O obiekcie:
M44 to gromada otwarta, która ze względu na charakterystyczny kształt jest znana pod nazwą Żłóbek lub gromada Ul. Znajduje się 577 lat świetlnych od Ziemi, co czyni ją jedną z najbliższych nam gromad. Jest to również jeden z najjaśniejszych obiektów katalogu Messiera. Zawiera co najmniej 1000 gwiazd, wśród których znaleziono 5 czerwonych gigantów i 11 białych karłów. Jak wiele innych gromad, M44 również skupia w centrum najcięższe i najjaśniejsze gwiazdy, a pozostałe otaczają je bladym pierścieniem.
W 2012 roku naukowcy odkryli dwie planety orbitujące dookoła dwóch różnych gwiazd we wnętrzu M44. Były to pierwsze planety okrążające gwiazdy podobne do Słońca, które udało nam się odnaleźć. Obydwie są gorącymi jowiszami, gazowymi olbrzymami krążącymi bardzo blisko macierzystych gwiazd.
Credit: CoconutScienceLab
Choć Charles Messier dodał ją do katalogu w marcu 1769 roku, historia gromady Żłóbek sięga o wiele dalej w przeszłość. 260 lat przed naszą erą została wspomniana w poemacie o tematyce astronomicznej pióra greckiego filozofa Aratusa. Poemat ten nosił tytuł „Fenomena” i zawierał instrukcję, jak znaleźć gromadę na nocnym niebie oraz prognozy pogody, uzależnione od jej widoczności. Zarówno Grecy jak i Rzymianie opisywali M44 jako żłób, z którego jedzą dwa osły. Zwierzętami były gwiazdy Asellus Borealis (γ Cnc) i Asellus Australis (δ Cnc), których łacińskie nazwy oznaczają dosłownie północnego i południowego osła. Są to osły szczególne, bo zgodnie z mitologią właśnie one towarzyszyły Dionizosowi w bitwie z Tytanami i swoim rykiem wzbudziły strach w szeregach wroga, umożliwiając bogom zwycięstwo. Zostały za to w nagrodę umieszczone na niebie wraz ze żłobem, z którego mogą jeść.
Gromada otwarta „Żłóbek”. W górnej i dolnej części zdjęcia gwiazdy Asellus Borealis i Asellus Australis – Północny i Połuniowy Osioł.
W 1609 roku Galileo Galilei, obserwując M44 za pomocą teleskopu, wyodrębnił z niej około 40 gwiazd. Sto sześćdziesiąt lat później Messier opisał ją w swoim katalogu, a w 1831 William Henry Smith uzupełnił jego opis informacjami uzyskanymi dzięki użyciu lepszego teleskopu.
Podstawowe informacje:
- Typ obiektu: Gromada otwarta
- Numer w katalogu NGC: NGC 2632
- Jasność: 3,7
- Gwiazdozbiór: Rak
- Rektascensja: 8h 14,4min
- Deklinacja: 19o59ʹ
- Rozmiar kątowy: 95ʹ
Jak i kiedy obserwować:
Najłatwiej znaleźć M44 w połowie linii między gwiazdami Polluks (β Gem) i Regulus (α Leo), bądź między parą gwiazd reprezentujących osły: Asellus Australis (δ Cnc) i Asellus Borealis (γ Cnc). Można ją zobaczyć gołym okiem, ale jedynie jako bladą mgiełkę. M44 najlepiej obserwować za pomocą lornetek i małych teleskopów; ze względu na swój rozmiar nie zmieści się cała w polu widzenia tych większych. Właściwy czas na obserwacje to okres od lutego do maja, kiedy gwiazdozbiór Raka jest dobrze widoczny z północnej półkuli.
Położenie M44 na niebie
