Od zarania ludzkości, podnosiliśmy głowę w niebo i rozmyślaliśmy o inspirujących tajemnicach Wszechświata. Na początku wyjaśnialiśmy nasze elementarne obserwacje nieba poprzez mity i przesądy. Potem, kiedy staliśmy się społeczeństwem kierowanym przez naukę, dowiedzieliśmy się, że kosmos nie mógłby zostać wyjaśniony przez opowieści. Obserwacja i teoria przyniosły świadomość, że zajmujemy planetę krążącą wokół jakiejś gwiazdy – jednej spośród niezliczonych miliardów innych – w galaktyce spiralnej w niezbyt szczególnym regionie.

Szereg anten ALMA znajduje się na płaskowyżu Chajnantor, położonym na wysokości 5000 metrów w Chilijskich Andach.

Chociaż dopiero zaczynamy naszą epicką misję, by zrozumieć prawdziwą naturę przestrzeni, czasu, energii i materii, ludzkość przeszła długą drogę od czasu wynalezienia teleskopu i fundamentalnego zrozumienia, że grawitacja dyktuje ruchem planet tak samo, jak dyktuje losem Wszechświata. Mamy teraz potężne zderzacze cząstek, które pociągają podstawowymi nićmi struktury materii i czasoprzestrzeni. Skierowaliśmy także “oczy” naszej planety ku najbardziej odległym strukturom we Wszechświecie.

“Oczy” Ziemi znajdują się w Chile, gdzie grupa zaawansowanych teleskopów ciągle jest w pracy. Zarządzane przez Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), we współpracy z 16 państwami członkowskimi, do ESO w Chile należą Paranal Observatory oraz Obserwatorium La Silla. ESO jest także partnerem w niesamowitym Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), który został otwarty w 2013 roku. ALMA jest największym i najpotężniejszym obserwatorium na naszej planecie.

Widok z lotu ptaka na Very Large Telescope (VLT) w Obserwatorium Paranal.

Od momentu uroczystego otwarcia do dyspozycji naukowców gotowych jest 66 teleskopów, rozstawionych na obszarze do 16 km na pustyni Atacama. ALMA jest najsilniejszym teleskopem do obserwacji chłodnego Wszechświata – gazu molekularnego i pyłu, a także promieniowania reliktowego z Wielkiego Wybuchu. ALMA bada podstawowy budulec gwiazd, układów planetarnych, galaktyk i życia. Dostarczając naukowcom szczegółowych obrazów gwiazd i planet rodzących się w obłokach gazu niedaleko naszego Układu Słonecznego oraz wykrywając odległe galaktyki formujące się na krańcach obserwowalnego Wszechświata, które widzimy takimi jakimi były miliardy lat temu, pozwala astronomom odpowiedzieć na niektóre z najgłębszych pytań na temat naszych kosmicznych korzeni.

Autor

Avatar photo
Julia Liszniańska

Była redaktor naczelna AstroNETu i członek Klubu Astronomicznego Almukantarat. Studentka informatyki na Politechnice Wrocławskiej. Stypendystka m.in. programów: TopMinds organizowanego przez Polsko-Amerykańską Komisję Fulbrighta, Microsoft Career Club oraz G4G Nokia.