Lata 40. i 50. ubiegłego wieku nie były zbyt życzliwe dla kobiet, które pragnęły kariery naukowca. Odradzano to każdej przedstawicielce płci pięknej, między innymi także Nancy Roman, która jeszcze w szkole usłyszała, że żadna młoda dama nie wybrałaby matematyki zamiast kolejnego roku nauki łaciny.
Nancy Roman spotykała się z przeciwnościami praktycznie na każdym etapie nauki. Choć cały czas miała wsparcie rodziców, to przez nauczycieli została zachęcona do kontynuowania nauki astronomii dopiero na studiach magisterskich w Swarthmore College. Niestety, kiedy pisała doktorat na Uniwersytecie w Chicago, znowu pojawiły się problemy. Promotor nie rozmawiał z nią przez pół roku, a władze wydziału chciały przekonać ją, by opuściła uczelnię bez ukończenia studiów doktoranckich. Za to miała dostać pracę nauczyciela. Nancy Roman nie poddała się, pozostała na uniwersytecie i w końcu została profesorem asystentem w Chicago, gdzie przez parę lat pracowała w Obserwatorium Yerkes. Potem przeniosła się do Naval Research Laboratory, gdzie zajęła się radioastronomią.
Kiedy w 1958 roku powstała Amerykańska Agencja Kosmiczna, poszukiwano osoby, która podjęłaby się stworzenia programu astronomicznego dla NASA. Sama Nancy Roman stwierdziła, że przygotowanie planu było wyzwaniem, którego nie mogła odrzucić. Przecież program badań NASA mógł wpłynąć na wytyczenie nowych trendów badawczych w astronomii na następne 50 lat. Po 3 latach prac została pierwszym szefem Astronomii w Biurze Nauk Kosmicznych, a także pierwszą kobietą w NASA, która objęła stanowisko kierownicze.
Nancy Roman w Centrum Lotów Kosmicznych im. Goddarda.
Nancy Roman pracowała w NASA przez 21 lat. W tym czasie pracowała nad wieloma misjami kosmicznymi. Były to m.in. trzy satelity Orbiting Solar Observatory (Orbitalne Obserwatorium Słońca), które badały Słońce w zakresie światła ultrafioletowego i promieniowania rentgenowskiego, a także urządzenia z serii Orbiting Astronomical Observatory (Orbitalne Obserwatorium Astronomiczne), wyniesione w przestrzeń kosmiczną w latach 1966-72. Doktor Roman zaplanowała również wiele eksperymentów, które zostały przeprowadzone podczas misji Mercury, Gemini, Apollo oraz Skylab.
Jednak do jej największych osiągnięć w agencji kosmicznej, można zaliczyć przygotowanie projektu misji Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz doprowadzenia go do skutku. Choć sam pomysł należy do Lymana Spitzera, to właśnie Roman, wraz z zebranym przez siebie zespołem astronomów, przygotowali projekt urządzenia, który mógłby zebrać wszystkie pożądane dane. Pomysł był rozwijany już w latach 60., ale dopiero dzięki zebranemu doświadczeniu zarówno przy misjach załogowych, jak i bezzałogowych mógł zostać zrealizowany. W 1990 r. na orbitę został wyniesiony teleskop imienia Edwina Hubble’a, który do chwili obecnej obserwuje różne zakamarki przestrzeni kosmicznej. A Nancy Roman, ze względu na uparte dążenie do zrealizowania projektu, zyskała przydomek „Matka Hubble’a”.
Nancy Roman z modelem Kosmicznego Teleskopu Hubble’a.
