Jeszcze niedawno Pluton był wyjątkowym obiektem w peryferiach Układu Słonecznego ze względu na swój księżyc, Charona. Ostatnio okazuje się, że większość dużych obiektów Pasa Kuipera ma również księżyce.

Zaczynamy sobie uświadamiać, że Pluton jest jednym z małej rodziny poodbnych ciał, z których prawie wszystkie mają obiegające je księżyce” – mówi Antonin Bouchez, astronom z California Institute of Technology.

Według Boucheza, szansa na posiadanie księżyca przez obiekt Pasa Kuipera wynosi zaledwie 11 procent, przy czym trzy z czterech największych obiektów mają księżyce. Wygląda na to, że duże i małe obiekty powstawały w odmienny sposób, pozostaje pytanie co to za procesy.

Według naukowców Charon powstał w wyniku kolizji jakiegoś ciała z Plutonem – z oderwanego kawałka materii uformował się księżyc. Podobnie miał powstać nasz Księżyc – z gorącego dysku materii pozostałej na ziemskiej orbicie po silnej kolizji.

Poza Charonem wiemy o jeszcze dwóch mniejszych księżycach obiegających Plutona, Czwórka do brydża, czyli nowe księżyce Plutona„>odkrytych w zeszłym roku. Astronomowie zgodzili się, że mogły one (jak również ewentualne inne, jeszcze nie odkryte księżyce) powstać ze szczątków pozostałych po tej samej kolizji.

W przypadku księżyców innych obiektów Pasa Kuipera, naukowcy uważają, że zostały przechwycone przez grawitację obiektu. Dla mniejszych ciał, prawdopodobieństwo jest szacowane na 11 procent.

Teraz wygląda na to, że inaczej jest w przypadku największych ciał. O ich odkryciach Więcej o nowych obiektach Pasa Kuipera„>pisaliśmy zeszłego lata. Wiadomo, że większa o 1/4 od Plutona Xena (2003 UB313) ma księżyc. Drugi co do wielkości obiekt Pasa Kuipera to Pluton – z Charonem i dwoma innymi księżycami. Trzeci – 2003 EL61 (nazwany „Santa”) ma dwa księżyce; co ciekawe, poruszające się po orbitach nachylonych o 40 stopni do płaszczyzny orbity tego obiektu. Nie zaobserwowano księżyca przy czwartym obiekcie – 2005 FY9 („Easterbunny”, czyli „Zajączek Wielkanocny”) – ale nie jest to wykluczone w ciągu najbliższych miesięcy, kiedy będzie obserwowany za pomocą optyki adaptatywnej teleskopu Kecka.

Autor

Wojciech Rutkowski

Komentarze

  1. mir    

    new horizons — witam
    moze ktos pamieta adres stronki z osobowa lista nazwisk jaka zostala umieszczona w sondzie ??

  2. Fallen    

    Cóż… — Planety wewnętrzne różnią się bardzo między sobą, gazowe olbrzymy, choć mniej poznane, też jak najbardziej, zatem ujednolicanie Plutona, Xeny i innych planet/planetoid Pasa Kuipera to moim zdaniem zbyt pochopne posunięcie. Dlaczego Sedna jest ceglasta? Czy na innych planetach lodowych występuje atmosferyczny efekt wyziębiania jak na Plutonie? Czy ciała leżące w głębi Pasa bardziej narażone są na kolizje z kometami, czy też granica z Obłokiem Oorta jest ustabilizowana?

    1. Oskar.K    

      Cóż… — A dużo rzeczy jest tak naprawdę we Wszechświecie wyjątkowych…?

      1. Fallen    

        a cóż cóż 🙂 — W subiektywnym odczuciu wszystko co budzi wielką ciekawość poznawczą, dociekliwość jest wyjątkowe 😛

  3. Andrzej Karoń    

    Planetoidy z księzycami 🙂 — Przedstawiam Państwu animację w której porównałem układ 2003 EL 61 i (87) Sylvia. Planetoidy te bowiem posiadają po dwa znane księżyce!

    Jest to jednak jedyne ich podobieństwo…
    ==========================================

    (87) Sylvia to planetoida z Pasa Głównego, zaś 2003 EL 61 to Obiekt Kuipiera. Księżyce Sylvii poruszają się bardzo blisko jej: Remus w odl. 3,7 jej promienia, Romulus
    7,1 promienia Sylvi. Natomiast księżyce „Santy” poruszają się odpowiednio 40 i 51 promieni 2003 EL 61 („Santa” jest ok. 5x większa od Sylvii).
    Okres obiegu księżyców Sylvii to 1,3 i 3,6 dnia, zaś księżyców 2003 EL 61 to aż 35 i 47 dni!
    I ostatnia ciekawostka: księżyce Sylvii poruszają się ruchem prostym pod bardzo niewielkim kątem (<= 2?), zaś księżyce „Santy” poruszają się ruchem wstęcznym pod znacznym kątem ponad 200?!

    http://moonlets.republika.pl/anims/2003el61_vs_87sylvia-divx.avi
    (4 MB, DivX)

    Pozdrawiam
    Andrzej Karoń

Komentarze są zablokowane.