Księżyc jest już po pełni i dąży do ostatniej kwadry, przenosząc się na niebo poranne. Stąd w najbliższych dniach jest blask stopniowo się zmniejszy i przestanie przeszkadzać w obserwacjach innych ciał niebieskich. Po drodze do ostatniej kwadry Srebrny Glob przejdzie od gwiazdozbioru Skorpiona, poprzez Wężownika i Strzelca do Koziorożca, mijając obie widoczne nad ranem planety, najpierw Jowisza, a potem Saturna. Wieczorem można jeszcze obserwować Marsa, wciąż wędrującego przez gwiazdozbiór Byka.

 

 

Mapka pokazuje położenie Marsa w czwartym tygodniu kwietnia 2019 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

 

Po przejściu Księżyca na niebo poranne z ciał Układu Słonecznego niewiele po zmierzchu widoczna jest tylko planeta Mars. Godzinę po zachodzie Słońca wznosi się ona na wysokości prawie 25° nad zachodnią częścią nieboskłonu i powoli zniża się, dążąc do koniunkcji ze Słońcem na początku września. Obecnie Mars zachodzi około północy. Przed końcem tygodnia Mars przetnie linię, łączącą dwie najjaśniejsze gwiazdy Byka, czyli Aldebarana z El Nath, zbliżając się do drugiej z wymienionych gwiazd na 6°. Jasności Marsa i El Nath będą bardzo podobne do siebie, wynosząc około +1,6 magnitudo. Bez problemu oba ciała da się za to odróżnić dzięki kolorom. Mars jest rdzawopomarańczowy, zaś El Nath – biało-niebieska.

 

 

Mapka pokazuje położenie Księżyca i planet JowiszSaturn w czwartym tygodniu kwietnia 2019 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

 

Planeta Mars znika za widnokręgiem, gdy po przeciwnej stronie nieba na początku tygodnia pokazuje się Księżyc. W nocy z niedzieli 21 kwietnia na poniedziałek 22 kwietnia Srebrny Glob odwiedzał gwiazdozbiór Skorpiona, prezentując tarczę, oświetloną w 91% i zajmując pozycję kilka stopni na północny wschód od charakterystycznego łuku gwiazd w północno-zachodniej części Skorpiona.

W nocy z poniedziałku 22 kwietnia na wtorek 23 kwietnia i następnej Srebrny Glob spędzi w towarzystwie Jowisza. Pierwszej z wymienionych nocy faza Księżyca spadnie do 85% i zbliży się on do Jowisza na 5°, natomiast kolejnej pokaże się w fazie 76% prawie 8° na wschód od Jowisza. Sam Jowisz do końca przekroczy -2,4 magnitudo, zaś średnica jego tarczy — 43″. Coraz łatwiejsze staje się dostrzeżenie charakterystycznych pasów na tarczy planety.

W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):

  • 22 kwietnia, godz. 23:21 – przejście Kallisto 5″ na południe od brzegu tarczy Jowisza,
  • 23 kwietnia, godz. 0:17 – od wschodu Jowisza Europa na tarczy planety (w I ćwiartce),
  • 23 kwietnia, godz. 0:20 – minięcie się Ganimedesa (N) i Io w odległości 20″, 56″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
  • 23 kwietnia, godz. 0:44 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
  • 23 kwietnia, godz. 1:40 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
  • 23 kwietnia, godz. 3:41 – minięcie się Ganimedesa (N) i Kallisto w odległości 40″, 23″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
  • 23 kwietnia, godz. 4:04 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
  • 24 kwietnia, godz. 0:41 – minięcie się Ganimedesa (N) i Europy w odległości 17″, 172″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
  • 25 kwietnia, godz. 3:07 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 10″, 99″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
  • 27 kwietnia, godz. 2:26 – minięcie się Io (N) i Ganimedesa w odległości 21″, 45″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
  • 27 kwietnia, godz. 4:02 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
  • 27 kwietnia, godz. 5:00 – wejście Io na tarczę Jowisza,
  • 28 kwietnia, godz. 1:14 – Io chowa się w cień Jowisza, 17″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
  • 28 kwietnia, godz. 4:20 – Europa chowa się w cień Jowisza, 27″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
  • 28 kwietnia, godz. 4:22 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 28 kwietnia, godz. 23:52 – od wschodu Jowisza Io i jej cień na tarczy planety (Io w IV ćwiartce, jej cień – W I),
  • 29 kwietnia, godz. 0:44 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
  • 29 kwietnia, godz. 1:38 – zejście Io z tarczy Jowisza.

 

 

Po minięciu największej planety Układu Słonecznego Księżyc powędruje w kierunku drugiego co do wielkości Saturna, znajdującego się ponad 26° od Jowisza. W czwartek 25 kwietnia naturalny satelita Ziemi dotrze do wschodnich obszarów gwiazdozbioru Strzelca, tuż na południe od charakterystycznego łuku gwiazd głównej figury Strzelca. Jego faza spadnie tej nocy do 68%. 3,5 stopnia na południe od Księżyca znajdzie się gwiazda Nunki, najjaśniejsza gwiazda w tej części konstelacji, zaś 2,5 stopnia dalej, lecz na wschód — planeta Saturn. Dobę później jeszcze chudszy Księżyc, w fazie 58%, zbliży się mocno do granicy Strzelca z Koziorożcem. Saturn znajdzie się po jego prawej stronie, w podobnej odległości, co poprzedniej nocy.

Dwa ostatnie dni tygodnia Księżyc ma zarezerwowane na odwiedziny Koziorożca, przyjmując już kształt sierpa. W sobotni poranek jego tarcza pokaże fazę 49% (dokładnie ostatnia kwadra przypada o godzinie 0:18 naszego czasu, kilka godzin przez wschodem Księżyca), a w odległościach odpowiednio 8 i 10° na godzinie 1 względem Księżyca pokażą się dwie jasne gwiazdy Koziorożca, Dabih i Algedi. W niedzielę sierp Księżyca zwęzi się o kolejne 10%, do 39%. Tuż na lewo od niego znajdą się dwie jasne gwiazdy ze wschodniej części Konstelacji, czyli Nashira (bliżej) i Deneb Algiedi (dalej).

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher