Po raz pierwszy astronomowie przeanalizowali skład atmosfery egzoplanety typu nazwanego jako Super-Ziemie. Używając danych zgromadzonych przez teleskop Hubble'a i nowych technik analizy odkryto, że atmosfera 55 Cancri e nie wykazuje żadnych śladów pary wodnej. Wyniki wskazują na to, że składa się ona głównie z wodoru i helu.

Międzynarodowy zespół, prowadzony przez naukowców z University College London (UCL) obserwował bliską egzoplanetę 55 Cancri e, Super-Ziemię o masie rzędu 8 mas Ziemi. Zlokalizowana jest w systemie planetarnym 55 Cancri, około 40 lat świetlnych od Ziemi.

Na podstawie obserwacji dokonanych przez Wide Field Camera 3 (WFC3), znajdującej się w Teleskopie Hubble’a, naukowcy byli w stanie przeanalizować skład atmosfery egzoplanety.

Po raz pierwszy byliśmy w stanie znaleźć widmowy odcisk palca, który pokazuje gazy zawarte w atmosferze Super-Ziemi. Obserwacje atmosfery 55 Canri e sugerują, że planecie udało się przechwycić znaczną ilość wodoru i helu z obłoku, z którego pierwotnie się uformowała.

Super Ziemie, jak 55 Cancri e, są uważane za rodzaj typowych egzoplanet w naszej galaktyce. Nazwa pasuje do nich idealnie, ponieważ pod względem masy są większe niż Ziemia, ale z drugiej strony dużo mniejsze niż gazowi giganci z Układu Słonecznego.

Nie był to pierwszy raz, gdy instrument WFC3 został użyty do badania Super Ziemi. Do tej pory już dwa razy (nieskutecznie) próbowano znaleźć cechy widmowe.

Jednakże 55 Cancri e nie jest taka zupełnie przeciętna. Jej indywidualność wyraża się w odległości od swojej gwiazdy, a co za tym idzie, w czasie obiegu wokół niej i temperaturze na jej powierzchni. Orbituje ona bardzo blisko swojej gwiazdy – rok trwa tam 18 godzin, a temperatura wynosi około 2000°C. Mała odległość planety od gwiazdy pozwoliła na zebranie informacji na jej temat podczas tranzytu przed gwiazdą.

Obserwacje zostały wykonane poprzez skanowanie całej gwiazdy, w celu stworzenia szeregu widm. Dzięki przepuszczeniu danych przez nowe oprogramowanie byliśmy w stanie odseparować widmo 55 Cancri e ukryte w widmie słonecznym.

Ten wynik daje pierwszy wgląd w atmosferę Super-Ziemi. Mamy teraz kilka wskazówek jaka planeta jest obecnie, w jaki sposób mogła się uformować i ewoluować. Ma to ważne konsekwencje dla 55 Cancri e i innych Super-Ziemi.

Co ciekawe, dane zawierają również ślad cyjanowodoru, który jest markerem dla atmosfer bogatych w węgiel. Taka ilość cyjanowodoru wskazywałaby na atmosferę z bardzo wysokim stosunkiem węgla do tlenu.

Jeśli obecność cyjanowodoru i innych cząsteczek zostanie potwierdzona za kilka lat przez teleskopy podczerwone nowej generacji, to potwierdzi to teorię, że ta planeta faktycznie jest bogata w węgiel i jest bardzo egzotycznym miejscem.

Ten film pokazuje wizję artystyczną Super-Ziemi 55 Cancri e przechodzącej przed jej macierzystą gwiazdą. Podczas takich tranzytów astronomowie byli w stanie zebrać informacje o atmosferze egzoplanety.

https://www.youtube.com/watch?v=bUKpxYisg4c

Autor

Avatar photo
Tobiasz Wojnar

Student Informatyki na Politechnice Wrocławskiej. Członek Klubu Astronomicznego Almukantarat oraz prezes koła naukowego PWr Aerospace