzeć niezabezpieczonymi oczami. Grozi to nieodwracalnym uszkodzeniem (zniszczeniem) wzroku! Najlepsza do obserwacji (bo całkowicie bezpieczna) jest Zanim to zrobisz – zabezpiecz się„>metoda projekcji tarczy słonecznej na ekran.

Mapa świata z zaznaczonym przebiegiem obrączkowego zaćmienia Słońca 3 października 2005. Zjawisko widoczne jest na Półwyspie Iberyjskim i w Afryce.

Na koniec apel. Tak się składa, że nadchodzące zjawisko wypada w poniedziałek w godzinach szkolnych lekcji. Wiemy, że wielu miłośników astronomii może w tym czasie smętnym wzrokiem spoglądać za okno i myśleć o tym, co dzieje się na niebie. Szanowni Nauczyciele! A może niech uczniowie zainteresowani astronomią (z Państwa pomocą) zorganizują pokaz zjawiska dla kolegów? Astronomia jest elementem szkolnego programu, a nie ma lepszej metody uczenia niż pokazanie jak działa świat.

Autor

Michał Matraszek

Komentarze

  1. xxl    

    ehh — Mysle, ze nie ma sie czym podniecać. W 80% miast będzie padało, niebo zakryją chmury. Radze sprawdzić prognoze pogody na 3.10 🙁

    1. LukiW    

      nie tak szybko — Spokojnie z tymi prognozami. Jak narazie to mamy troche czasu, a IMGW na weekend pokazuja ładną pogodę. W Europie sporo chmur ale Hiszpadnia ogólnie czysta. Kto wie może coś dojdzie do nas.
      Prawdziwe prognozy na 3 zaczną sie dopiero w weekend. W każdym razie oby sie udało, chociaz na chwile…

  2. TomeK    

    e super:) — Raz byłem na całkowitym zaćmieniu ( przeżycie zostało do końca zycia 🙂 widowisko PIĘKNE ) [Austria – Gratz ] Myslałem zeby sie wybrac do Madrytu ale koszt dla 2 osob to 2.3tyś zł 😮
    Wiec wole popaatrzec z polskich terenów 🙂

    Ciekawe kiedy bedzie najblizej nas tzn. Polski 🙂

    Pozdrawiam

    1. ja    

      Najbliższe 40 lat

      > Ciekawe kiedy bedzie najblizej nas tzn. Polski 🙂
      >

      Tak wygląda mapka na najbliższe 40 lat:

      http://www.piotrkow.net.pl/~astroccd/Ftp/Za%e6mienia%20S%b3o%f1ca%202005-2045.GIF

      W 2039r. zachaczy o Litwę Łotwę i Estonię, ale też będzie obrączkowe.

      1. ja    

        Najbliższe 80 lat — Tak wygląda mapka na najbliższe 80 lat:

        http://www.piotrkow.net.pl/~astroccd/Ftp/Za%e6mienia%20S%b3o%f1ca%202005-2085.GIF

        W 2075r. zachaczy o Polskę, ale też będzie obrączkowe.

        1. ja    

          Najbliższe 200 lat — Tak wygląda mapka na najbliższe 200 lat:

          http://www.piotrkow.net.pl/~astroccd/Ftp/Za%e6mienia%20S%b3o%f1ca%202005-2205.GIF

          Zaćmienia przechodzące przez polskę to:

          2075 obrączkowe
          2093 obrączkowe
          2135 całkowite
          2142 całkowite
          2195 obrączkowe
          2200 całkowite

        2. ja    

          Minione 60 lat — Sorry że tyle wątków, ale liczę to na bierząco i zapomniałem o tym: od końca II wojny światowej było w Polsce tylko jedno zaćmienie całkowie w 1954 r. i zero obrączkowych.

          http://www.piotrkow.net.pl/~astroccd/Ftp/Za%e6mienia%20S%b3o%f1ca%201945-2005.GIF

          Niestety przed II wojną Polska miała inne granice i policzenie zaćmień nie jest takie proste.

        3. LukiW    

          hmm — Szczęściarze ci, którzy będą żyli ze 200 lat albo i więcej.
          😉

        4. ja    

          Ty też szczęściarz

          > Szczęściarze ci, którzy będą żyli ze 200 lat albo i więcej.
          > 😉

          Ty też masz szansę dożyć tego z 2075 r., jako dziadek 85 lat. Bo ja to już raczej nie. Chociaż ci jeszcze starsi też szczęściarze bo pamiętają to z 1954 r.

  3. Limax7    

    no wiecie co 😉 — Za zaćmieniami trzeba jeździć 🙂 Nie ma tak lekko, hehe. Już teraz szykujcie, obmyślajcie gdzie by to się udać i na jakie zaćmienie 😉

    Pozdrawiam, Adam

  4. xxl    

    zdjecia — Jesli bedzie ładna pogoda, to bede robił zdjecia aparatem cyfrowym. Oczywiscie przez przyłbice do spawania 😉 Aparat ma zoom optyczny x8 wiec powinno byc dobrze, bo na zdjeciach nocnych rozpoznaje kratery na Księżycu, więc przybliżenie bedzie OK. Ino statywu brak 🙁 Ale jakos sobie poradze.

    Ktoś jeszcze będzie fotografował to zjawisko ??

    1. ja    

      ja

      > Ktoś jeszcze będzie fotografował to zjawisko ??

      ja

      1. LukiW    

        statyw — Jak brak statywu to trzeba go sobie skombinować. Jak nie kupić to rozpracować murkowy. Postaw na stole cyfre i podkładaj coś żeby stał w odpowiedniej pozycji.
        Jak się pomyśli to sie coś zrobi. Oprzeć go np. o coś…

        1. ja    

          Czasy — Niewiem jak kolegi „xxl” ale moja cyfra ma czasy 1/2000s, Słońce jest na tyle jasne że i tak trzeba będzie użyć filtra. Statyw przy 1/2000s chyba nie będzie potrzebny, szczególnie że zoom nie za wysoki.

          Szkiełko spawalnicze mam, ale daje słabej jakości obrazy, wytnę z dyskietki krążęk z trzema wypustkami na zewnątrz rozmieszczonymi co 120 stopni, zagne je o +90 stopni, a potem ich koniuszek o -90 stopni i tym samym wejdą w gwint na obiektywie i filtr będzie się trzymał.

        2. xxl    

          czasy, statyw, itp. — Moja cyfra ma czasy od 30 sekund do 1/2000 sekundy.
          Gdybym mial statyw, to umieścił bym na nim aparat, wtedy jedną ręką operował bym spustem, itp. a drugą trzymał szkło spawalnicze, było by wygodniej… Ale tak jak pisalem – poradze sobie w inny sposob.

          Nigdy jeszcze nie fotografowałem takiego zjawiska, wiec nie wiem jak sie do tego zabrac i nie mam pojęcia jak mi to wszystko wyjdzie. Filtrów nie posiadam, wiec zostaje mi maska spawalnicza. Wiem, że pójdzie po jakości, ale trudno.

          Pozdrawiam.

        3. ja    

          Filtry

          > Filtrów nie posiadam, wiec zostaje mi maska
          > spawalnicza.

          Ja też nie posiadam filtrów. Krążek magnetyczny dyskietki jest filtrem i to zaskakującej jakości. Do tego lekki i cienki że można ciąć nożyczkami i wyginać palcami tak jak opisałem powyżej, będzie się trzymał obiektywu bez plastra. Nie mam zamiaru traktować mojego aparatu plastrem tak jak na tym zdjęciu:

          http://www.kurian.pl/fotki/zacmienie2003/zac0.jpg

        4. xxl    

          filtr — OK, dziekuje za pomysł. Spróbuje dzis cos wykombinowac.

          Pozdrawiam.

  5. Houda    

    Pogoda! — Co do pogody to ona też mnie martwi 🙁
    Ale jak to pisało w książce „Hrabia Monte Christo” – Cała mądrość ludzka zawiera się w tych kilku słowach: „Czekać i nie tracić nadzieji”

    1. Michał M.    

      Od Redakcji o pogodzie i wróżeniu z fusów

      > Co do pogody to ona też mnie martwi 🙁

      Nas już też powoli zaczyna, chociaż dzisiaj momentami w Łodzi widać Słońce 😉 … teraz właśnie!!!

      Redakcja przypomina, że posty pseudonaukowe wyrzucamy z tego forum.

      Meteorologia długookresowa jest pseudonauką. Prognozy pogody stawiane na więcej niż 5 dni naprzód są praktycznie pozbawione wartości. Jeśli ktoś mówi „październik będzie deszczowy i chłodny”, możecie to spokojnie zignorować. Stan atmosfery i jego zmiany jest bardzo czuły na drobne różnice w wartościach wyjściowych. Efekt motyla. Prawie taka sama sytuacja wyjściowa po kilku dniach może dać raz słotę a raz upał.

      Oczywiście żartuję, nikt nie będzie stąd wyrzucał prognoz pogody dla nadchodzących zjawisk. Nawet, jeśli są ponadpięciodniowe 🙂

      Chciałem po prostu na to uczulić. Jeśli chcecie wiedzieć jaka będzie pogoda i na tej podstawie planować na przykład wyjazd w inny kraniec Polski, należy to czynić nie więcej jak 3 dni przed wyjazdem. Wcześniej po prostu nie ma sensu.

      Oczywiście są pewne zasady statystyczne. Gdy nadchodzi zaćmienie Księżyca, lepiej być w słonecznej statystycznie Italii niż mglistym bardzo często Londynie. Zaćmienie Słońca narzuca oczywiście więcej parametrów na miejsce obserwacji.

      Trzymajcie kciuki za pogodę. To moje 7. zaćmienie Słońca (2 były całkowite). Zawsze było widać przynajmniej jego część.

      1. Dorota Gregorowicz    

        Pogoda…. nie bedzie rewelacyjna… — Jak się patrzy an prognozy pogody to mnie az krew zalewa….. brrr…. CAŁA POLSKA zobaczy…. ale chmury ;((( Oby Pogodynki sie czasami moooocno mylily ;))

        1. Houda    

          🙁 — U mnie teraz jest pogoda piękna, pare chmurek a słonko cały czas świeci, dlaczego to zaćmienie nie jest dziś? 🙁

    2. Houda    

      🙁 — U mnie teraz jest pogoda piękna, pare chmurek a słonko cały czas świeci, dlaczego to zaćmienie nie jest dziś? 🙁

  6. Houda    

    Pogoda! — Ktoś to kiedyś powiedział że żeby obliczyć pogode na najbliższe 7 dni, z cała dokładnościa itd itp wszystkie komputery świata musaiłby pracować 8 dni 😀 niewiem czy to prawda ale fajnie brzmi

    1. xxl    

      :))) — No dziś u mnie była cudowna pogoda !!! Od rana do popołudnia – ZERO chmur!! 🙂 Kurde, żeby tak do poniedziałku się utrzymało !!!!

  7. Pawel Maksym    

    Zapraszam — Łodzian zapraszam na zaćmienie na dziedziniec obserwatorium w Łodzi (Pomorska 16) a wszystkich do obserwacji naszej transmisji w internecie – http://www.live.astronomia.pl

    Paweł Maksym

    PS
    Łodzianie moga jutro czytać w dodatku do Wyborczej o zaćmieniu Słońca

  8. ja    

    Zaliczone — Piotrków Tryb., maksymalna faza zaliczona!!!

    http://republika.pl/astroccd/z.jpg

  9. Łukasz    

    Zacmienie w Gdańsku — pogoda nie nastraja do obserwacji, poczatek bylo widac jednak szybko niebo calkowicie sie zachmurzylo i pogoda sie w takim stanie utrzymuje

  10. xxl    

    totalna lipa 🙁 — Ja od 10:00 do teraz, widze tylko ciemne chmury…
    Szkoda ze sie nie udalo 🙁

  11. Ciaman    

    lipa — mi sie udało dostrzec tylko raz w przejaśnieniu między chmurami… trwało to około – bagatela 20 sekund :/

  12. konradts    

    Dobra widoczność w Warszawie — W Warszawie widoczność była dobra , chmury „przezroczyste” a zdjęcia wkleiłem tutaj – tam wystepuje jako helio:
    http://forumzn.katalogi.pl/temat4764/
    Pozdrawiam

Komentarze są zablokowane.