Zdjęcie w tle: NASA, ESA, Hubble Heritage (STScI/AURA)-ESA/Hubble Collaboration

O obiekcie:

M66 jest galaktyką spiralną, która wraz z M65 i NGC 3628 tworzy Tryplet w Lwie, którego jest najjaśniejszą i najcięższą członkinią. Jej średnica jest równa 95 000 lat świetlnych, a znajduje się ledwie 200 000 lat świetlnych od swojej towarzyszki M65. To na nią najmocniejszy wpływ miały pozostałe obiekty z grupy, zwłaszcza NGC 3628, Galaktyka Hamburger, która minęła ją bardzo blisko około miliarda lat temu. Przez to zdarzenie, M66 posiada kilka ciekawych cech, takich jak: duża koncentracja materiału w centrum, asymetryczne ramiona spiralne, zdające się wychylać poza płaszczyznę obrotu. Brakuje jednej dużej chmury neutralnego wodoru, a przez to regiony pyłu mieszają się z obszarami gwiazdotwórczymi.

M66. Na zdjęciu widać ładnie wykształcony, spiralny kształt, a także wyraźne jądro.

Od roku 1973 zaobserwowano w niej cztery supernowe: SN 1973R,  SN 1989B, SN 1997bs i SN 2009hd. Obserwacje w falach rentgenowskich pozwalają wnioskować, że posiada ona wiele czarnych dziur, w tym supermasywną w centrum. Obserwacje tego obiektu sugerują, że czarne dziury mogą być bardziej powszechne we Wszechświecie, niż wcześniej sądzono.

Zdjęcie kompozytowe, złożone z pasma optycznego i podczerwieni oraz w promieniowaniu X (niebieski). Widać tutaj wiele mocnych źródeł, z których większość to najpewniej aktywne czarne dziury.

M66 jest jednym z osobistych odkryć Messiera. Wraz z towarzyszką M65 wpisał je obydwie do Katalogu 1 marca 1780 roku. Galaktyka Hamburger pozostała niezauważona aż do 1784 roku, gdy znalazł ją William Herschel, korzystający ze znacznie większego teleskopu.

Zbliżenie na M66. Widać na nim nieregularność kształtu ramion spiralnych.

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: galaktyka spiralna
  • Numer w katalogu NGC: 3627
  • Jasność: 8,9m
  • Gwiazdozbiór: Lew
  • Deklinacja: 12o 59′ 30″
  • Rektascensja: 11h 20m 15s
  • Rozmiar kątowy: 9,1′ x 4,2′

Jak obserwować:

Ze względu na swoją jasność i rozmiar zarówno M66, jak i M65 są widoczne w lornetce, ale dopiero teleskopy pozwolą nam rozróżnić kształt galaktyk. 10″ instrumenty mogą nawet pozwolić ujrzeć oznaki ramion spiralnych. Najlepiej tych obiektów szukać od marca do maja.

M66 można znaleźć identycznie jak M65, czyli prowadząc odcinek między θ a ι Lwa, a następnie odnajdując jego środek, gdzie leżą galaktyki.

Autor

Paweł Sieczak