Dzieki uprzejmosci British Council uczniowie 6 polskich szkół korzystają z teleskopów Fundacji Faulkesa na Hawajach i w Australii. Średnica lustra teleskopów wynosi dwa metry. Dzięki znakomitym wynikom osiągniętym przez polskich uczniów i nauczycieli niedługo udział w programie będzie można zaproponować kolejnym szkołom. Polska ekipa EU-HOU (Hands on Universe) mam również zamiar rozpocząć współpracę ze szkołami w Wielkiej Brytanii. W artykule prezentujemy osiągnięcia uczniów oraz relację z wizyty brytyjskiej księżniczki Anny na seminarium podsumowującym pół roku działalności programu Teleskopów Faulkesa.

Zdjęcie galaktyki M104 wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

Jej Książęca Wysokość Księżniczka Anna zaszczyciła swoim udziałem seminarium podsumowujące pierwsze półrocze działalnośći programu Teleskopów Faulkesa, współorganizowanego przez polski zespół EU-HOU przy wsparciu Bristish Council, które odbyło się 2 lutego 2005 roku.

Zdjęcie galaktyki M51 wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

Księżniczka wraz z młodzieżą oglądała zdjęcia Kosmosu, wykonane przy użyciu teleskopu znajdującego się na hawajskiej wyspie Maui. Uczniowie wzięli również udział w czacie internetowym z koordynatorem projektu, dr Paulem Roche z Uniwersytetu w Cardiff

Zdjęcie galaktyki M77 wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

W spotkaniu z księżniczką w warszawskim liceum im. Tadeusza Czackiego uczestniczyli uczniowie pięciu szkół – z Torunia, Grudziądza, Niepołomic, Olsztyna i Szczecina, które jako pierwsze w Polsce włączyły się w projekt.

Zdjęcie gromady kulistej M79 wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

Nowym uczestnikiem projektu zostało warszawskie liceum im. Czackiego, którego uczennica – w obecności księżniczki Anny – połączyła się samodzielnie za pośrednictwem internetu z teleskopem na Hawajach.

Zdjęcie galaktyki M82 wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

Młodzi miłośnicy astronomii z I LO w Olsztynie wręczyli brytyjskiemu gościowi pamiątkowy album zawierający zdjęcia kosmosu, które zrobili sami podczas wcześniejszych sesji na Faulkes Telescope. Jak powiedział nauczyciel fizyki z tej szkoły, Klemens Baranowski, zainteresowanie projektem ze strony uczniów jest bardzo duże. „Każdy z nich chce samodzielnie wykonać fotografię, ale sesja obserwacyjna trwa tylko 30 minut” – opowiadał.

Zdjęcie mgławicy NGC2438 wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

Księżniczka Anna, której towarzyszył minister edukacji i nauki prof. Michał Seweryński oraz brytyjski ambasador Charles Crawford, interesowała się celami i zasadami projektu Faulkes Telescope. „To świetny sposób na zainteresowanie młodych ludzi naukami ścisłymi i sprawdza się zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii” – tłumaczyli koordynatorzy obu stron: dr Roche oraz dr Lech Mankiewicz z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN.

Zdjęcie galaktyki NGC2841 wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

„Jesteśmy dumni, że Polska może uczestniczyć w tym niezwykłym programie jako pierwszy kraj kontynentalnej Europy” – dodał Mankiewicz.

Obecnie uczestnicy projektu Faulkes Telescopes korzystają głównie z teleskopu w Haleakala na hawajskiej wyspie Maui. W ciągu trzech miesięcy zakończy się jednak budowa kolejnego – w Siding Spring w Australii. „Te dwa teleskopy służą wyłącznie celom edukacyjnym. Korzystamy też z trzeciego urządzenia – na Wyspach Kanaryjskich, ale tam mamy do dyspozycji tylko 5 procent całego czasu obserwacyjnego” – wyjaśnił Paul Roche podczas wykładu w warszawskiej siedzibie British Council.

Zdjęcie Saturna wykonane przez uczniów korzystających z teleskopu programu Faukles Telescopes.

Na trzech teleskopach się jednak nie skończy. Jak zapowiedział Roche, zarządzający projektem chcą zbudować 3-5 nowych teleskopów o średnicy 2,5 metra – być może w RPA, kontynentalnej części USA, Chinach lub Indiach. Plany zakładają też budowę około 30 mniejszych teleskopów o średnicy 0,5 lub 1 metra. „Powstałaby globalna sieć zdalnych teleskopów, dostępnych dla każdej szkoły na świecie” – tłumaczy Roche.

Jeden z teleskopów Fauklesa, z którego mieli okazję skorzystać polscy uczniowie biorący udział w programie.

Co uczniowie mogą zobaczyć dzięki tym teleskopom? „Bardzo wiele – planety, galaktyki, pulsary, supernowe i białe karły” – wylicza Roche. Udało się też zaobserwować misję Deep Impact – uczniowie z Hawajów, Islandii i Anglii wykonali zdjęcia uderzenia w kometę Tempel 1 wystrzelonego przez sondę pocisku.

Z Faulkes Telescope współpracuje obecnie około 600 szkół na całym świecie. W Polsce – dzięki pomocy British Council – na razie sześć, ale w tym tygodniu dołączy do nich kolejnych dziewięć szkół. Projekt skierowany jest do młodzieży w wieku od 14 lat.