Astronomowie odkryli najmniejszą planetę w obcym układzie słonecznym. Nowoodkryty obiekt ma masę pięciu Ziem i średnicę o połowę większą niż Błękitna Planeta.
Odkrycia dokonali francuscy, szwajcarscy i portugalscy astronomowie przy pomocy spektroskopu HARPS (High Accuracy Radial velocity Planet Searcher), 3,6 metrowego teleskopu Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) w Chile.
Wykres przedstawiający pomiary prędkości radialnych Gliese 581 z dopasowanymi modelami krzywych prędkości radialnej gwiazdy dla każdej z trzech planet. Model prędkości dla nowoodkrytej planety, czyli Gliese 581 c znajduje się w środku.
Nowa planeta okrąża czerwonego karła Gliese 581 (581. gwiazda w katalogu Gliesa – czyli wśród gwiazd w promieniu 25 parseków od Słońca) w odległości 14 razy mniejszej niż Ziemia Słońce. Gliese 581 jest oddalona od nas o ok. 20 lat świetlnych i znajduje się na niebie w gwiazdozbiorze Wagi. Okres orbitalny planety wynosi ok. 13 dni.
Zdjęcie obszaru nieba wokół gwiazdy Gliese 581 (na środku) wykonane przez Obserwatorium Genewskie
Przypuszczalny promień obiektu to ok. 1,5 promienia Ziemi, a jego masę szacuje się na 5 mas Ziemi, co czyni ją najmniejszą i jedną z najlżejszych planet, jakie do tej pory zostały odkryte.
Gwiazda Gliese 581 ma 1/3 masy Słońca i jest ok. 50 razy mniej jasna. Przypuszcza się, że temperatura na powierzchni planety mieści się w granicach 0 do 40 stopni Celsjusza, co pozwala na istnienie tam wody w stanie ciekłym – jednego z warunków istnienia życia według obowiązujących teorii.
Wiemy już o istnieniu 3 planet w układzie słonecznym Gliese 581: nowa super-Ziemia, planeta o masie Neptuna, krążąca bliżej gwiazdy i planeta o masie 8 Ziem, bardziej oddalona od macierzystego słońca.
Spośród 100 najbliższych gwiazd 80 z nich to czerwone karły. Nowe odkrycie stawia pytanie, czy to nie one są bardziej sprzyjające dla powstawania planet typu ziemskiego niż inne, większe gwiazdy.
garota
pozasłoneczna skalista planeta — niesamowite…pierwszy raz wykryte na owej planecie warunki bardziej zbliżone do ziemskich…może tam rośnie trawa czarna jak smoła a drzewa białe lub fioletowe…a fauna jako elektryczna forma życia
PaSKud
hmmm — Czy ktos moze mi wytlumaczyc czemu rok na nowo odkrytych planetach trwa zawsze tak krotko??? Czy w takim razie nasz uklad jest tak wyjatkowy. Czy po prostu takie planety latwiej znalezc??
tomek
chyba zdecydowanie łatwiej znaleźć, w przypadku planet o dłuższym roku, obserwacja trzeba by było prowadzić przez kilka lat..
Fallen
hm — Zastanawiam się, jak silne są wiatry słoneczne czerwonych karłów? Czy taka bliskość planety skalistej nie powodowałaby wymiatanie z niej atmosfery? Może ten glob przypomina Merkurego – Skalnometalowy glob bez otoczki gazowej? A może tylko pozostałość po gorącym jowiszu, który zbliżył się do gwiazdy i w dużej mierze wyparował, pozostając niemal samym jądrem planetarnym?
szpieg z krainy deszczowców
Ten – nie bałdzo — Tekst źródłowy (w kontekście plam słonecznych) mówi, że Gliese 581 jest mało aktywną gwiazdą, a średnia temperatura na planecie mieści się w przedziale od -3 do +40 stopni Celsjusza. Całkiem przyjemne miejsce, choć ktoś, komu waga na Ziemi mówi, że ma 60 kilo, tam widziałby odczyt 136 kg…
Ale w ogólności czerwone karły mogą być bardzo aktywne (jak np. Proxima Centauri) i wyrzucać co pewien czas „flary” zdolne przetapiać powierzchnie położonych bliżej planet… Miła perspektywa 🙂
A na zdmuchnięcie atmosfery z planety olbrzyma to trzeba już mocniejszego zawodnika. Podobna do Słońca gwiazda HD 209458 zdmuchuje atmosferę swojego gorącego jowisza w sposób spektakularny (formując gigantyczny „ogon”, jak warkocz komety), ale ubytek masy jest tak naprawdę znikomy.
White Haven
Jeszcze jedna super ziemia w tym systemie — Nie wiem czy wicie ale w tym systemie jest jeszcze jedna kanddatka na palnetę ziemiopodobną. Położona nieoc dalej od macierzystej gwiazdy, o masie ok 7e.
Wycinek z forum anglojęzycznego (szukam potwierdzenia na jakimś serwisie informacyjnym)
„it’s 7,7 Earth masses. It lays at 0.25 AUs with a mild eccentricity (e 0,2). Surely it could be an ocean planet (surely with an ice cap above since it lays quite beyond star’s snowline, even assuming a 0.07 or 0.12 AUs HZ)”
Kolejna kandydatka na oceniczną palnetę?
ag
potwierdzenie jest w TYM serwisie 😉 — Autor newsa pisze:
„Wiemy już o istnieniu 3 planet w układzie słonecznym Gliese 581: nowa super-Ziemia, planeta o masie Neptuna, krążąca bliżej gwiazdy i planeta o masie 8 Ziem, bardziej oddalona od macierzystego słońca.”
chodzi Ci prawdopodobnie o tę ostatnią.
Oto co można wyczytać na jej temat w materiale źródłowym (czwarty link bibliograficzny):
„It has a minimum mass of 5.89 Earth masses (and a probable real mass of 7.53 Earth masses) and completes an orbit in less than 2 days, making it too hot for liquid water to be present.”
Pozdrawiam 🙂
ag
pomyłka — A nie, w cytacie ze strony anglojęzycznej chodziło o planetę przy innej gwieździe Gliese 876.
Natomiast wspomniana Gliese 581d wagowo (7.7 mas Ziemi) faktycznie jest w kategorii super-ziemia (ale ta kategoryzacja dotyczy raczej podobieństwa ze względu na masę, niż panujące warunki, patrz: gorące jowisze) okąża gwiazdę w 84 dni, ale znajduje się w odległości 0.25 AU od gwiazdy (dla porównania sensacyjna bohaterka newsa jest w odległości 0.073 AU).
Mikkael
Czy Alfa/Proxima Centauri mają planety? — Jestem ogromnie ciekaw, czy najbliższe nam gwiazdy posiadają planety. Mam nadzieję, że w najbliższej przyszłości dokonane zostaną odkrycia planetarne w tym systemie…
szpieg z krainy deszczowców
Jest szansa — Jest szansa. Znajdowanie planet to piekielnie trudne zajęcie nawet na odległościach kilku lat świetlnych od Ziemi. Ot, przyjrzyjmy się kilku bliskim układom:
* Epsilon Eridani. 10,5 ly od nas. Od pięciu lat nie wiadomo, czy dysk pyłowy nie skrywa drugiej planety-olbrzyma w układzie.
* Lalande 21195. 8,3 ly od nas. od 1996 roku nie potwierdzono, ale też nie zaprzeczono istnieniu dwóch-trzech gazowych olbrzymów okrążających tę gwiazdę.
* Gwiazda Barnarda. 6,0 ly od nas. Peter van de Kamp poświęcił większą część życia, by dowieść, że okrążają ją planety. Miał pecha, przynajmniej gazowych olbrzymów tam nie ma.
* GJ 674. 14,8 ly od nas. Dopiero na początku kwietnia świat dowiedział się o „gorącym Neptunie” w tym układzie… i tak dalej.
NitaJerzy
Też jestem tego ogromnie ciekaw — Może jest tam choć jedna planeta o masie zbliżonej do Ziemi krążaca w ekosferze Tolimana A bądź Tolimana B, a do tej pory nie dało się jej odkryć ze względu na tą tak właśnie małą masę ? Gdyby odkryto tam taką planetę ludzie znowu zaczęliby marzyć o międzygwiezdnych podróżach. Pojawiłaby się potrzeba wysłania tam choćby bezzałogowej sondy. A potrzeba wiadomo – matką i tych epokowych wynalazków jest …
White Haven
To wcale nie jest taka odległa przyszłość…. — Nie wiem czy ktoś z was się orientuje, ale bynajmniej podróżne do innych układów gwiezdnych nie są tylko domeną literatury science-fiction. Amerykanie od dawna prowadzą zakrojne na szeroką sklę (i diablenie kosztowne) badania nad napędem hiperprzestrzennym. Jak to się mówi jak czegoś nie można złamać to można obejść 😉 Na razie są to wszystko rozważania teoretyczne, ale pewne sukcesy na tym polu już udało się odnieść. Dla niedowiarków – przykłady z innych dziedzin uznawanych do niedawna za czystą fantastykę: udane eksperymenty z teleportacją (na razie na atomach, ale pierwszy krok został dokonany), skonstruowanie prototypu tarcz energetycznych (przeciwko promieniowaniu słońca przy dłuższych podróżach i burzach słonecznych)
Garść linków:
http://www.physorg.com/news80896839.html
http://news.scotsman.com/scitech.cfm?id 16902006
http://www.heim-theory.com/
http://www.trektoday.com/news/070106_02.shtml
http://www.space.com/businesstechnology/070425_technovelgy_shield.html
Co do tych napędów to była gdzieś zamieszczona dokumentacja naukowa, mam ja nawet na dysku – połowy nie rozumiem ale to pikuś 😉 Nie moge niestety znaleść tej stronki. Jak coś to pisać wyślę na maila.
Fallen
Planety w ukladach podwójnych — Toliman A i Toliman B, jeśli mnie pamięć nie myli – przytaczam z pamięci, oddalone są średnio od siebie o 23 j.a. Według dzisiejszej wiedzy, ktora może być niepoprawna, takie odległości nie sprzyjają stabilnym orbitom planet. Dużo większa szansa jest w przypadku ciasnych układów podwójnych, gdzie gwiazdy są oddalone od siebie tylko kilka j.a., a planety obiegają oba słońca na raz, lub w luźnych układach, o gwiazdach nawet i 500 j.a. oddalonych od siebie, gdzie każda gwiazda z osobna otoczona jest globami. Ale czas pokaże, pewnie niedługo dowiemy się, jak wygląda układ Alfy.
Co do Proximy – tu gwiazda jest niewielka, daleko od Alfy, i ma potencjał planetotwórczy.
Waldek
Czy na tej planecie wystepują zjawiska dobowe? — Zastanawiam się, czy przy tak małej odległości od gwiazdy macierzystej nie nastapiła synchronizacja ruchu obrotowego planety z rychem orbitalnym. tzn. czy planeta nie jest zwrócona w kierunku gwiazdy macierzystej cały czas tą samą stroną. W takim przypadku należałoby się liczyć z dużą róznica temperatur między stroną jasną i ciemną.