Z przyjemnością zawiadamiamy Państwa, że wraz z dostrzeżeniem na półkuli północnej Słońca pierwszej plamy rozpoczął sie nowy cykl aktywności słonecznej. 4 stycznia z plamy nastąpił także wyrzut masy. Cykl otrzymał oznaczenie „24”.

Plamy słoneczne są ciemnymi obszarami o rozmiarach 2-3 tys km (pory) do ok 50 000 km . W miejscach gdzie występują strumień pola magnetycznego ma indukcję rzędu 0,3 – 0,4 Tesli, czyli około 7000 razy więcej niż Ziemskie pole magnetyczne.

Schemat powstawania plamy słonecznej – miejsca przebicia fotosfery silnymi liniami pola magnetycznego.

Plamy widzimy jako ciemne, choć mają wciąż wysoką temperaturę, około 4500 K, czyli 1500 K mniej niż otaczająca je fotosfera. Taki kontrast występuje tylko dlatego, że zgodnie z prawem Stefana-Boltzmanna energia wypromieniowana z wyidealizowanego ciała doskonale czarnego , zależy od czwartej potęgi temperatury. Gdyby zależność ta była liniowa, to nie obserwowalibyśmy tak drastycznego spadku jasności. Wszak plama słoneczna jest wciąż tak gorąca jak oślepiająco jasny łuk elektryczny

Wygląd łuku elektrycznego.

Para plam słonecznych – globalne rozmieszczenie plam ulega zmianie, w miarę postępu cyklu aktywności.

Zgodnie z regułą Hale-Nicholsona podczas trwania jednego cyklu 11,2 letniego wszystkie obszary aktywne mają taką samą biegunowość prowadzącą jak obszary okołobiegunowe na początku cyklu. Plama która została dostrzeżona ma już odwrotną biegunowość w stosunku do plam z poprzedniego cyklu.

Zobrazowanie reguły Hale-Nicholsona – 2 plamy widoczne na środku należą do poprzedniego cyklu – ich biegunowość jest podobna. Nowa plama, która została zaznaczona, ma przeciwną biegunowość.

Satelita SOHO w grudniu obchodził 12 rocznicę wysłania. W czasie trwania misji zdążył się dokładnie przyjrzeć Słońcu przez cały cykl 11,2 letni, od minimum przez maksimum do kolejnego minimum.

Autor

Krzysztof Suberlak