Radha Gobinda Chandra był astronomem, którego dzisiaj określilibyśmy jako amatora – nie posiadał on wykształcenia w tej dziedzinie, ani w naukach pokrewnych, ale fascynowało go niebo, które obserwował. Chandra zasłynął jako jeden z największych obserwatorów gwiazd zmiennych. Uważa się, że zaobserwował ich ponad 49700.

Chandra urodził się w 1878 r. w wiosce na terenie obecnego Bangladeszu. Jego zainteresowanie astronomią zaszczepiła w nim babcia – Sarada Sundari Dhar, która słynęła w tamtejszym rejonie z tego, że potrafiła rozpoznać i nazwać część gwiazdozbiorów, gwiazdy oraz planety. Jednak największy wpływ na Chandrę wywarła lektura eseju „Jak duży jest Wszechświat”. Wkrótce przekonał się, że jest w stanie więcej osiągnąć w astronomii obserwacyjnej, niż w teoretycznej, która wymagała zastosowania pojęć z matematyki wyższej oraz fizyki – wiedzy, której Chandra nie posiadał.

Jessore.info

Radha Gobinda Chandra przy teleskopie.

Początkowo Chandra skupił się na obserwacjach komet. Początkowo w tym celu używał 3-calowego teleskopu, a później 6,25-calowego. Jedną z ważniejszych obserwacji było zauważenie za pomocą lornetki komety Halleya, gdy ta była widoczna w 1910 r., a także komety Enckego w 1928 r., która charakteryzuje się najkrótszym okresem spośród komet krótkookresowych.

Najbardziej wartościowymi obserwacjami Chandry były obserwacje gwiazd zmiennych, które poprawiły czasową kompletność danych, dzięki temu, że obserwował on z długości geograficznej, dużo większej niż większość astronomów. Chandra odkrył też gwiazdę nową – „Nova Aquila-3”. Artykuł na ten temat opublikował w magazynie „Probashi”. Niestety raport do Edwarda Pickeringa o odkryciu wysłał dopiero po sześciu miesiącach, przez co stracił pierwszeństwo przy odkryciu. Za odkrywcę zmienności nowej uważa się Dysona, który zauważył ją niecały tydzień po tym, gdy odkrył ją Chandra. Mimo że list do Pickeringa dotarł zbyt późno, był on pod wrażeniem pracy hinduskiego astronoma. Amerykanin wysłał Chandrze książki oraz atlas nieba, które później zostały przekazane wraz z 3-calowym teleskopem do szkoły w okolicy miejsca zamieszkania Chandry. Radha Gobinda Chandra został także honorowym członkiem AAVSO (American Association of Variable Star Observers) – organizacji, która zrzesza obserwatorów gwiazd zmiennych na całym świecie.

Autor

Avatar photo
Anna Wizerkaniuk

Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Elektronika na Politechnice Wrocławskiej, członek Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat, miłośniczka astronomii i książek