21 lutego około godziny 8:00 Neptun znajdzie się w złączeniu (górnym) ze Słońcem. Przez kilka następnych tygodni pozostanie niewidoczny.
Świecące w Wodniku ciała niebieskie, planetę i Gwiazdę Dzienną, rozdzieli na niebie kąt zaledwie pół stopnia (mniej więcej tyle wynosi średnica kątowa Słońca). Bardzo różne będą jednak odległości Ziemi od Słońca i Neptuna. Dystans do gwiazdy to 148 milionów kilometrów, a do planety – 4634 miliony kilometrów (31 razy więcej).
Neptun będzie powoli oddalał się na niebie od Słońca. Jednak jego niewielki blask (około +8 magnitudo) spowoduje, że na dobre warunki do jego obserwacji poczekamy jeszcze wiele tygodni. 27 sierpnia planeta znajdzie się w opozycji względem Słońca, świecić będzie przez cała noc i zachęcać do poszukiwań za pomocą lornetek i teleskopów.
Andrzej Karoń
Czy wiecie że… — 1) Jasność wizualna Słońca to -26,73 mag, a Neptuna +8 mag, co oznacza że wizualnie Słońce jest dla nas aż prawie 78,000,000,000,000 (78 bilionów) razy jaśniejsze, niż Neptun!
2) Gdybyśmy się znaleźli teraz (21.II.2013) przy Neptunie, to Słońce stamtąd byłoby wciąż jasne (-19,3 mag), ale wizualnie miast tarczy, widzielibyśmy je jako bardzo jasną „gwiazdę” o rozmiarze kątowym 1′.
Z „neptunowego” punktu widzenia, Słońce oraz prawie wszystkie planety znajdują się obecnie w granicach konstelacji Lwa — z wyjątkiem Urana, który na „neptunowym” niebie znajduje się obecnie w Bliźniętach.
Wszystkie planety są z Neptuna wizualnie niewidoczne lub ledwo widoczne. Wszystkie planety wewnętrzne znajdują się zbyt blisko Słońca, aby się dało je dostrzec wizualnie z Neptuna.
Największe planety Układu Słonecznego: Jowisz i Saturn, obserwowane z Neptuna znajdują się wprawdzie odpowiednio 9 i 14 stopni kątowych od Słońca, ale z uwagi na ich znaczne odległości od Neptuna: rzędu ok. 32 oraz 35 AU — mają tym samym dużo mniejsze jasności, niż gdy je obserwujemy z Ziemi — z Neptuna obecnie mają ok. +2 (Jowisz) i +4 mag (Saturn).
Uran wprawdzie znajduje się 40 stopni kątowych od Słońca, ale z uwagi na jego położenie na orbicie względem Neptuna, Uran ma obecnie fazę 38%, a i też całkiem sporą odległość (ok.18 AU) — zatem jego jasność wizualna to grubo poniżej +6 mag, a więc z Neptuna jego sąsiednia planeta byłaby obecnie wizualnie niewidoczna!
3) Wróćmy znów do Neptuna obserwowanego z Ziemi…
…choć tarcza samego Neptuna, obserwowana z Ziemi ma rozmiary kątowe zaledwie 2”, to rozmiar orbit jego księżyców, w niektórych przypadkach sięga wizualnie z Ziemi aż do około 1 stopnia kątowego (dwóch tarcz Słońca!).
Naturalne satelity Neptuna o najrozleglejszych orbitach to odpowiednio Psamathe (X) i Neso (XIII). Ich orbity są nie tylko najrozleglejsze w systemie tej planety, ale również wśród znanych tego typu obiektów w Układzie Słonecznym — ich średnie odległości to prawie 50 mln km. a apocentra ich orbit sięgają za to aż około 70 mln km!
Dla porównania apocentrum naszego Księżyca, to zaledwie około 0.4 mln km.
Rozmiary ich orbit oznaczają też powolne okresy obiegu tych odległych satelitów, tej również dla nas odległej planety: w przypadku Psamathe, okres obiegu to prawie 25 ziemskich lat, a w przypadku Neso to ponad 25 ziemskich lat — lub 0.15 „neptunowego” roku.
Oprac:
A.Karoń
P.S. do określenia położeń planet, wykorzystałem program „Voyager” 1.1 firmy Carina wersja na Amigę.
P.S.2 Dane źródłowe dotyczące satelitów Neptuna pochodzą ze str. S.S.Schepparda: http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/
Michał M.
172 lata — A pełen cykl zmian konfiguracji względem Słońca dla Urana obserwowanego z Neptuna (złączenie górne, elongacja wschodnia, złączenie dolne, elongacja zachodnia) trwa 172 ziemskie lata:)