Zdjęcie w tle: ESA/Hubble i NASA, za zgodą Det58

O obiekcie:

Obiekt zapisany w katalogu Messiera jako 61 z kolei to galaktyka spiralna z poprzeczką. Charles Messier zaobserwował ją 5 maja 1779 roku, lecz początkowo pomylił ją z obecną wówczas na niebie kometą Bodego. Jest częścią Gromady w Pannie i znajduje się w jej południowym fragmencie. Jej rozmiar to około 100 000 lat świetlnych, czyli mniej więcej tyle, co Droga Mleczna, czyni ją jedną z większych galaktyk w tej gromadzie. Należy do ciemniejszej części obiektów Messiera, bo jej jasność to 10,18 mag. Jest ona galaktyką gwiazdotwórczą i posiada aktywne jądro, w którym najpewniej znajduje się supermasywna czarna dziura o masie około 5 milionów mas Słońca. Aktywność gwiazdotwórcza jest najpewniej powiązana z interakcjami z galaktykami satelitarnymi – NGC 4292 i NGC 4303B.

M61 jest charakterystycznym obiektem z co najmniej kilku powodów. Po pierwsze pomimo swojego sędziwego wieku, co możemy stwierdzić przez to, że wykształciła się w niej poprzeczka, nie posiada deficytu neutralnego wodoru. Wręcz przeciwnie, jest w niego bardzo obfita, co jest dziwne, gdyż jest częścią gęstego w galaktyki obszaru. Do tego jest ustawiona praktycznie prostopadle do nas, co pozwala nam dokładnie badać jej strukturę i dowiedzieć się więcej o naszej własnej Galaktyce. Po trzecie jest bardzo aktywna jeśli chodzi o supernowe. Zaobserwowano ich 7, co plasuje ją na najwyższym stopniu podium wśród obiektów Messiera.

Zbliżenie na strukturę M61. Na tym zdjęciu wyraźnie widać bardzo jasne jądro oraz obecność poprzeczki.

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: galaktyka spiralna
  • Numer w katalogu NGC: 4303
  • Jasność: 10,18
  • Gwiazdozbiór: Panna
  • Deklinacja: 4°28’25”
  • Rektascensja: 12h 21m 54,9s
  • Rozmiar kątowy: 6’30” x 5’48”

Jak obserwować:

Ze względu na jej jasność do obserwacji trzeba użyć teleskopu. Małe teleskopy ukażą jasny obłok, 10″ i 12″ przyrządy pozwolą nam już zobaczyć jasne jądro i ramiona. Najlepszym czasem na obserwację jest wiosna. Obiekt można znaleźć, wykorzystując wiele okolicznych gwiazd, na przykład Denebolę i Spikę.

Autor

Paweł Sieczak