W najbliższych dniach będą miały miejsce 3 wydarzenia związane ze Słońcem: we wtorek 17 czerwca będzie najwcześniejszy wschód Słońca (w Łodzi o godz. 4:23), w sobotę 21 czerwca będzie miało miejsce
W okolicach przesilenia letniego nie tylko dzień jest najdłuższy, a noc – najkrótsza, ale dodatkowo różnice w długości dnia między miejscami położonymi na różnych szerokościach geograficznych są największe. Np. w Polsce na Przylądku Rozewie Słońce wzejdzie o godzinie 4:08, zaś zajdzie o 21:27, zatem dzień będzie trwał 17 godzin i 19 minut. Natomiast w położonej w Bieszczadach miejscowości Wołosate w tym samym dniu Słońce wzejdzie o 4:24, zaś zajdzie o 20:36, zatem będzie przebywać nad horyzontem przez 16 godzin i 12 minut. Jak łatwo policzyć różnica w długości dnia między Rozewiem a Wołosatem wynosi godzinę i 7 minut. Bardziej na północ różnice są jeszcze większe.
Po zachodzie Słońca będzie dominował Księżyc, ale fazę pełni ma on już za sobą i dąży do III kwadry, przez którą przejdzie w czwartek 19 czerwca. Dlatego każdej kolejnej nocy jego blask będzie coraz mniejszy. Coraz krótszy również będzie czas, który minie od wschodu Księżyca do wschodu Słońca. Do wczesnego popołudnia można próbować dostrzec naturalnego satelitę Ziemi w ciągu dnia, co nie jest takie trudne, zwłaszcza, gdy faza jest nieco większa od 50%, mając na uwadze fakt, że w dniu, kiedy Księżyc będzie w III kwadrze, kąt Księżyc – Ziemia – Słońce będzie wynosił około 90°.
W ciągu najbliższych dni Księżyc będzie kierował się na północ, wędrując od gwiazdozbioru Koziorożca do gwiazdozbioru Barana. Niestety nie ma tam bardzo jasnych gwiazd (zwłaszcza w Wodniku i Rybach), a dodatkowo ich dostrzeżenie będzie utrudnione przez jasne tło nieba. Minionej już nocy można było obserwować minięcie przez Księżyc jasnej gwiazdy Dabih. O godzinie podanej na mapce Księżyc miał fazę 89%, a północny skraj jego tarczy minął gwiazdę Dabih w odległości 12 minut kątowych.
Dobę później tarcza Księżyca zmniejszy swoją fazę do 80%, a będzie świeciła już na tle gwiazdozbioru Wodnika. Około 7° od niego będą znajdowały się 3 dość jasne gwiazdy: Nashira i Deneb Algiedi z Koziorożca oraz Sad al Suud z Wodnika. Gwiazdy Koziorożca będą prawie dokładnie pod Srebrnym Globem, natomiast gwiazda Sad al Suud – na lewo i w górę od niego.
W następnych dniach Księżyc będzie przechodził przez gwiazdozbiory Wodnika i Ryb, gdzie nie ma jasnych gwiazd, dlatego kolejne ciekawe spotkanie naturalnego satelity Ziemi z innym ciałem niebiańskim będzie miało miejsce dopiero w sobotę 21 czerwca, kiedy Księży w fazie 36% minie Urana, który po przerwie związanej z przebywaniem blisko Słońca ponownie jest dostępny obserwacjom. Obecnie Uran świeci blaskiem +5,9 magnitudo i na jasnym tle nieba nie jest łatwy do wypatrzenia nawet przez teleskop. W sobotę sprawę ułatwi Księżyc, który już nie będzie świecił tak jasno, jak na początku tygodnia, a o godzinie podanej na mapce będzie znajdował się niewiele ponad 1° (dwie swoje średnice) od Urana. Zaznaczona we wstawce gwiazda HIP4655 ma jasność obserwowaną +6,1 magnitudo, a więc jest nieco słabsza od siódmej planety Układu Słonecznego.
Ostatniego poranka tego tygodnia Księżyc będzie już bardzo cienki, jego faza w tym momencie to tylko 26%, a wzejdzie on 3 godziny przed Słońcem. Mimo tego, ze względu na niekorzystne nachylenie
Animacja pokazuje położenie Wenus i Księżyca w trzecim tygodniu czerwca 2014 roku (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Animację wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
Pod koniec tygodnia Księżyc zbliży się do planety Wenus, która już od dłuższego czasu porusza się w lewo, prawie równolegle do widnokręgu. W niedzielę 22 czerwca, na godzinę przed świtem (na tę godzinę wykonane są mapki animacji) Księżyc będzie się znajdował niecałe 30° na prawo i w górę od Wenus. Druga planeta od Słońca przejdzie w najbliższych dniach na południe od Plejad. W niedzielę 22 czerwca znaną gromadę gwiazd będzie dzieliło od Wenus około 6°. Zatem powinny się one mieścić razem w polu widzenia lornetki, co ułatwi także odnalezienie Plejad, które – ze względu na jasne tło nieba – mogą być trudne do dostrzeżenia gołym okiem.
Druga planeta od Słońca o tej porze znajduje się na wysokości niecałych 5° nad horyzontem ENE, gdzie świeci z jasnością -3,9 wielkości gwiazdowej. Przez teleskopy można próbować dostrzec tarczę planety, jednak nie będzie to bardzo atrakcyjny widok, ponieważ ma ona średnicę zaledwie 12″ i fazę 83%.
Animacja pokazuje położenie Jowisza w trzecim tygodniu czerwca 2014 roku (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Animację wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (
Na wieczornym niebie już przez ostatnie kilkanaście dni będzie można dostrzec Jowisza, który za nieco ponad miesiąc (dokładnie 24 lipca) złączy się ze Słońcem, przechodząc niecałe pół stopnia na północ od niego. W poniedziałek 16 czerwca, godzinę po zmierzchu, Jowisz będzie się znajdował na wysokości 5° nad horyzontem WNW i każdego kolejnego dnia będzie się do tego horyzontu zbliżał. Jasne tło nieba i niskie położenie nad widnokręgiem w zasadzie uniemożliwi obserwacje jakichś szczegółów na jowiszowej tarczy, a także jego księżyców galileuszowych. Mimo tego, że jego jasność jest znaczna: -1,8 wielkości gwiazdowej. Jednak wystarczy ona tylko do odnotowania obecności największej planety Układu Słonecznego na wieczornym niebie. Około 6° w prawo i w górę od Jowisza będzie znajdował się Polluks, a 4° dalej – Kastor, czyli dwie najjaśniejsze gwiazdy Bliźniąt.
Mapka pokazuje położenie planet Mars i Saturn oraz planetoid (1) Ceres i (4) Westa w trzecim tygodniu czerwca 2014 roku (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Mapkę wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
Mars nabiera rozpędu w swoim ruchu po niebie i powoli zbliża się do gwiazdy θ Vir oraz do Saturna. W niedzielę 22 czerwca odległość Marsa od θ Vir będzie wynosiła niecałe 4°, zaś od Saturna – 32°. Jednocześnie Mars oddali się od Porrimy na odległość prawie 6°. W tym tygodniu jasność Czerwonej Planety spadnie o kolejne 0,1 wielkości gwiazdowej do -0,1 magnitudo, jej tarcza zmniejszy się do 10″ i będzie miała fazę 88%.
Saturn wciąż porusza się ruchem wstecznym i pod koniec tygodnia zbliży się do gwiazdy Zuben Elgenubi na odległość mniejszą, niż 3° i jednocześnie zbliży się do linii łączącej Zuben Elgenubi z Zuben Eschamali na odległość 48'. W tym tygodniu jasność Saturna zmniejszy się do +0,3 wielkości gwiazdowej, a jego tarcza będzie miała średnicę 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem wschodnia, przypada w sobotę 21 czerwca.
Dwie najjaśniejsze planetoidy na naszym niebie, czyli (4) Westa oraz (1) Ceres przetną linię łączącą gwiazdę Heze (ζ Vir) z gwiazdą Auva (δ Vir) i przejdą na południe od niej. Obie planetoidy zbliżają się do siebie, pod koniec tygodnia odległość między nimi będzie już mniejsza, niż 1°. Obie planetoidy oddalają się od Ziemi i ich jasność spada. W tym tygodniu Westa będzie świeciła z jasnością +6 magnitudo, zaś Ceres – z jasnością +7,2 wielkości gwiazdowej.
W ich odnalezieniu pomóc może mapka wykonana w programie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy/nocny-obserwator/). Zaznaczone na mapce gwiazdy, z którymi można porównywać jasności planetoid to: τ Vir – jasność +4,2 mag, 92 Vir – jasność +5,9 mag, 84 Vir – jasność +5,4 mag, 78 Vir – jasność +4,9 mag, 64 Vir – jasność +5,9 mag.
