W ramach przygotowań na zbliżające się przybycie należącej do NASA sondy Juno, astronomowie użyli należącego do ESO teleskopu VLT w celu uzyskania nowych spektakularnych zdjęć Jowisza w podczerwieni. Jest to element kampanii uzyskania wysokiej rozdzielczości map tej olbrzymiej planety. Obserwacje są wstępem do badań, które będzie prowadzić Juno w nadchodzących miesiącach, pomagając astronomom lepiej zrozumieć gazowego olbrzyma przed spotkaniem z sondą Juno.
W ramach przygotowań do zbliżającego się przybycia statku kosmicznego NASA Juno w lipcu 2016 roku astronomowie wykorzystali ESO Very Large Telescope w celu uzyskania nowych spektakularnych obrazów Jowisza w podczerwieni za pomocą instrumentu VISIR. Są one częścią kampanii mającej na celu stworzenie wysokiej rozdzielczości map tej gigantycznej planety, aby informować o działaniach podjętych przez Juno w ciągu następnych miesięcy, pomagając astronomom lepiej zrozumieć gazowego giganta.
Fałszywy kolor zdjęcia został stworzony przez wybór i połączenie najlepszych zdjęć uzyskanych z wielu krótkich ekspozycji VISIR przy długości fali 5 mikrometrów.
Zespół, którym kieruje Leigh Fletcher z University of Leicester w Wielkiej Brytanii, zaprezentował nowe zdjęcia Jowisza. Nastąpiło to podczas National Astronomy Meeting, brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego, odbywającego się w Nottingham. Zdjęcia uzyskano za pomocą instrumentu VISIR pracującego na należącym do ESO teleskopie VLT. Są one częścią wysiłków skupionych na polepszeniu zrozumienia atmosfery Jowisza przed przybyciem w lipcu tego roku należącej do NASA sondy kosmicznej Juno.
W kampanię zaangażowanych jest kilka teleskopów pracujących na Hawajach i w Chile, a także miłośnicy astronomii na całym świecie. Mapy nie tylko dają wgląd w widok planety, ale także ukazują w jaki sposób atmosfera Jowisza przemieszcza się i zmienia w trakcie miesięcy poprzedzających przybycie Juno.
Fałszywe kolory na zdjęciach wykonanych dzięki obserwacjom VLT w lutym i marcu 2016 roku pokazują dwa różne oblicza Jowisza. Bardziej niebieskie obszary są zimne i bezchmurne, pomarańczowe obszary są ciepłe i zachmurzone, bezbarwne jasne regiony są ciepłe i bezchmurne, a ciemne obszary są zimne i zachmurzone. Wzór fali na Pasie Równikowym Północnym przedstawiony jest na pomarańczowo.
Pogląd ten został stworzony dzięki zdjęciom VLT/VISIR w podczerwieni wykonanym w lutym 2016 (po lewej) oraz w marcu 2016 (po prawej). Pomarańczowe zdjęcia uzyskano w długości gali 10,7 mikrometrów i podkreślają różne temperatury i obecność amoniaku. Niebieskie zdjęcia uzyskano w długości fali 8,6 mikrometrów i podkreślają różnice w zachmurzeniu.
Sonda Juno została wystrzelona w 2011 roku i przebyła prawie 3 miliardy kilometrów, aby dotrzeć do systemu Jowisza. Sonda może zbierać dane bez efektów ograniczających teleskopy naziemne, mając więc to na uwadze, zaskakujące może wydawać się, że naziemna kampania jest uważana za tak istotną.
Leigh Fletcher w następujący sposób opisuje znaczenie badań dla przygotowań do przybycia Juno: „Mapy te pomogą ustalić zakres tego, czego świadkiem będzie Juno w nadchodzących miesiącach. Obserwacje na różnych długościach fali pozwalają nam połączyć razem trójwymiarowy obraz tego, w jaki sposób energia i materia są transportowane w górę poprzez atmosferę.”
Uzyskanie ostrych obrazów z Ziemi poprzez nieustannie przemieszczającą się atmosferę jest jednym z największych wyzwań, z którymi muszą się mierzyć teleskopy naziemne. Wgląd na turbulentną atmosferę Jowisza, pofalowaną chłodniejszymi chmurami gazu, był możliwy dzięki technice znanej jako „lucky imaging”. Za pomocą instrumentu VISIR wykonano sekwencję bardzo krótkich ekspozycji, uzyskując tysiące pojedynczych klatek. Wybierane są szczęśliwe klatki, na których obraz jest najmniej zaburzony przez turbulencje ziemskiej atmosfery, a pozostałe odrzuca się. Wybrane klatki są następnie wyrównywane i łączone, aby uzyskać końcowy obraz świetnej jakości, taki jak zaprezentowany tutaj.
Pogląd ten porównuje obrazowanie Jowisza przez VISIR w podczerwieni (po lewej) i bardzo ostrego zdjęcia wykonanego przez amatora w świetle widzialnym w tym samym czasie (po prawej).
Glenn Orton, kierujący kampanią naziemną wspierającą misję Juno, wyjaśnia dlaczego obserwacje przygotowawcze z Ziemi są tak cenne: „Połączone wysiłki międzynarodowego zespołu astronomów zawodowych i miłośników astronomii dostarczyły nam niesamowicie bogatego zbioru danych w okresie ostatnich ośmiu miesięcy. Razem z nowymi wynikami z Juno, zestaw danych z VISIR pozwoli badaczom na scharakteryzowanie globalnej struktury termicznej Jowisza, pokrywy chmur i rozmieszczenia pierwiastków gazowych.”
Aby misja Juno mogła ukazać potężnego Jowisza i przynieść nowe oczekiwane wyniki, drogę do tego utorowały wysiłki wykonane tutaj na Ziemi.
