Czwórka studentów Politechniki Warszawskiej zrzeszonych w Studenckim Kole Astronautycznym wygrała w konkursie zorganizowanym przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA)! Zdobyli oni miejsce dla swojego projektu na pokładzie balonu stratosferycznego BEXUS, który w październiku 2009 roku wystartuje z portu kosmicznego w Kirunie w Szwecji. Po raz kolejny polscy studenci znaleźli się pośród najlepszych studentów Europy!

SCOPE, czyli Stabilized Camera Observation Platform Experiment, to nazwa projektu, który zapewnił sukces polskim studentom. Jego celem jest zbudowanie systemu sterowania i stabilizacji kamery, który, zamontowany na gondoli balonu, pozwoli na obserwację wybranych punktów na powierzchni Ziemi. Urządzenie zostanie wyniesione na wysokość dochodzącą do 35 kilometrów, w związku z tym musi być przystosowane do pracy w skrajnie niesprzyjających warunkach. Temperatury podczas lotu mogą dochodzić do -90?C, a ciśnienie panujące wokół będzie bliskie próżni.

Pomysł zrodził się po obejrzeniu kilku nagrań z kamer umieszczonych na balonach. Wyraźnie było na nich widać, że gondola podczas lotu buja się w chaotyczny sposób, co uniemożliwia precyzyjne filmowanie powierzchni Ziemi. Zniwelowanie tych ruchów pozwoli na praktyczne wykorzystanie obrazów” – mówi Mateusz Wolski, koordynator projektu, pytany o źródło inspiracji.

Przed studentami jeszcze kilka miesięcy bardzo intensywnej pracy, która zakończy się w lipcu 2009, kiedy to gotowe urządzenie zostanie wysłane do Szwecji. Tam przejdzie ostatnie testy i zostanie zamontowane w gondoli balonu wraz z innymi studenckimi projektami. Jednak ostateczny sprawdzian odbędzie się w październiku, podczas kampanii lotów BEXUS 8/9. W Kirunie, za kołem podbiegunowym, studenci będą mogli osobiście oglądać efekty swojej pracy.

Po pomyślnym przetestowaniu SCOPE może w przyszłości zostać wykorzystany na wiele sposobów. Jedną z możliwości jest monitorowanie ruchu ulicznego bądź środowiska przy pomocy balonów lub samolotów bezpilotowych. Innym istotnym zastosowaniem może być wsparcie zarządzania kryzysowego – pomoc przy określeniu szkód wywołanych przez powodzie albo pożary. Przedsiębiorczy studenci rozważają możliwość komercjalizacji opracowanych przez siebie rozwiązań.

Kamera SCOPE

Kamera SCOPE – model laboratoryjny.     Autor: Tomasz Rybus

Program REXUS/BEXUS (Rocket and Balloon Experiments for University Students) jest edukacyjną inicjatywą Niemieckiej (DLR) i Szwedzkiej (SNSB) Agencji Kosmicznej realizowaną we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA). Dzięki niej studenci z krajów członkowskich i współpracujących z ESA (w tym także z Polski) mają możliwość realizacji swoich pomysłów na rakiecie (REXUS) bądź balonie (BEXUS). Pozwala to żakom już podczas studiów zapoznać się z metodami pracy dużych agencji kosmicznych oraz ze specyfiką projektowania urządzeń działających w warunkach zbliżonych do warunków kosmicznych. Takie doświadczenia z pewnością zaowocują podczas przyszłej pracy zawodowej.

Studenckie Koło Astronautyczne (SKA) działa od 1996 roku na Politechnice Warszawskiej przy Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa. Zrzesza ono 80 studentów zainteresowanych eksploracją kosmosu. Jego działalność obejmuje promocję astronautyki w społeczeństwie oraz kształcenie i rozwój członków przez udział w różnorodnych projektach. Na przestrzeni lat studenci zrzeszeni w SKA mieli okazję wielokrotnie promować polską naukę i myśl techniczną zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej.

Rozwój projektu można śledzić na bieżąco na blogu, na którym zespół regularnie zamieszcza wpisy o swoich postępach. Można tam znaleźć również wiele szczegółowych informacji i ciekawostek związanych z pracą drużyny.

Autor

Wojciech Rutkowski