Łazik Curiosity dostarcza obecnie dane dotyczące pogody i promieniowania na Marsie. Badania są przeprowadzane za pomocą 10 instrumentów i obejmują obserwacje typów wiatrów i promieniowania występujących na Marsie. Jednym z celów badań jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czy we wnętrzu Krateru Gale'a kiedykolwiek mogły zaistnieć warunki sprzyjające życiu mikroorganizmów.
Artykuł przygotowali Karolina Suszyńska i Daniel Pęcak.
Duże znaczenie w kształtowaniu klimatu na Marsie ma pył, ponieważ jego obecność w powietrzu powoduje ogrzanie atmosfery. Co ciekawe, w wielu regionach Marsa były widziane z orbity ślady oraz cienie wirów pyłowych, ale nie zaobserwowano tych zjawisk na terenie krateru Gale'a. Jednak prawdopodobnie wiry tworzą się na terenie krateru, ale powstają bez unoszenia tak dużych ilości pyłu jak w innych miejscach.
Animacja przedstawia przemieszczanie się wiru pyłowego. Została wykonana przez marsjański łazik Spirit.
Podczas pierwszych 12 tygodni po lądowaniu łazika w obszarze krateru Gale'a (nazwanego po australijskim astronomie Walterze Gale'u) międzynarodowy zespół badaczy analizował dane z ponad 20 zjawisk atmosferycznych, które zostały nagrane przez urządzenie Stacji Monitorowania Środowiska (REMS). Brano pod uwagę wyłącznie zjawiska z przynajmniej jedną cechą charakterystyczną dla wiru powietrznego. Taką cechą może być chwilowy spadek ciśnienia powietrza, zmiana kierunku wiatru, zmiana prędkości wiatru, wzrost temperatury powietrza lub zmniejszenie ilość światła ultrafioletowego docierającego do łazika. Dwa zdarzenia zawierały wszystkie z pięciu wymienionych cech.
Rysunek przedstawia mapę krateru Gale’a z zaznaczonym miejscem lądowania łazika Curiosity. W centrum krateru widoczne wzniesienie Mount Sharp.
Curiosity znajduje się nieco na północ od góry Mount Sharp, a na południe od brzegu krateru Gale’a. Dominujący kierunek wiatru zmierzony przez REMS zaskoczył niektórych badaczy. Spodziewano się, że zbocza będą wywierać wpływ na tworzenie się wiatrów wiejących wzdłuż południków. Jednak dominujące wydają się być wiatry wiejące wzdłuż równoleżników. Wpływ na to może mieć brzeg krateru, ponieważ wzniesienia na północ i na południe od łazika powodują występowanie takich wiatrów. Ostateczną weryfikacją tej hipotezy będzie obserwacja form wiatru podczas kierowania się pojazdu w górę zbocza Mount Sharp.
Ważnym elementem badań jest monitorowanie zmian ciśnienia, ponieważ wiatr to przemieszczające się masy powietrza pod wpływem różnicy ciśnień. Sezonowy wzrost ciśnienia jest spowodowany olbrzymimi ilościami dwutlenku węgla, który sublimuje z czap lodowych podczas wiosny na południowej półkuli Marsa. Dzienny cykl wyższego ciśnienia rano i niższego wieczorem jest spowodowany ogrzewaniem atmosfery przez Słońce podczas dnia. Wraz z obrotem planety nagrzewają się kolejne miejsca, w związku z czym fala rozszerzonej przez ciepło atmosfery porusza się na zachód.
Ostatni efekt ukazują dane pochodzące z Czujnika Pomiaru Promieniowania (RAD). Instrument monitoruje wysokoenergetyczne promieniowanie, które uważane jest za czynnik decydujący o przeżyciu mikroorganizmów na powierzchni Marsa oraz stanowi zagrożenie dla zdrowia astronautów. Z otrzymanych danych wynika, że grubsza atmosfera lepiej chroni przed promieniowaniem składającym się z naładowanych cząstek, więc promieniowanie na powierzchni jest mniejsze od tego, które panuje w przestrzeni kosmicznej.
Powierzchnię Marsa (w tym krater Gale'a oraz Mount Sharp) można oglądać na stronie http://www.google.com/mars/
szpieg z krainy deszczowców
góra… — …oficjalnie nazywa się Aeolis Mons, nie Mount Sharp. Uczeni z NASA są znani z przywiązania do dawnych nazw (np. New Horizons leci do „planety Pluton”).